(RFA Khmer /ដោយលោក មួង ណារេត /22-4-2019)
អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមថ្លែងថា កម្ពុជាមានបញ្ហាជាច្រើនដែលត្រូវដោះស្រាយ ទាំងបញ្ហាក្នុងស្រុក និងការប្រឈមពីខាងក្រៅ ផ្ទុយពីការអះអាងរបស់មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញលោក ហ៊ុន សែន ដែលថា កម្ពុជាគ្មានអ្វីជាឧបសគ្គទៀតនោះឡើយ។
តំណាងក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ថ្លែងថា សហគមន៍អន្តរជាតិនិយមប្រជាធិបតេយ្យនៅតែថ្កោលទោសរបបដឹកនាំបច្ចុប្បន្នចំពោះទង្វើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យ ដែលកើតមានតាំងតែពីចុងឆ្នាំ២០១៧ រហូតមក។ លោក បន្តថា គិតមកទល់ពេលនេះ ការដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយ ដែលនាំទៅរកការស្តារឡើងវិញនូវស្ថានភាពអាក្រក់ទាំងឡាយ ព្រមទាំងការបញ្ចៀសនូវវិបត្តិផ្សេងៗ ដូចជាការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធជាដើមនោះ នៅមិនទាន់លេចចេញជារូបរាងនៅឡើយទេ។ បន្ថែមពីលើនេះ លោកថា កម្ពុជានៅមានបញ្ហាក្នុងស្រុកជាច្រើនផ្សេងទៀត ដែលមិនទាន់បានដោះស្រាយ ដូច្នេះរឿងទាំងនេះ កំពុងរុញច្រានកម្ពុជា ទៅរកវិបត្តិសង្គមនៅពេលខាងមុខ៖ «ការអះអាងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី មិនឆ្លើយនឹងស្ថានភាពជាក់ស្តែង ដែលកើតមាននៅកម្ពុជាយើងទេ។ ហើយបើកម្ពុជាយើង មិនស្វះស្វែងរកដំណោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយហ្នឹងឱ្យល្អប្រសើរទេ ធ្វើឱ្យអ្នកវិនិយោគទុនហ្នឹង គេខ្លាចរអា។ គេគិតថាវាពុំមានសុវត្ថិភាពក្នុងការដែល គេមកបណ្តាក់ទុននៅកម្ពុជាយើងទេ។ ទោះបីគេមិនដក EBA ឥលូវហ្នឹងក៏ដោយ ក៏វាមានផលប៉ះពាល់ បើយើងមិនជម្រះ ឬមួយមិនដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយ»។
ប្រតិកម្មរបស់អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមរូបនេះ នៅក្រោយពេលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បង្ហោះសារ នៅលើហ្វេសប៊ុក នៅថ្ងៃទី ២០ មេសា ថា របបរបស់លោកនឹងបន្តរួមដៃគ្នាជាមួយវិស័យឯកជន ដើម្បីជំរុញការកសាងជាតិឱ្យបានកាន់តែឆាប់រហ័សបំផុត។ មេដឹកនាំក្រាញអំណាចរូបនេះ បានអួតអាងថា លោកបានដឹកនាំប្រទេសឱ្យមានសន្តិភាពពេញលេញ និងការរីកចម្រើនពិតប្រាកដ ហើយលោកក៏បានអរគុណពលរដ្ឋដែលគាំទ្រឥតងាករេ ចំពោះការដឹកនាំរបស់លោកផងដែរ។ លោកបន្ថែមថា ពេលនេះកម្ពុជាគ្មានអ្វីជាឧបសគ្គទៀតឡើយ។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក រ៉ុង ឈុន មើលឃើញថា កម្ពុជាមិនទាន់មានសុខសន្តិភាពពេញលេញដូចការអះអាងរបស់លោក ហ៊ុន សែន នោះឡើយ។ លោកថា សន្តិភាពមានសម្រាប់តែក្រុមអ្នកគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាចប៉ុណ្ណោះ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជិតកន្លះប្រទេសវិញ ឆន្ទៈរបស់ពួកគាត់ត្រូវបានរំលោភបំពាន និងជាន់ឈ្លី ដោយក្រុមអ្នកកាន់អំណាច៖ «រំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចាប់មេបក្សប្រឆាំងដាក់ពន្ធនាគារ ហើយនិរទេសអ្នកនយោបាយ ដកសិទ្ធិអ្នកនយោបាយមិនឱ្យធ្វើនយោបាយ នេះមិនមែនមាន័យថា មានសន្តិភាពពេញលេញទេ មានន័យថា សន្តិភាពតែមួយផ្នែក ឬមួយក្រុម ប៉ុន្តែចំពោះប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស មិនទាន់ទទួលបានសន្តិភាពពេញលេញនោះទេ»។
ចំណែក អគ្គលេខាធិការសហព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តកម្ពុជា លោក គៀន ពន្លក វិញ យល់ថា ការលើកឡើងរបស់មេដឹកនាំរបបក្រុងភ្នំពេញ ឆ្លុះបញ្ចាំងការពិតតែមួយជ្រុងតូចប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា កម្ពុជាមានបញ្ហាក្នុងស្រុកជាច្រើន ដូចជា គ្រឿងញៀន ចោរកម្ម អសន្តិសុខ ការបំផ្លាញបរិស្ថាន ព្រៃឈើ និងធនធានធម្មជាតិ បូករួមទាំងការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជាដើម។ ចំណែកបញ្ហាខាងក្រៅវិញ លោកថា កម្ពុជាកំពុងប្រឈមនឹងការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប និងហានិភ័យនៃការដកហូតប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ GSP ពីទីផ្សារសហរដ្ឋអាមេរិក។ លោកជឿជាក់ថា បញ្ហាទាំងអស់នេះសុទ្ធសឹងតែជារឿងដែលពលរដ្ឋខ្មែរកំពុងព្រួយបារម្ភ និងចង់ឃើញរបបលោក ហ៊ុន សែន ដោះស្រាយឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព៖ «ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទទួលបានសន្តិភាពពេញលេញ លុះត្រាតែសន្តិភាពហ្នឹងទាំងផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត តែបច្ចុប្បន្ននេះយើងមើលទៅសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ គឺនៅរួមតូចមែនទែន។ យើងមើល មានការព្រាត់ប្រាស អ្នកនយោបាយខ្លះគាត់និរទេសទៅក្រៅប្រទេស ហើយចំណែកអ្នកហ៊ានបញ្ចេញមតិក្នុងស្រុកត្រូវបានការបំភិតបំភ័យ គំរាមកំហែង អ៊ីចឹងទាំងអស់ហ្នឹងហើយដែលមិនអាចឆ្លុះបញ្ចាំងថា សន្តិភាពពេញលេញនៅប្រទេសកម្ពុជាបានទេ»។
យុវជនរូបនេះ យល់ថា លោក ហ៊ុន សែន កំពុងតែនិយាយលួងចិត្តខ្លួនឯង ជុំវិញការលើកឡើងថា ពលរដ្ឋគាំទ្រការដឹកនាំរបស់លោកដោយឥតងាករេនោះ។ លោកថា ពលរដ្ឋភាគច្រើនបានបាត់បង់ទំនុកចិត្តលើការដឹកនាំរបស់លោករួចទៅហើយ ហើយក៏បានរេទៅគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង។ លោកបន្តថា រឿងនេះត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញ តាមរយៈលទ្ធផលបោះឆ្នោតជាតិ ឆ្នាំ២០១៣ និងការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ ២០១៧ កន្លងទៅ ដែលគណបក្សកាន់អំណាចធ្លាក់សំឡេងឆ្នោតយ៉ាងគំហុក។ លោកបន្ថែមថា ការដឹកនាំប្រទេសរបស់លោក ហ៊ុន សែន និងគណបក្សប្រជាជននៅពេលនេះ គឺកើតចេញមកពីការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិតែប៉ុណ្ណោះ មិនមែនកើតចេញពីឆន្ទៈពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសនោះឡើយ៕
.