អត្ថបទដោយ TCD / 20-6-2020
អ្នកតាមដានសង្គម បានព្យាករណ៍ថា វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា ដែលបណ្តាលមកពីជំងឺកូវីដ១៩ នឹងនាំឲ្យមានអំពើពុករលួយកាន់តែខ្លាំង ក្នុងសេវាកម្មរបស់រដ្ឋ និងឯកជន។ ពួកគេបន្តថា បើរដ្ឋាភិបាលនៅតែព្យាយាមផ្តាច់ទំនាក់ទំនងទីផ្សារពីប្រទេសលោកសេរី ជំងឺពុករលួយនេះ នឹងក្លាយជាវិបត្តិកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។
លោក ប៉ា ងួនទៀង ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ (CCIM) បានលើកឡើងថា «ដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ននេះ ពឹងផ្អែកទៅលើមិត្តដែកថែបចិន ទាំងស្រុង។ លោកបន្តថា នេះជាហានិភ័យធំណាស់ ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្រេចតភ្ជាប់សរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន ត្រឹមតែជាមួយប្រទេសកុម្មុយនិស្ត ដោយទាត់ចោលប្រទេសលោកសេរីបែបនេះ»។ ការលើកឡើងនេះ បានធ្វើឡើងក្នុងកម្មវិធី Idea Talk នៃសារព័ត៌មាន ឌឹខេមបូឌា ឌែលី (The Cambodia Daily) កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ កន្លងទៅ។
លោក ងួនទៀង បញ្ជាក់ថា «រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន គ្មានលទ្ធភាព និងសមត្ថភាព ក្នុងការកែច្នៃផលិតផលក្នុងស្រុក ដើម្បីនាំចេញនោះទេ តែផ្ទុយទៅវិញ នាំគ្នាទន្ទឹងរង់ចាំខ្ចីបុល និងកេងប្រវញ្ចលុយជាតិ«រាប់រយលានដុល្លារ» ដើម្បីប្រយោជន៍បក្ខពួកខ្លួន ក្រោមលេសកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍជាតិ ពីប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តកុម្មុយនិស្តរបស់ខ្លួន ជាថ្នូរនឹងការផ្តល់នូវការសម្បទានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ទាំងធនធានធម្មជាតិ និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ»។
ក្នុងកម្មវិធី Idea Talk នេះដែរ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់អង្គការខុមហ្រ្វែល (Comfrel) លោក គល់ បញ្ញា មានប្រសាសន៍ថា «ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម កម្ពុជា-ចិន អាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ ដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជា តិចតួចបំផុត ខណៈចិន អាចប្រមូលផលប្រយោជន៍ ពីកម្ពុជាទ្វេដង។ លោកបន្ថែមថា ជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំមួយនេះ ចិនជាម្ចាស់គ្រប់គ្រងទាំងស្រុង ខណៈកម្ពុជា អាចត្រឹមតែអនុវត្តតាមបន្ទាត់នយោបាយរបស់ចិនតែប៉ុណ្ណោះ»។
ចំណែកលោក ប៉ា ងួនទៀង បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានប្រគល់ខេត្តព្រះសីហនុ ទៅឱ្យចិន ដើម្បីសាងសង់ទីក្រុង “Hong Kong” ថ្មី ស្ទើរតែគ្មានច្បាប់របស់ខ្លួន ជាម្ចាស់ប្រទេស គ្រប់គ្រងលើជនជាតិចិនអាណាធិបតេយ្យ ក្នុងទឹកដីកម្ពុជា ទាំងអស់នោះទៅហើយ។
របាយការណ៍ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ប្រកាសកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ឲ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ កម្ពុជានាំចេញទំនិញទៅទីផ្សារចិន ដែលគិតជាទឹកប្រាក់សរុប ១៩៧ លានដុល្លារអាមេរិក ខណៈចិន នាំចូលទំនិញ គិតជាទឹកប្រាក់សរុប ៩៩១ លានដុល្លារអាមេរិក។ ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ កម្ពុជាបាននាំចេញផលិតផលទៅចិន មានថវិកាសរុបប្រហែល ៨០០ លានដុល្លារអាមេរិក ប៉ុន្តែចិន បាននាំទំនិញចូលមកកម្ពុជា មានរហូតដល់ជិត ៦.០០០ លានដុល្លារអាមេរិក។ នៅ ៩ ខែដំបូងក្នុងឆ្នាំ២០១៩ កម្ពុជានាំទំនិញទៅចិន មានទំហំទឹកប្រាក់ចំនួន ៧៥៦ លានដុល្លារអាមេរិក រីឯចិន នាំទំនិញចូលកម្ពុជា មានទំហំទឹកប្រាក់ចំនួន ៥៥៥៣ លានដុល្លារអាមេរិក ឯណោះ។
ក្នុងអំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចផ្លូវការ ទៅកាន់ប្រទេសចិន កាលពីកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ លោក ហ៊ុន សែន បានអះអាងថា រូបលោកផ្ទាល់ និងប្រធានាធិបតីចិន បានប្ដេជ្ញាបង្កើនទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី ឲ្យដល់ចំនួន ១០ ពាន់លានដុល្លារ នៅត្រឹមឆ្នាំ២០២៣ ខាងមុខ។
ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា បានចេញរបាយការណ៍ថ្មីមួយថា គិតត្រឹមពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០១៩ កម្ពុជា ខ្ចីបុលពីម្ចាស់ឥណទានបរទេសនានា សរុបមានដល់ទៅជិត ១២០០០ លានដុល្លារអាមេរិក។ ចិន គឺជាម្ចាស់បំណុលខ្ពស់ជាងគេរបស់កម្ពុជា មានចំនួនជាង ៤៧០០ លានដុល្លារអាមេរិក។
របាយការណ៍ក្រសួងមហាផ្ទៃ បានឱ្យដឹងថា សព្វថ្ងៃមានជនជាតិចិន រស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា រយ:ពេលវែងចំនួន ២៥ ម៉ឺននាក់ ក្នុងនោះមានប្រមាណ ១០ ម៉ឺននាក់ នៅទីក្រុងភ្នំពេញ និងជាង ១១ ម៉ឺននាក់ នៅខេត្តព្រះសីហនុ។ ក្រៅពីនេះ នៅខេត្តស្វាយរៀង មានប្រមាណ ២ ម៉ឺននាក់, នៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យមានជិត ២ ម៉ឺននាក់ និងនៅខេត្តកណ្តាល មានជាង ១ ម៉ឺននាក់។
លោក គល់ បញ្ញា លើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ហាក់ដើរចូលកាន់តែជ្រៅទៅៗ ក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយចិន លើសពីដៃគូពាណិជ្ជកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ច។ លោកបន្ថែមថា សហរដ្ឋអេមេរិក និងប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា កំពុងព្រួយបារម្ភនឹងរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន អនុញ្ញាតឲ្យចិន សាងសង់ព្រលានយន្តហោះខ្នាតធំ និងកំពង់ផែទឹកជ្រៅ នៅខេត្តកោះកុង ដែលអាចប្រើប្រាស់សម្រាប់កងទ័ពចិន នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា អាចនឹងបង្កឲ្យមានអសន្តិសុខក្នុងតំបន់។
វាគ្មិនទាំងពីររូប បានអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គួរតែបន្តទំនាក់ទងជាមួយប្រទេសលោកសេរី ជាជាងចងសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយប្រទេសកុម្មុយនិស្តតែម្យ៉ាង។ វាជាហានិភ័យធំណាស់ សម្រាប់ពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលមានរដ្ឋាភិបាលរបស់ខ្លួន ព្យាយាមបិទដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចជាមួយទីផ្សារបស់លោកសេរី តែបែរជាប្រឹងតភ្ជាប់ចរន្តពាណិជ្ជកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន ជាមួយកុម្មុយនិស្តទៅវិញ៕
.