ដោយលោក មួង ណារ៉េត នៃវិទ្យុ RFA Khmer /24-11-2018
មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និង សកម្មជនព្រំដែន ថាបញ្ហាបាត់ទឹកដីកម្ពុជា ទៅឲ្យប្រទេសវៀតណាម នឹងអាចទាមទារមកវិញបាន ប្រសិនបើរបបបច្ចុប្បន្ន ត្រូវផ្លាស់ប្តូរដោយការបោះឆ្នោតសេរី ត្រឹមត្រូវ និង យុត្តិធម៌។ ការលើកឡើងដូចនេះ ដោយសារតែ មន្រ្តីផ្នែកកិច្ចការព្រំដែន នៃរបបលោក ហ៊ុន សែន ម្នាក់បញ្ជាក់ថា ការបោះបង្គោលព្រំដែនរ វាងកម្ពុជា នឹងវៀតណាម នៅខេត្ត មណ្ឌលគិរី និងខេត្ត រតនគីរី បានបញ្ចប់ទាំងស្រុងហើយ។
តំណាងរាស្រ្តគណៈបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលធ្លាប់របបលោក ហ៊ុន សែន ចាប់ដាក់ពន្ធនាគារពីរឆ្នាំកន្លះ ដោយសារហ៊ានរិះគន់បញ្ហាព្រំដែន គឺលោក អ៊ុំ សំអាន ថាទាល់តែប្តូររដ្ឋាភិបាលថ្មី ប្តូរមេដឹកនាំដែលជំពាក់គុណវៀតណាម ដូចលោក ហ៊ុន សែន ទើបខ្មែរអាចទាមទារទឹកដី ដែលបាត់បង់ទាំងអស់ មកវិញបាន៖ «បើសិនជាប្រជាពលរដ្ឋ ធ្វើឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរ មានមេដឹកនាំថ្មី ដែលមិនជំពាក់គុណយួន ហើយមេដឹកនាំថ្មីហ្នឹងមិនជំពាក់គុណយួន ទើបគាត់អាចសើរើរឿងព្រំដែនហ្នឹងឡើងវិញបាន ដោយឲ្យសភាលុបចោលសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ ២០០៥ បន្ទាប់យើងប្តឹងទៅតុលាការ យុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ដោយយើងឈប់ប្រើសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ ២០០៥ និង សន្ធិសញ្ញាដែលធ្វើនៅទសវត្សន៍ឆ្នាំ ១៩៨០ ហើយយើងប្រើផែនទីបោន (Bonne) របស់បារាំង ដែលកំណត់ព្រំដែនជាមួយវៀតណាម ហើយកំណត់ទៅតាមបង្គោលដែលបារាំងបោះឲ្យ សម័យបារាំងគ្រប់គ្រងចំនួន ១២៤ បង្គោល។ នៅពេលនោះ យើងនឹងអត់បាត់បង់ទឹកដីនៅតាមព្រំដែនទេ។ ប្រជាពលរដ្ឋនឹងប្រាកដជាបានដី ដែលបាត់បង់ទៅខាងយួននោះ យកមកឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ប្រកបមុខរបរកសិកម្មនៅតាមជាយដែនវិញ»។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក ម៉ែន ណាត ក៏យល់ឃើញដូចលោក អ៊ុំ សំអាន ដែរ ដោយលោកលើកឡើងថា ការជំពាក់គុណបរទេសនេះ ធ្វើឲ្យលោក ហ៊ុន សែន និង របបសព្វថ្ងៃ រើខ្លួនមិនរួច ពីការសម្រេចមួយ ដែលបាត់បង់បូរណភាពដឹកទីរបស់ខ្លួន ដើម្បីផ្គាប់ចិត្តចៅហ្វាយបរទេស ដែលមានគុណ ព្រោះបានលើកបន្តុកលោក ឲ្យបានកាន់អំណាចរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ៖ «របប ហ៊ុន សែន ជំពាក់គុណគេ រួចទៅហើយ។ សូម្បីតែកោះត្រល់ ក៏យើងមិនអាចយកមកវិញបានដែរ ក្នុងរបបនេះនោះ។ អ៊ីចឹងទាល់តែមានរដ្ឋាភិបាលថ្មី ដូចលោក សំអានលើកឡើង គឺប្រជាពលរដ្ឋត្រូវនាំគ្នា បោះឆ្នោតផ្លាស់ប្តូរ រើសមេដឹកនាំល្អ មកដឹកនាំប្រទេស។ បើមេដឹកនាំស្រលាញ់ជាតិ ស្រលាញ់ស្រុកទេស យើងសើរើរឿងហ្នឹងឡើងវិញទៅ យើងដោះស្រាយបានហើយ រឿងអស់ហ្នឹង»។
អនុប្រធានលេខាធិការដ្ឋានអចិន្ត្រៃយ៍ នៃអាជ្ញាធរជាតិទទួលបន្ទុកកិច្ចការព្រំដែន អ្នកស្រី កុយ ពិសី សរសេរនៅលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់អ្នកស្រី កាលពីថ្ងៃទី ២៣ ខែ វិច្ឆិកា អបអរសាទរចំពោះលទ្ធផលបញ្ចប់ទាំងស្រុង ដោយមានការឯកភាពគ្នា ក្នុងការបោះបង្គោលព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម នៅខេត្តភាគឥសាន្តនេះ។
ប៉ុន្តែ លោក អ៊ុំ សំអាន ចាត់ទុកការបន្តមានះ បោះបង្គោលព្រំដែន ដោយរបបឯកបក្សរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដោយគ្មានការចូលរួមពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងមន្រ្តីបក្សប្រឆាំងបែបនេះ ថាជាគ្រោះថ្នាក់មួយ ដែលធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជា ខាតបង់យ៉ាងច្រើន៖ «សព្វថ្ងៃនេះគឺជាសភាឯកបក្ស ព្រឹទ្ធសភាក៏ឯកបក្ស។ អត់មានសង្គមស៊ីវិលឃ្លាំមើល អត់មានគណបក្សប្រឆាំងចូលរួមឃ្លាំមើលទៀត ដូច្នេះការបោះបង្គោលបញ្ចប់នៅខេត្តមណ្ឌលគិរីនេះ ធ្វើដោយរដ្ឋាភិបាលឯកបក្សហ្នឹង រឹតតែធ្វើឲ្យបាត់ដីខ្មែរកាន់តែច្រើន។ ដូច្នេះយួនគេចង់ធ្វើឲ្យឆាប់ៗហើយ ដើម្បីឲ្យបានដីទៅគេ ព្រោះខ្លាចថ្ងៃក្រោយទៅ គណៈបក្សសង្គ្រោះជាតិឈ្នះឆ្នោត ម៉េចបានដីខ្មែរ។ ដូច្នេះ រដ្ឋាភិបាលខ្មែរយើង ធ្វើម៉េចបោះបង្គោលហ្នឹង ដើម្បីកាត់ដីឲ្យយួន សងគុណយួន ដែលបានលើកបន្តុបគាត់តាំងពីទសវត្សន៍ទី ៨០។ ចង់សងគុណយួន ដោយកាត់ដីខ្មែរ»។
ភាពចម្រូងចម្រាសគ្នារវាងអាជ្ញាធរកម្ពុជា និងអាជ្ញាធរវៀតណាម ក្នុងការបោះបង្គោលព្រំដែននៅខែត្រមណ្ឌលគិរី និងខេត្តរតនគិរីនេះ គឺដោយសារភាគីវៀតណាម ឈ្លានពានចូលមកទឹកដីកម្ពុជា នៅតំបន់ស ដែលជាតំបន់ហាមឃាត់។
តំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ធ្លាប់បានស្នើជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ កាលពីខែ តុលា ឆ្នាំ ២០១៤ ឲ្យលោក ហ៊ុន សែន ចូលខ្លួនមកបំភ្លឺ រឿងនៅច្រកព្រំដែនដាក់ដាំ ដែលលោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថាមិនទាន់បានព្រមព្រៀងដោយប្រទេសទាំងពីរនៅឡើយ។ តំណាងរាស្រ្តបក្សប្រឆាំងនៅពេលនោះ លើកឡើងថា ភាគីវៀតណាម បានបន្តចាត់ទុកតំបន់នោះ ជារបស់ខ្លួនរួចទៅហើយ រាប់ទាំងការសាងសង់ផ្លូវនៅទីនោះផង បើទោះជាសន្ធិសញ្ញា ឆ្នាំ២០០៥ ពុំបានដោះស្រាយបញ្ហាកម្មសិទិ្ធនៅចំណុចនោះក៏ដោយ។ ប៉ុន្តែ គ្មានការបំភ្លឺអ្វីទាំងអស់ រហូតមកដល់ពេលនេះ។ រដ្ឋមន្រ្តីទទួលបន្ទុកកិច្ចការព្រំដែន គឺលោក វ៉ា គឹមហុង ធ្លាប់បានបញ្ជាក់ ប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកកាលពីពេលនោះ ថាលោក ហ៊ុន សែន មិនអាចថ្លែង ពីបញ្ហានេះក្នុងរដ្ឋសភា តាមការស្នើសុំរបស់តំណាងរាស្រ្តបក្សប្រឆាំងបានទេ។
លោក អ៊ុំ សំអាន មានមន្ទិលជាច្រើន ជុំវិញការណ៍ដែលរបបលោក ហ៊ុន សែន ប្រញាប់បញ្ចប់ការបោះបង្គោលព្រំដែន ក្នុងស្ថានភាពដែលគ្មានការឯកភាពជាតិ និង កំពុងមានវិបត្តិនយោបាយបែបនេះ ព្រោះលោក ហ៊ុន សែន ខ្លួនឯងក៏ទទួលស្គាល់ថា ដីនៅតំបន់នោះនៅមានភាពចម្រូងចម្រាស និង ធ្វើឲ្យខ្មែរខាតបង់ច្រើន៖ «គាត់និយាយហើយថា តំបន់ដាក់ដាំ ដាក់ហ៊ូតហ្នឹង បើធ្វើទៅតាមយួនហ្នឹង គឺខាតអស់ ៥០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ តំបន់ហ្នឹង ហើយគាត់ថាត្រូវទាមទារមកវិញ។ ប៉ុន្តែ ឥឡូវបោះបង្គោលរួចហើយ អត់មានបានទាមទារសោះ ហ្នឹងគឺខាតហើយ។ លើកមុនថាទាមទារ ឥឡូវអត់មានទាមទារ ហើយបោះឲ្យតែហើយៗ។ នោះគឺជារឿងមួយគួរឲ្យសង្ស័យ»។
អាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចសុំការបំភ្លឺពីមន្រ្តីផ្នែកកិច្ចការព្រំដែន របស់របបលោក ហ៊ុន សែន បាននៅឡើយទេ នៅត្រឹមម៉ោងផ្សាយនេះ។
ប៉ុន្តែ មន្រ្តីនាំពាក្យរបបលោក ហ៊ុន សែន គឺលោក ផៃ ស៊ីផាន ធ្លាប់ថ្លែងការពារភាពស្អាតស្អំ និងភាពស្មោះត្រង់របស់របបនេះ និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងអ្វីដែលលោកអះអាងថា ជាកិច្ចការថែរក្សាការពារឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី និងអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជា។ លោក ផៃ ស៊ីផាន ចោទមតិប្រឆាំង ថាជាការប្រឌិតភូតភរ ចោទប្រកាន់ថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងលោក ហ៊ុន សែន បានកាត់ ឬលក់ទឹកដីកម្ពុជា ទៅឲ្យវៀតណាម។
កាលពីខែ សីហា ឆ្នាំ ២០១២ លោក ហ៊ុន សែន ចំណាយពេលជាង ៥ ម៉ោងកន្លះ (៣២០ នាទី) បកស្រាយរឿងព្រំដែននេះតែម្នាក់ឯងនៅក្នុងរដ្ឋសភា ដោយគ្មានអនុញ្ញាតឲ្យតំណាងរាស្រ្តណាម្នាក់ ដេញដោល ឬ ចោទជាសំណួរអ្វីទាំងអស់។ លោក អ៊ុំ សំអាន ចាត់ទុកការបកស្រាយបញ្ហាព្រំដែនតែម្នាក់ឯង មិនស្តាប់យោបល់ពីអ្នកដទៃ បែបនេះ គឺជាចេតនាធ្វើបង្គ្រប់កិច្ច ដើម្បីការពារទង្វើខុសឆ្គងរបស់ខ្លួន ដែលធ្វើឲ្យបាត់ដីខ្មែរទៅវៀតណាមតែប៉ុណ្ណោះ៖ «គាត់បកស្រាយហ្នឹងគ្រាន់តែជាការបំភ្លៃការពិតប៉ុណ្ណោះឯង មិនមែនជាបកស្រាយដើម្បីការពារដីខ្មែរទេ។ តាមពិតគាត់ការពារ កាលគាត់ពីទសវត្សន៍ទី ៨០ គាត់ជារដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេស គាត់ស៊ីញ៉េជាមួយលោក ង្វៀង ខូថាច់ (Nguyen Co Thach) រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសវៀតណាម ស៊ីញ៉េលើសន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ ១៩៨២, ១៩៨៣ និង ១៩៨៥។ អ៊ីចឹង គាត់ការពារអ្វីដែលគាត់ស៊ីញ៉េនៅទសវត្សន៍ទី ៨០ហ្នឹង ហើយការពារសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ ២០០៥ ហ្នឹង ដែលសន្ធិសញ្ញាហ្នឹងធ្វើឡើងដោយយួន។ ដូច្នេះ គាត់បកស្រាយអ្វីដែលយួនគេការពារ។ បកស្រាយ គាត់មិនបានការពារអ្វី ដែលបារាំងធ្វើទុកឲ្យយើងនោះទេ»។
ទោះបីជាលោក ហ៊ុន សែន អះអាងជាប្រចាំ ថាលោកប្តេជ្ញាការពាររបបរាជនិយម និង ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរប្តូរផ្តាច់ រហូតព្រមានឲ្យរម្លងសពលោកសិន មុននឹងចង់បំផ្លាញស្ថាប័នរាជបល្ល័ង្កក៏ដោយ ប៉ុន្តែ ចំពោះរឿងព្រំដែនជាមួយវៀតណាមនេះ លោក ហ៊ុន សែន ហ៊ានប្រមាថព្រះមហាក្សត្រយ៉ាងចំហ កាលពីឆ្នាំ ២០០៥ នៅពេលអតីព្រះមហាក្សត្រខ្មែរព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ព្រះបាទសម្តេច ព្រះនរោត្តម សីហនុ ដែលព្រះអង្គ មិនចង់ចុះព្រះហស្តលេខា លើសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែម រឿងព្រំដែនជាមួយប្រទេសវៀតណាមនេះ។ លោក ហ៊ុន សែន គម្រាមរម្លាយរបបរាជានិយមចោល បើព្រះមហាក្សត្រមិនព្រមឡាយព្រហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ ២០០៥ រឿងព្រំដែនដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជាបាត់ដីទៅវៀតណាមនោះ៖ «ខ្ញុំនិយាយជាមួយសម្តេចក្រុមព្រះហើយ ខ្ញុំថាព្រះអង្គ និយាយប្រាប់ឯកឧត្តម ស៊ុន ចាន់ថុល, កុល ផេង, អ៊ឹង កន្ថាផាវី, ស៊ីសុវត្ថិ ប៉ាណារ៉ា លើយន្តហោះតាមទូរស័ព្ទ ខ្ញុំថាព្រះអង្គ បើលើកនេះវាពិបាកស៊ីញ៉េ ត្រូវពិនិត្យឡើងវិញ យើងគួរទុករាជានិយម ឬធ្វើសាធារណរដ្ឋ ឲ្យវាមានប្រធានាធិបតីតែម្តង? ឬហោចណាស់ដាក់បញ្ចូលក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ លើមាត្រាណាមួយ។ ដែលកាលណាដាក់ទៅក្នុងរង្វង់ប៉ុន្មានថ្ងៃ ត្រូវឡាយព្រះហស្តលេខា។ បើមិនឡាយព្រះហស្តលេខា គឺនឹងចូលជាធរមាន»។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី លោក អ៊ុំ សំអាន នៅតែមានសុទិដ្ឋិនិយមខ្ពស់ ថាថ្ងៃណាមួយនឹងមានការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមាននៅកម្ពុជា ដោយសារកម្លាំងអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅតែរឹងមាំ។ លោកថា នៅពេលរដ្ឋាភិបាលថ្មីមួយ បង្កើតឡើង ដោយមិនរងការជំពាក់គុណវៀតណាម ការសើរើបញ្ហាព្រំដែននេះ នឹងអាចធ្វើឡើងតាមយន្តការអន្តរជាតិ ដូចជាការប្តឹងទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ដើម្បីទាមទារទឹកដីដែលវៀតណាមយកកន្លងមក មកឲ្យខ្មែរវិញ៕
.
CWCI Cambodia 