(អត្ថបទដោយលោក ម៉ែន ណាត នៃក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា / ១១ តុលា ២០១៩)
————–
សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ រវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម ឆ្នាំ ១៩៨៥ ភ្ជាប់ជាមួយបញ្ជីស្ថិតិ ផែនទីព្រំដែន ១៩៨៥ (ដើម) Download ។
លោក អ៊ុំ សំអាន អតីតអ្នកទោសមនសិការ និងជាតំណាងរាស្ត្រ បានរំលឹកឡើងវិញ អំពីការបោះបង្គោលព្រំដែន រវាងរបបលោក ហ៊ុន សែន ជាមួយវៀតណាមថា «លោក ហ៊ុន សែន បានសុីញ៉េសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនគោក ឆ្នាំ ១៩៨៥ ជាមួយលោក ង្វៀង កូថាច់ រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសវៀតណាម ជាការកាត់ដីខ្មែរ ឲ្យទៅវៀតណាម»។ លោក សំអាន បន្តថា «កាលនោះលោក ហ៊ុន សែន ជារដ្ឋមន្រ្តីការបរទេស នៃរដ្ឋាភិបាលខុសច្បាប់ ដែលលើកបន្តុបដោយវៀតណាម (សម័យវៀតណាម ត្រួតត្រាកម្ពុជា)»។
លោក អ៊ុំ សំអាន លើកឡើងដែរថា «សន្ធិសញ្ព្រំដែនញាបំពេញបន្ថែម ឆ្នាំ ២០០៥ គឺយកតាមសន្ធិសញ្ញាខុសច្បាប់ ឆ្នាំ១៩៨៥ នេះ។ សន្ធិសញ្ញាព្រំដែន ឆ្នាំ១៩៨៥ ត្រូវបានទុកជាមោឃៈភាពរួចហើយ ដោយកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ត្រង់មាត្រា១ ចំណុច ២.ឃ ទាក់ទងនឹងបូរណភាពដែនដី និងផ្ទុយពីមាត្រា៥៥ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា»។
គួរបណ្ជាក់ថារបបក្រុងភ្នំពេញ ដែលមានលោក ហ៊ុន សែន ជានាយករដ្ឋមន្រ្តី កាលពីថ្ងៃទី ០៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩ បានជិះយន្តហោះទៅទីក្រុងហាណូយ ចុះហត្ថលេខាទទួលស្គាល់ លទ្ធផលនៃការបោះបង្គោលព្រំដែន ជាមួយវៀតណាម ៨៤% តាមសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែម ២០០៥ ទៅលើសន្ធិសញ្ញាព្រំដែន ឆ្នាំ ១៩៨៥។
ក្នុងអត្ថបទបនេះ យើងភ្ជាប់មកជាមួយនូវបញ្ជីស្ថិតិ ផែនទីបោន (Bonne) ខ្នាត 1/100.000 ចំនួន ២៦ ផ្ទាំង និង ផែនទីយូធីអឹម (UTM) ខ្នាត 1/50.000 ចំនួន ៤០ ផ្ទាំង។ ផែនទីទាំងនេះ បានភ្ជាប់នឹង សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនខុសច្បាប់ ឆ្នាំ ១៩៨៥ ជាសម័យវៀតណាមត្រួតត្រាកម្ពុជា ហើយជាផែនទីដែលរបបលោក ហ៊ុន សែន និងវៀតណាម ប្រើប្រាស់ក្នុងការបោះបង្គោលព្រំដែនសព្វថ្ងៃ។
ក្រុមអ្នកជំនាញការព្រំដែនខ្មែរ នៅប្រទេសបារាំង, ក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា និងអ្នកធ្វើកិច្ចការព្រំដែន បានពិនិត្យឯកសារពាក់ព័ន្ធនានា ជុំវិញការបោះបង្គោលព្រំដែន រវាងកម្ពុជា វៀតណាម បច្ចុប្បន្នថា មានភាពមិនប្រក្រតីជាច្រើនអន្លើ ហើយជាឯកសារភ្ជាប់នឹងសន្ធិសញ្ញាមិនស្របច្បាប់ ឆ្នាំ១៩៨៥។
ផែនទីបោន (Bonne) និងផែនទី យូធីអឹម (UTM) សម្រាប់ការបោះបង្គោលព្រំដែនសព្វថ្ងៃ គឺភាគីវៀតណាម ជាអ្នករៀបចំឲ្យមកភាគីកម្ពុជា ដែលចុះហត្ថលេខាលោក ឌិត មន្ទីរ ប្រធានប្រតិភូកម្ពុជា និងលោក លី វ៉ាន់ឡឺយ ប្រធានប្រតិភូវៀតណាម នៅថ្ងៃទី ២៧ ធ្នូ ១៩៨៥ ជាថ្ងៃតែមួយក្នុងពេលលោក ហ៊ុន សែន សែន ចុះហត្ថលេខាសន្ធិសញ្ញាព្រំដែន ឆ្នាំ១៩៨៥ ដែរ។ ក្នុងចំណោមផែនទីទាំងនេះ មានខ្លះ មានបោះត្រា របស់វៀតណាម។
លោក វ៉ា គឹមហុង ប្រធានគណៈកម្មាធិការព្រំដែនរបស់រដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានថ្លែងសារភាព កាលពីថ្ងៃទី ០២ កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៥ ថា «ផែនទីបោះព្រំដែន បោះពុម្ពនៅវៀតណាម»។
ក្រុមអ្នកធ្វើកិច្ចការព្រំដែន បានលើកឡើងជាហូរហែរថា ផែនទីកម្ពុជា ដែលតម្កល់នៅអង្គការសហប្រជាជាតិ (អ.ស.ប) និងតម្កល់នៅប្រទេសបារាំង មិនត្រូវបានយកមកប្រើ ដូចកាងអះអាងរបស់រដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន សែន ទេ។
ផែនទី យូធីអឹម (UTM) ជាផែនទីរបស់ទាហានអាមេរិកាំង ក្នុងសម័យសង្គ្រាមវៀតណាម បានផ្ទុយស្រឡះពីមាត្រា២ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ១៩៩៣។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ តម្រូវឲ្យប្រើប្រាស់ ផែនទីបោន ខ្នាត 1/100.000 ជាផែនទីបន្សល់ពីអាណានិគមបាំង។
សម័យអាណានិគមបារាំង កម្ពុជា និងដែនកូសាំងស៊ីន បានបោះបង្គោលព្រំដែន ចំនួន ១២៤ បង្គោល ដែលជាបង្គោលព្រំដែនរដ្ឋបាល តាមអនុសញ្ញាបារាំង កូសាំងស៊ីន និងកម្ពុជា ឆ្នាំ ១៨៧៣។ បង្គោលព្រំដែនទាំងនេះ បានក្លាយជាបង្គោលព្រំដែន រវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម នៅពេលបារាំង បានយល់ព្រមប្រគល់ឯករាជ្យ ឲ្យកម្ពុជា វៀតណាម និង ឡាវ ស្របតាមសន្និសីទទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស៊្វីស ឆ្នាំ ១៩៥៤។ ហើយផែនទីព្រំដែន របស់ប្រទេសនីមួយៗ នៅក្រោមអាណានិគមបារាំង ក៏ត្រូវបានទទួលស្គាល់បន្តបន្ទាប់ ជាអន្តរជាតិតាំងពីពេលនោះមកដែរ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា មាត្រា២ សរសេរថា «បូរណភាពទឹកដីរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មិនអាចរំលោភបានដាច់ខាត ក្នុងព្រំដែនរបស់ខ្លួន ដែលមានកំណត់ ក្នុងផែនទីខ្នាត ១/១០០.០០០ ធ្វើនៅចន្លោះ ឆ្នាំ ១៩៣៣-១៩៥៣ ហើយដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិ នៅចន្លោះ ឆ្នាំ ១៩៦៣-១៩៦៩»។
ឯកសារភ្ជាប់៖
– សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែម ឆ្នាំ ២០០៥ ទៅលើសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ រវាងកម្ពុជា-វៀតណាម ឆ្នាំ១៩៨៥ (សូមទាញយក Download)
– សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ រវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម ឆ្នាំ ១៩៨៥ ភ្ជាប់ជាមួយបញ្ជីស្ថិតិ ផែនទីព្រំដែន (ដើម) Download ឬ សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ ១៩៨៥ សូមទាញយកច្បាប់ចម្លង Download
– សារាចរណ៍ណែនាំ ថ្ងៃទី ២៦ កុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៨៦ ចុះហត្ថលេខាដោយលោក ហ៊ុន សែន បានផ្តល់សិទ្ធិ និងជួយការពារពលរដ្ឋវៀតណាមខុសច្បាប់ នៅកម្ពុជា (សូមអានលំអិត សារាចរណ៍ណែនាំ ហ៊ុន សែន ១៩៨៦)
– សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនទឹកប្រវត្តិសាស្រ្ត ថ្ងៃទី ៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៨២ ដែលចុះហត្ថេលខាដោយលោក ហ៊ុន សែន និង ង្វៀង កូថាច់ ធ្វើឲ្យវៀតណាម កាន់កាប់ប្រជុំ កោះត្រល់ មកទល់សព្វថ្ងៃនេះ។ (សូមទាញយកឯកសារ កិច្ចព្រមព្រៀងតំបន់ទឹកប្រវត្តិសាស្រ្ត ១៩៨២ «ដើម» ឬទាញយកឯកសារ កិច្ចព្រមព្រៀងតំបន់ទឹកប្រវត្តិសាស្រ្ត ១៩៨២ «ចម្លង»)
—————–
CWCI Cambodia 