(CWCI Cambodia /អត្ថបទដោយលោក ម៉ែន ណាត / ០៤ មេសា ២០២០)
គម្របព្រៃឈើ នៅកម្ពុជា បានថយចុះពី ៧៣% នៅឆ្នាំ ១៩៧៥ ធ្លាក់មកត្រឹមប្រមាណ ៤៧% នៅឆ្នាំ២០១៨ ក្នុងអំឡុងពេលជាង ៤០ ឆ្នាំមកនេះ។ (របាយការណ៍អភិវឌ្ឍរបស់អង្គការ UNDP ស្តីពីគម្របព្រៃឈើ)។
សកម្មភាពកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ក្រោមរូបភាពក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និង ក្រោមរូបភាពអ្នកមានអំណាច ជួលអ្នកស្រុកឲ្យទន្ទ្រានដីព្រៃជាដើម នៅតែបន្តកើតមានជាប្រចាំ នៅតំបន់ព្រៃឡង់ ដែលជាព្រៃចុងក្រោយ របស់ប្រទេសកម្ពុជា ខណៈពេលវស័យអនុវត្តច្បាប់នៅទន់ខ្សោយ, អំពើពុករលួយ និងបក្ខពួកនិយម។
នៅតំបន់ដែនជម្រកសត្វ ព្រៃព្រះរកា ស្រុកត្បែងមានជ័យ ខេត្តព្រះវិហារ ត្រូវបានពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍ ឲ្យដឹងថា «គ្រាន់តែពួកគេ ចូលព្រៃព្រះរកា ត្រឹមតែមួយថ្ងៃ ប្រទះឃើញបទល្មើសព្រៃឈើ ៥៣ ករណី និង ឮសំឡេងរណាយន្ត ទ្រហឹងពេញព្រៃ ពីម៉ោង ៩ យប់ រហូតទល់ភ្លឺ»។ នេះបើតាមវិទ្យុអាស៊ីសេរី ដកស្រង់ការផ្សាយ នៅថ្ងៃទី ០៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០។ «ក្រុមជនល្មើស សម្រុកកាប់ឈើ ធ្វើអាជីវកម្មដូចជា ដើមពពេល ស្ទៀង ចំបក ត្រាច ឈើទាល និងត្រសេកជាដើម ដែលមានមុខកាត់ពី ៥ តឹក ដល់ជាង ១ ម៉ែត្រ»។
ថ្លែងប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី លោក ម៉ា ចិត្រា នៅថ្ងៃទី ៣ ខែមេសា ថា «មានសិប្បកម្មកែច្នៃឈើមួយចំនួន នៅជាប់ព្រៃព្រះរកា ដែលធ្លាប់បិទកន្លងទៅ អំឡុងពេល គណៈកម្មការជាតិ ចុះបង្ក្រាប ក៏ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ន រោងសិប្បកម្មកែច្នៃឈើទាំងនោះ កំពុងដំណើរការរលូនឡើងវិញ»។ លោក បន្តថា «រោងសិប្បកម្មកែច្នៃឈើ មានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ដោយមានការធ្វើរបងហ៊ុមព័ទ្ធ ហើយសិប្បកម្មកែច្នៃឈើទាំងនោះ ដែលជាប់ព្រៃអភិរក្ស គឺជាប្រភពនៃបទល្មើសព្រៃឈើ ព្រោះនៅតំបន់នោះ មានតែឈើក្នុងព្រៃព្រះរកាមួយទេ ដែលត្រូវបានកាប់ យកមកផ្គត់ផ្គង់រោងសិប្បកម្ម ដើម្បីកែច្នៃឈើ ធ្វើជាគ្រឿងសង្ហារិម {និងនាំចេញ}»។
សកម្មជនការពារព្រៃឈើ លោក ហេង ស្រស់ បានប្រាប់វិទ្យុវីអូឌី នៅថ្ងៃទី ០៤ ខែមេសា ថា «ការដែលអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុន បើកអាជីវកម្មអារឈើ នៅជាប់តំបន់ព្រៃ ជាដើមចមឱ្យមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កាន់ខ្លាំងឡើង»។ លោក បន្តថា «បច្ចុប្បន្នសកម្មភាពនៃ ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ មិនមានការថយចុះឡើយ បើសិនរដ្ឋាភិបាល មិនមានវិធានការទប់ស្កាត់ ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពនោះ។ ព្រៃឈើនៅប្រទេសកម្ពុជា នឹងវិនាសអស់ក្នុងពេលឆាប់ៗ»។
ចំណែកមន្រ្តីអាជ្ញាធរនៃ ដែនជម្រកសត្វ ព្រៃព្រះរកា លោក យ៉ាន់ ប៊ុនសឿន ទទួលស្គាល់ថា «មានការលួចអារឈើបន្តិចបន្តួច ក្នុងព្រៃព្រះរកា ក៏ប៉ុន្តែជាឈើ សម្រាប់សង់ផ្ទះ ដែលមានស្នើសុំពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន»។ លោក បដិសេធថា «គ្មានបទល្មើសព្រៃឈើ ទ្រង់ទ្រាយធំ ក្នុងព្រៃព្រះរកានោះទេ»។
លោក ប៉ឹក សោភ័ណ នាយកប្រតិបត្តិនៃ អង្គការពន្លកខ្មែរ ត្រូវបានវិទ្យុអាស៊ីសេរីដកស្រង់សំដីថា «ភស្តុតាងបទល្មើសព្រៃឈើជាក់ស្ដែង ដែលក្រុមយុវជន រកឃើញ គឺជាបន្ទុកសំខាន់ ស្នើឱ្យមន្ត្រីជំនាញ និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ រកដំណោះស្រាយ ក៏ប៉ុន្តែមន្ត្រីជំនាញ បែរជារកលេសឆ្លើយដោះសារ គេចពីការទទួលខុសត្រូវដដែលៗ ហើយព្រៃឈើ នៅតែទទួលរងការកាប់បំផ្លាញ ឥតឈប់ឈរ»។
លោក អ៊ូច ឡេង សកម្មជនបរិស្ថាន និង សហគមន៍ព្រៃឡង់ ៣ នាក់ទៀត កាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែមីនា ត្រូវបានតុលាការខេត្តក្រចេះ កោះហៅទៅជំនុំជំរះក្តី តាមបណ្តឹងរបស់ ក្រុមហ៊ុនស៊ីងបាយអូថេក (THINK BIOTECH CAMBODIA) និង ក្រុមហ៊ុនអង្គរ ប្លាយវូដ (Angkor Plywood) ដែលជាក្រុមហ៊ុន រកស៊ីកាប់ព្រៃឈើខុសច្បាប់ ក្រោមរូបភាពអភិវឌ្ឍដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ដែលផ្តល់ដោយរដ្ឋាភិបាល។ ក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ មានអ្នកមានអំណាច កាងនៅពីខាងក្រោយ។ លោក អ៊ូច ឡេង និងសកម្មជនសហគមន៍ទាំង ៣ នាក់ តុលាការ សម្រេចដោះលែងវិញ បន្ទាប់ពីគ្មានភស្តុតាងដាក់បន្ទុកផង និង មានសម្ពាធ ពីក្រុមសកម្មជនការពារព្រៃឈើ ចេញតវ៉ានៅខាមុខតុលាការផង។
សកម្មជនព្រៃឈើ កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ ២០១៩ ចេញរបាយកាណ៍រកឃើញថា ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព ដែលមានឈ្មោះល្បីល្បាញ ក្នុងការបំផ្លាញឈើខ្មែរ មានទ្រព្យសម្បត្តិដ៏មហាសាលជាង ១០០០ លានដុល្លារ ក្នុងចំណោមក្រុមឧកញ៉ាជាច្រើន ដែលរកស៊ីកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ដែលពួកគេ រាប់អានយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ជាមួយគ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន។ លោក ទ្រី ភាព បានបើកក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្មរកស៊ីឈើ ២១ កន្លែង ក្នុងនោះបានទទួលដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ចំនួន ១៤ ក្រុមហ៊ុន ពីរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន ដែលមានផ្ទៃដីសរុបជិត ៧ ម៉ឺន ហិកតា។ (មានឯកសារភ្ជាប់ )។
ការបាត់បង់ព្រៃឈើ នៅកម្ពុជា គឺជាសេចក្តីព្រួយបារម្ភរបស់ អ្នកការពារបរិស្ថាន និងអ្នកស្រឡាញ់ធម្មជាតិ ដែលជាផ្នែកមួយនៃការបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ កំពុងឡើងកំដៅ នៅជុំវិញពិភពលោក។ ពួកគេ តែងទទូចឲ្យរដ្ឋាភិបាល ត្រូវចាត់វិធានការតឹងរឹង ក្នុងការបង្រ្កាបបទឧក្រឹដ្ឋកម្មព្រៃឈើ និងការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ៕
.
CWCI Cambodia 