លោក រ៉ុង ឈុន តំណាងក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា ជាអតីតសមាជិក គ.ជ.ប, អតីតមេដឹកនាំសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជា និង អតីមេដឹកនាំសហភាពសហជីពកម្ពុជា
(ដោយ សេក បណ្ឌិត / RFA / 10-01-2018)
សកម្មជនដែលធ្លាប់ឃ្លាំមើលបញ្ហាព្រំដែន ប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម លោក រ៉ុង ឈុន បានលើកឡើងថា «អាជ្ញាធរវៀតណាម មិនដែលមានបំណងល្អ ឬទំនាក់ទំនងដោយស្មោះត្រង់ ជាមួយប្រទេសកម្ពុជា ទាក់ទងនឹងផលប្រយោជន៍ព្រំដែននោះទេ»។
ការលើកឡើងបែបនេះ បន្ទាប់ពីរបាយការណ៍ របស់អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ បានបង្ហាញថា អាជ្ញាធរខេត្តកន្ទូម ប្រទេសវៀតណាម បានជីកដីកាត់ផ្ដាច់ និងបិទផ្លូវចេញ-ចូល ចំនួន ៤ កន្លែង នៅក្នុងទឹកដី ប្រទេសវៀតណាម ជាប់នឹងព្រំដែនខេត្តរតនគិរី នៃប្រទេសកម្ពុជា ដោយសារខឹងភាគីកម្ពុជា មិនព្រមធ្វើតាមសំណើខ្លួន ដែលសុំឲ្យបើកច្រកជាផ្លូវការ។
លោក រ៉ុង ឈុន ដែលធ្លាប់តាមដានមើលសភាពការណ៍ ព្រំដែនប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម ហើយធ្លាប់ដឹកនាំសកម្មជន និងសិស្ស និស្សិតចុះមើលបន្ទាត់ព្រំដែននោះ បានថ្លែងឲ្យដឹងថា ការជីកនៅលើទឹកដីរបស់ខ្លួននោះ គឺជាសិទ្ធិរបស់ប្រទេសសាមី ប៉ុន្តែកន្លែងខ្លះ វាអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនង និងការឆ្លងកាត់ចេញចូល របស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោក ថ្លែងទៀតថា ជារឿយៗអាជ្ញាធរវៀតណាម តែងតែបំពានលើបូរណភាពទឹកដី នៃប្រទេសកម្ពុជា «អានេះ យើងមិនទាន់និយាយដល់ផែនទីនោះទេ គឺយើងនិយាយពីផែនដីជាក់ស្ដែង ដែលមានសាក្សីរស់ គឺប្រជាពលរដ្ឋ ហើយសាក្សីទី២ គឺភូមិសាស្ត្រ ហើយយើងឃើញថា តំបន់ដូនតា មានកប់ផ្នូរខ្មោច ហើយភូមិ របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលរស់នៅតាំងពីដូនតាមក ដែលខ្ញុំធ្វើកិច្ចការហ្នឹងតាំងពីកន្លងមក យើងកត់សម្គាល់ឃើញ (វៀតណាម) មិនដែលមានបំណងល្អ ជាមួយយើងទេ រឿងបូរណភាពទឹកដីហ្នឹង»។
តាមរបាយការណ៍របស់ ស្នងការនគរបាលខេត្តរតនគិរី លោក ងួន គឿន រាយការណ៍មក អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ កាលពីថ្ងៃទី ២៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ បានឲ្យដឹងថា នៅថ្ងៃទី២៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ កងទ័ពការពារព្រំដែនវៀតណាម ប៉ុស្តិ៍លេខ ៧០៣ របស់ខេត្តកន្ទូម បានធ្វើរបងបិទផ្លូវ ៤ កន្លែង ដែលជាផ្លូវតភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងចេញ-ចូល រវាងប៉ុស្តិ៍ការពារព្រំដែន ដែលនៅទល់មុខគ្នា ត្រង់ចំណុចបង្គោលព្រំដែនលេខ ១៧, ១៨, ១៩ និង១៩/៥។
របាយការណ៍បញ្ជាក់ថា ការបិទ ៤ ចំណុចខាងលើ បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការចេញ-ចូលទំនាក់ទំនង រវាងប៉ុស្តិ៍ការពារព្រំដែនលេខ ៥០៥ នៃវរៈការពារព្រំដែនលេខ ២០៣ កម្ពុជា ជាមួយនឹងប៉ុស្តិ៍ការពារព្រំដែនលេខ ៧០៣ នៃកងទ័ពការពារព្រំដែនខេត្តកន្ទូម ប្រទេសវៀតណាម។
ការបិទផ្លូវនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរដ្ឋបាលខេត្តរតនគិរី របស់កម្ពុជា និងអាជ្ញាធរខេត្តកន្ទូម នៃប្រទេសវៀតណាម បានប្រជុំពិភាក្សាបើកច្រកទ្វេភាគីចំនួន ៤ កន្លែង ស្ថិតនៅម្ដុំបង្គោលលេខ ៤/២ លេខ១០ លេខ១៣ និងលេខ១៩ ក្នុងនោះ ភាគីទាំងពីរបានឯកភាពព្រមព្រៀងគ្នា តែ ១ ចំណុច គឺត្រង់បង្គោលលេខ ១៩ ប៉ុណ្ណោះ នៅសល់ ៣ ចណុចទៀត ភាគីខេត្តរតនគិរី មិនឯកភាព ដោយសារតែចំណុចទាំង ៣នោះ ស្ថិតនៅក្នុងព្រៃជ្រៅ ពុំមានពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅ និងឆ្លងកាត់ចេញ-ចូលឡើយ។
អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ លោក គៀត ច័ន្ទថារិទ្ធ បានថ្លែងប្រាប់អ្នកកាសែត កាលពីពីថ្ងៃទី ៨ ខែមករា ក្នុងកម្មវិធីបូកសរុបលទ្ធផលការងារ ប្រចាំខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ និងលើកទិសដៅសម្រាប់ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ នៅឯក្រសួងមហាផ្ទៃ ថា បញ្ហានេះគឺមិនមែនជាបញ្ហាធំដុំឡើយ ដោយសារតែមិនប៉ះពាល់ ដល់ការធ្វើដំណើររបស់កម្ពុជានោះទេ។
លោកថា អាជ្ញាធរខេត្តរតនគិរី កំពុងតែសម្រួលដោះស្រាយហើយ គឺមិនមានបញ្ហាប្រឈមមុខអ្វីធំដំនោះទេ ហើយករណីនេះ គឺដោយសារតែការយល់គ្នាមិនបាន។
លោក ងួន គឿន បានបញ្ជាក់ក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា នេះជាលើកទី២ហើយ ដែលកងទ័ពការពារព្រំដែនខេត្តកន្ទូម ប្រទេសវៀតណាម បានបិទផ្លូវធ្វើដំណើរចេញ-ចូល ព្រំដែន បន្ទាប់ពីសកម្មភាពលើកទី១ បានជីកផ្ដាច់ផ្លូវត្រង់បង្គោលព្រំដែនលេខ ៤/២ កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧។
កាលពីអំឡុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥ អាជ្ញាធរវៀតណាម បានជីកស្រះទឹកចំនួន ៣ នៅចន្លោះបង្គោលព្រំដែនលេខ ៣០ និងលេខ ៤០ ស្ថិតនៅក្នុងក្នុងភូមិឡំ ស្រុកប៉ក់ញ៉ៃ ស្រុកអូរយ៉ាដាវ ខេត្តរតនគិរី ដែលស្ថិតនៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជាយ៉ាងជ្រៅ។ គ្រានោះ ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា បានប្រតិកម្មប្រឆាំងវៀតណាម ដែលជាមហាមិត្ត របស់ខ្លួនភ្លាមៗដែរ បន្ទាប់ពីរកឃើញថា វៀតណាម បានជីកស្រះទឹកចូលក្នុងអធិបតេយ្យភាពដែនដី របស់កម្ពុជា។
ព្រំដែនគោក ប្រទេសកម្ពុជា ជាប់នឹង ប្រទេសវៀតណាម មានបណ្ដោយ ១.២៧០ គីឡូម៉ែត្រ ហើយរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំងពីរ បានព្រមព្រៀងគ្នា កាលពីឆ្នាំ២០០៥ ថា នឹងបើកច្រកទ្វាអន្តរជាតិចំនួន ៧ សម្រាប់ប្រតិបត្តិការដឹកជញ្ជូនឆ្លងកាត់ព្រំដែន រវាងប្រទេសទាំងពីរ។
តាមរបាយការណ៍បូកសរុបការងារ ប្រចាំខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ និងទិសដៅការងារ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ របស់អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ បានឲ្យដឹងថា កងកម្លាំងនគរបាលព្រំដែន បានយកចិត្តទុកដាក់បំពេញតួនាទីរបស់ខ្លួន បានយ៉ាងប្រសើរ ក្នុងនោះបានចូលរួមប្រជុំ ជាមួយភាគីមិត្តកម្ពុជា-វៀតណាម បាន ៨ លើក ដើម្បីបង្កើនទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អជាមួយគ្នា ក្នុងការរក្សាសន្តិសុខ និងទប់ស្កាត់ បង្ក្រាបបទល្មើសឆ្លងដែន ហើយបានការពារក្រុមគណៈកម្មការចម្រុះវាស់វែងខណ្ឌសីមាព្រំដែនកម្ពុជា វៀតណាម ក្នុងការសាងសង់បង្គោលបំពេញបន្ថែម ប្រភេទបេតុង ចំនួន ៣១ បង្គោល និងតម្រុយចំនួន ៨៣ បង្គោល៕