(អត្ថបទដោយលោក ម៉ែន ណាត នៃក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា)
សេចក្ដីថ្លៃងការណ៍មួយ ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី ២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០ ក្រសួងបរិស្ថាន របស់លោក សាយ សំអាល់ ជាកូនរបស់លោក សាយ ឈុំ ប្រធានព្រឹទ្ធសភា បានព្រមានចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ ទៅលើក្រុមសកម្មជនបរិស្ថាន ដែលមកពីអង្គការ សមាគមមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ចូលរួមយ៉ាងសកម្មភាពក្នុងយុទ្ធនាការ ១សប្តាហ៍ (ថ្ងៃទី ២២-២៧ ខែមេសា) ដើម្បីការពារព្រៃឈើធម្មជាតិ នៅតំបន់ព្រៃឡង់ កំពុងរងការកាប់បំផ្លាញ ក្រោមរូបភាពក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច និងអំពើពុករលួយរបស់មន្រ្តីអនុត្តច្បាប់។ {លោក សាយ សំអាល់ ត្រូវបានសារព័ត៌មានជាច្រើន ធ្លាប់ចុះផ្សាយថា ជាអ្នកជិស្និទ្ធជាមួយលោក ទ្រី ភាព ឧកញ៉ាដ៏ល្បីឈ្មោះ រកស៊ីកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើខុសច្បាប់ យ៉ាងឧក្រិដ្ឋនៅកម្ពុជា។ ហើយលោក ទ្រី ភាព ក៏ជាមនុស្សជិតស្និទ្ធក្នុងគ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន ផងទៀត}។
ការព្រមានរបស់ក្រសួងបរិស្ថាននេះ ធ្វើឡើងនៅក្រោមលេសថា ក្រុមសកម្មជនបរិស្ថាន ធ្វើសកម្មភាព មិនបានចុះបញ្ជី និងចុះកិច្ចសន្យាត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់។ សេចក្ដីថ្លៃងការណ៍របស់ក្រសួងនេះ សរសេរថា «សកម្មភាពបំពានលើច្បាប់យ៉ាងគឃ្លើនបែបនេះ ដោយជ្រកក្រោមស្លាកជាអ្នកស្រឡាញ់បរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ គឺជាចេតនាទុច្ចរិត ក្នុងការធ្វើវិទ្ធង្សនា ប្រឆាំងនឹងរាជរដ្ឋាភិបាល លើការងារគ្រប់គ្រង និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ តែប៉ុណ្ណោះ»។
វិទ្យុវីអូឌី (VOD) នៅថ្ងៃទី ២៥ ខែមេសានេះ បានដកស្រង់សម្តី លោក ស ម៉ូរី ប្រធានកម្មវិធីនៃបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា ថា «សកម្មជនបរិស្ថាន ឬសហគមន៍ និងអង្គការ សមាគម មិនបានធ្វើសកម្មភាពបំពានលើច្បាប់នោះទេ ប៉ុន្តែសកម្មភាពដែលពួកគាត់ធ្វើនោះ គឺដើម្បីជួយការពារព្រៃឈើ ដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណ:តែប៉ុណ្ណោះ»។ លោក ម៉ូរី បន្ថែមថា «សកម្មភាពកាប់បំផ្លាញ និងដឹកជញ្ជូនឈើ កាត់ភូមិ និងកាត់មុខទីស្នាក់ការមន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស បានកើតឡើង ដោយមិនមានការទប់ស្កាត់ឡើយ»។
ក្រសួងបរិស្ថាន បានឲ្យដឹងថា «បច្ចុប្បន្ននេះ មានតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងរបៀងអភិរក្សជីវៈចម្រុះ សរុបចំនួន ៦០ កន្លែង ដែលគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី ប្រមាណជាង ៧,២ លានហិកាតា ស្មើប្រមាណ ៤១% នៃផ្ទៃដីសរុបរបស់កម្ពុជា»។
សកម្មជនបរិស្ថាន លោក ហេង ស្រស់ ដែលចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការ ជាមួយក្រុមសកម្មជនដទៃទៀត ក្នុងការចុះថត និងឃ្លាំមើលសកម្មភាពបទល្មើសព្រៃឈើ នៅព្រៃឡង បានប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី (RFA) កាលពីថ្ងៃទី ២៤ ខែមេសា ថា «កម្លាំងសមត្ថកិច្ចចម្រុះ ទាំង ៤ ខេត្ត ជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់ (ខេត្តកំពង់ធំ ក្រចេះ ស្ទឹងត្រែង និង ព្រះវិហារ) នៅតែបន្តចុះស្វែងរកតាមចាប់ខ្លួន សកម្មជនព្រៃឈើ ៤ នាក់ ដែលចុះល្បាត និងប្រមូលយកភស្តុតាង អំពីកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ក្នុងតំបន់របស់ក្រុមហ៊ុន ស៊ីង បាយអូថិក (Think Biotech)» ជាក្រុមហ៊ុន ដែលមានអ្នកមានអំណាច កាងនៅខាងក្រោយខ្នង។
លោក ហេង ស្រស់ និយាយថា «កម្មករជាច្រើនក្រុម សម្រុកកាប់ផ្ដួលឈើហ៊ុបធំៗ ក្នុងព្រៃឡង់ ដឹកលក់ឱ្យក្រុមហ៊ុន ក្នុងមួយម៉ែត្រគូប មានតម្លៃ ៩០ ម៉ឺនរៀល។ ឈើហ៊ុបធំៗទាំងនោះ មិនទាន់ត្រូវបានគេដឹកចេញក្រៅព្រៃអភិរក្សនៅឡើយទេ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី បានផ្សាយដែរថា ក្រុមសកម្មជនបរិស្ថាន ប្រទះឃើញបទល្មើសព្រៃឈើ ៥ ទីតាំងផ្សេងគ្នា ក្នុងដែនជម្រកសត្វ ក្នុងព្រៃឡង់ ដែលក្រុមហ៊ុនឯកជនខាងលើ បានបញ្ជាឱ្យកម្លាំងកម្មករ កាប់ឈើហ៊ុប ដឹកលក់ឱ្យខ្លួន។ ក្រុមសកម្មជនបរិស្ថាន ធ្វើយុទ្ធនាការ ជិះម៉ូតូចុះល្បាតជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់ ចាប់ពីថ្ងៃទី ២២ ដល់ថ្ងៃទី ២៧ មេសា ជាសកម្មភាពពោរពេញដោយការគំរាមកំហែង ពីអាជ្ញាធរសមត្ថកិច្ចពុករលួយ និងក្រុមហ៊ុនកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើខ្មែរ៕
អត្ថបទទាក់ទង
– ក្រុមគ្រួសារលោក ឈុត វុទ្ធី ថាមិនទាន់បានទទួលពន្លឺយុត្តិធម៌! តើលោកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា ជាអ្វីនៅក្នុងក្រុមហ៊ុន Timber Green កាលនោះ?
– គម្របព្រៃឈើខ្មែរ សល់ជាង ៤០% កំពុងរងការកាប់បំផ្លាញបន្ថែម
– ឯកសារ៖ លោក ហ៊ុន សែន «សន្យាកាត់ក» ឆ្នាំ២០០២ បរាជ័យរឿងទប់ស្កាត់ការបំផ្លាញព្រៃឈើ រួចមកប្តូរពាក្យថា កាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ «ដូចកាប់ក្បាល ហ៊ុន សែន»
.