អត្ថបទដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា / វិទ្យុអាស៊ីសេរី RFA Khmer / 02nd-11-2020
តំណាងរាស្ត្រ ១១៦រូប នៃរដ្ឋសភាឯកបក្ស អាណត្តិទី៦ បានអនុម័តជាឯកច្ឆន្ទលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការអនុម័តយល់ព្រមលើពិធីសារខណ្ឌសីមា និងបោះបង្គោលព្រំដែនគោក រវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម នៅថ្ងៃទី ០២ ខែវិច្ឆិកា។ ចំណែកក្រុមយុវជន ពលរដ្ឋ និងអ្នកឃ្លាំមើលព្រំដែន ចាត់ទុកការអនុម័តច្បាប់នេះថា ជារឿងអយុត្តិធម៌ធ្ងន់ធ្ងរ សម្រាប់ប្រជាជាតិខ្មែរទាំងមូល និងជាកំហុសដ៏ធំមួយរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន។
អគ្គលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋសភាលោក ឡេង ប៉េងឡុង ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ក្រោយពីរដ្ឋសភា អនុម័តច្បាប់នេះរួច នឹងរុញឱ្យព្រឹទ្ធសភា ពិនិត្យនៅពេលឆាប់ៗ នេះ ព្រោះច្បាប់នេះ ត្រូវបានចាត់ទុកជាការប្រញាប់។ លោកថា បន្ទាប់ពីឆ្លងស្ថាប័នព្រឹទ្ធសភាពិនិត្យរួចរាល់ នឹងដាក់ថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ ដើម្បីប្រកាសឱ្យប្រើជាផ្លូវការ។
លោក ឡេង ប៉េងឡុង បន្តថា ការអនុម័តច្បាប់នេះ ពុំមែនធ្វើឡើងដោយលាក់លៀមនោះទេ ព្រោះបង្គោលព្រំដែន ដែលបានបោះរួចចំនួន ៨៤ភាគរយ មាននិយាមកាបង្ហាញពីភូមិសាស្ត្រច្បាស់លាស់ អមដោយឯកសារជាង ៣ពាន់ទំព័រ និងរបាយការណ៍តូចៗ រាប់រយទំព័រទៀត។ លោក បដិសេធមិនបញ្ជាក់លម្អិតថា នឹងផ្សព្វផ្សាយខ្លឹមសារច្បាប់នេះនៅពេលណានោះទេ៖ «ព្រឹទ្ធសភា លោកចាប់ផ្ដើមពិភាក្សាភ្លាម ពីព្រោះថា ច្បាប់នេះចាត់ទុក ជាការប្រញាប់ អត់មានអីសង្ស័យទៀតទេ គឺថា យើងធ្វើហ្មត់ចត់ជាច្រើនសិបឆ្នាំមកហើយ។ រឿងព្រំដែនហ្នឹងគឺថា បានគិតគូតាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៧ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៨៥ ឆ្នាំ២០០៥ យើងបោះបង្គោល ៣មុខ សុទ្ធតែមាននិយាមកាច្បាស់លាស់»។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការអនុម័តយល់ព្រមលើពិធីសារខណ្ឌសីមា និងបោះបង្គោលព្រំដែនគោក រវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម គឺជាការទទួលស្គាល់និយាមកា នៃការបោះបង្គោលព្រំដែនគោក កម្ពុជា និងវៀតណាម សម្រេចបាន ៨៤ភាគរយ ផ្សាភ្ជាប់សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋឆ្នាំ១៩៨៥ សន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០០៥ និងសន្ធិសញ្ញាឆ្នាំ២០១៩ និងផែនទីខ្នាត ១លើ ២៥ពាន់ (១/២៥.០០០) ដែលវៀតណាម និងកម្ពុជា ទើបតែចុះហត្ថលេខាប្រកាសឱ្យប្រើថ្មីៗ នេះ។
តំណាងរាស្ត្រគណបក្សកាន់អំណាច រួមទាំងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របបក្រុងភ្នំពេញមួយចំនួន បានចាត់ទុកថា ការអនុម័តសេចក្ដីព្រាងច្បាប់មួយនេះ គឺជាសមិទ្ធផលប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលខ្មែរមានព្រំដែនច្បាស់លាស់ជាមួយប្រទេសជិតខាង ដូចជា ការពារទឹកដី បញ្ចប់ជម្លោះព្រំដែនដ៏ស្មុគស្មាញ និងរ៉ាំរ៉ៃ ព្រមទាំងបង្កើតព្រំដែនសន្តិភាព និងអភិវឌ្ឍន៍ជាដើម។
ទោះជាយ៉ាងណា ក្រុមយុវជន និងគណបក្សប្រឆាំង មិនគាំទ្រការអនុម័តសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះទេ ដោយចាត់ទុកថា ធ្វើឡើងដោយស្ងាត់ៗ និងអាថ៌កំបាំង ដើម្បីបំពេញមហិច្ឆតាឈ្លានពានដីខ្មែរជាថ្មីទៀតរបស់វៀតណាម។ ពួកគេចោទថា អ្នកតំណាងរាស្ត្រដែលលើកដៃគាំទ្រការអនុម័តច្បាប់នេះ នឹងត្រូវចារទុកក្នុងទំព័រប្រវត្តិសាស្ត្រ រួមចំណែកធ្វើឲ្យបាត់បង់ទឹកដីខ្មែរ ទៅខាងវៀតណាម។
សមាជិកក្រុមការងារ ១០០រាត្រីលោក ឃីម សុខុម ប្រកាសមិនទទួលស្គាល់ច្បាប់នេះទេ ព្រោះលោកថា រដ្ឋសភាឯកបក្ស ដែលគ្មានគណបក្សប្រឆាំង ចូលរួម មិនឆ្លុះបញ្ចាំងឆន្ទៈពិតប្រាកដរបស់ពលរដ្ឋឡើយ។ លោកបញ្ជាក់ថា ការអនុម័តច្បាប់នេះដោយប្រញាប់ គឺធ្វើឡើងតាមការនឹកឃើញរបស់បុគ្គលមានអំណាចមួយចំនួនតែប៉ុណ្ណោះ ស្របពេល ដែលកម្ពុជាកំពុងជាប់ផុងក្នុងជម្លោះនយោបាយរ៉ាំរ៉ៃ៖ «បារម្ភមែនទែន ព្រោះបូរណភាពទឹកដី និងឯករាជ្យភាពរបស់ប្រទេសមួយ ហើយការព្រួយបារម្ភនេះ ប្អូនផ្ទាល់ក៏គ្មានគំនិតឱ្យលើសពីអ្នកនយោបាយផ្សេងៗ ថា ត្រូវដោះស្រាយបែបនេះ និងបែបនោះដែរដោយសារអី? ដោយសារច្បាប់នៅលើមនុស្សម្នាក់ នៅលើមនុស្សមួយក្រុមគេចង់ធ្វើម៉េច? គឺធ្វើអ៊ីចឹង»។
តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន អះអាងថា ការអនុម័តសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ គឺជាការកាត់ដីខ្មែរតាមបណ្ដោយព្រំដែន ទៅឱ្យវៀតណាម ដោយស្របច្បាប់ ព្រោះការបោះបង្គោលព្រំដែនគ្រប់តំបន់ ធ្វើឡើងខ្វះតម្លាភាព និងមានភាពមិនប្រក្រតីច្រើន ដូចជា កសិករខ្មែរត្អូញត្អែរពីការបាត់បង់ដីស្រែចម្ការរបស់ពួកគេ។ លោក សង្កេតឃើញថា របបលោក ហ៊ុន សែន មិនត្រឹមតែមិនដោះស្រាយនោះទេ បែរជាព្យាយាមធ្វើឱ្យបង្គោលព្រំដែន ដែលបោះលយចូលដីខ្មែរកន្លងទៅ ឱ្យក្លាយជាបង្គោលស្របច្បាប់ទៅវិញ៖ «គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សូមបដិសេធមិនទទួលស្គាល់ នូវការអនុម័តយល់ព្រមលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះផងដែរ។ ដូច្នេះការអនុម័តរបស់រដ្ឋសភាថ្ងៃនេះ ជាការយល់ព្រមកាត់ទឹកដីខ្មែរ ទៅតាមដែលយួនឈ្លានពាន ឱ្យទៅជាស្របច្បាប់ ទៅឱ្យប្រទេសយួន ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើង នៅពេលបោះបង្គោលម្តងៗ ប្រជាការកសិកររបស់យើង តាមជាយដែនតែងតែស្រែកយំបាត់ដីស្រែចម្ការរបស់គាត់»។
រីឯប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសន័រវេស (Norway) លោក ម៉ែន ណាត ចាត់ទុកសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ ជាហានិភ័យធ្ងន់ធ្ងរណាស់ សម្រាប់បូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា ជាពិសេស ធ្វើឱ្យកម្ពុជា ខាត់បង់ទឹកដីបន្ថែមទៀត នៅពេលដែលច្បាប់នេះ ត្រូវបានអនុវត្ត។ លោក បន្ទោសរដ្ឋាភិបាលថា មិនគោរពច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ ក្នុងការការពារបូរណភាពទឹកដី និងអធិបតេយ្យជាតិខ្មែរនោះទេ៖ «ដូច្នេះហើយអាហ្នឹង ជាការធ្វើជាតិប្រហារ ជាហានិភ័យធ្ងន់ធ្ងរណាស់ សម្រាប់ទឹកដីកម្ពុជាយើង សម្រាប់យើងជាពលរដ្ឋខ្មែរ ជាម្ចាស់នៃប្រទេសខ្មែរដែរ អ៊ីចឹងយើងត្រូវតែប្រឆាំងជំទាស់ ទៅលើឯកសារទាំងអស់ហ្នឹង ព្រោះធ្វើឱ្យយើង បាត់បង់បូរណភាពទឹកដីកម្ពុជាយើង ទៅប្រទេសវៀតណាម»។
ទាន់ទិនការអនុម័តសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះដែរ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅថ្ងៃដដែលនេះ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថ្កោលទោស ចំពោះការអនុម័តច្បាប់នេះ ព្រោះរដ្ឋសភាឯកបក្ស ដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតបង្គ្រប់កិច្ច កាលពីឆ្នាំ២០១៨ នឹងត្រូវទុកជាមោឃៈ។ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ ធ្វើឡើងអនុលោមតាមសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ ឆ្នាំ១៩៨៥ សម័យវៀតណាម ត្រួតត្រាកម្ពុជា ហើយសន្ធិសញ្ញានេះ ត្រូវបានលុបចោល រួចហើយ ដោយអំណាចមាត្រា៥៥ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងមាត្រា១ ចំណុច ២ «ឃ» នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១៕
.
.