ដោយ CWCI Cambodia / 01st-6-2020
អតីតសមាជិកសភាអូស្ត្រាលី ដើមកំណើតខ្មែរ លោក ហុង លីម និងព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រឆាំង (គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ) យល់ស្របគ្នាថា វៀតណាមនៅតែចញ្ចឹមចិត្ត ឈ្លានពានបូរណភាពទឹកដីកខ្មែរ។ នេះបើតាមកម្មវិធីជជែកពិភាក្សា Idea Talk នៃសារព័ត៌មាន ឌឹខេមបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី ២៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២០។
លោក ហុង លីម អតីតសមាជិកសភាអូស្ត្រាលី នៃរដ្ឋវិតូរៀ បានប្រតិកម្មថា វៀតណាមមានបំណងឈ្លានពានចូលប្រទេសកម្ពុជា ជាលើកទី២ ដើម្បីធ្វើឲ្យកម្ពុជាកណ្តាល ក្លាយជាកម្ពុជាក្រោមទី២។ លោកបានលើកឡើងធ្ងន់ៗថា វៀតណាម គឺជាចៅហ្វាយពិតប្រាកដរបស់ លោក ហ៊ុនសែន។ លោកបានកត់សម្គាល់ចំពោះទង្វើរបស់វៀតណាម ថ្មីៗនេះថា «ជាការឈ្លានពានចូលមកបោះតង់ ឬបោះជំរំ ក្នុងខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនកម្ពុជា»។ លោកបន្តថា ទង្វើនោះគឺជាការបំបាក់មុខ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងជាការបង្ហាញទង្វើឈ្លានពាន ដោយមិនកោតញញើត មកលើកម្ពុជាផងដែរ។
ចំណែកព្រះអងម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ អតីតមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានរំលឹកថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយប្រទេសវៀតណាម។ ព្រះអង្គបន្តថា ខ្មែរមិនត្រូវភ្លេចរឿងនេះ និងដើមកំណើតគណបក្សនេះឡើយ។ ព្រះអង្គ បានលើកឡើងថា «មិនសង្ឃឹមថា របបដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អាចដោះដៃ ចេញពីប្រទេសវៀតណាមបានឡើយ ព្រោះថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សនេះ សុទ្ធសឹងជាអតីតកម្មាភិបាល នៃបក្សកុម្មុយកុម្មុយនីស្តវៀតណាម»។
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលមានឈ្មោះដើមថា «គណបក្សប្រជាជនបដិវត្តកម្ពុជា» ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយ លោក សឺន ង៉ុកមិញ ហៅអាចារ្យ មៀន នៅឆ្នាំ ១៩៥១។ លោក សឺន ង៉ុកមិញ ដែលមានឈ្មោះជាភាសាវៀតណាមថា ផាម យ៉ាំង ហូវ (Phạm Văn Hua) ដែលមានឪពុកជាខ្មែរក្រោម និងម្តាយជាជនជាតិវៀតណាម នៅខេត្តព្រះត្រពាំង ក្នុងទឹកដីកម្ពុជាក្រោមនោះ គឺជាអតីតសមាជិកគណបក្សកុម្មុយនីស្តឥណ្ឌូចិន ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយ លោក ហូ ជីមិញ (Ho Chi Minh) តាំងពីឆ្នាំ១៩៣០។
បន្ទាប់ពីការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្ធិសញ្ញា ក្រុងហ្សឺណែវ នៅ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ១៩៥៤ ដែលជាសន្ធិសញ្ញាបញ្ចប់ជាផ្លូវការ នូវអាណានិគមបារាំង ក្នុងភូមិភាគឥណ្ឌូចិន ពេលនោះសមាជិកគណបក្សប្រជាជនបដិវត្តកម្ពុជា ក៏បានបែកចេញជា ៣ ក្រុម។ ក្រុមទី១ ដឹកនាំដោយ លោក សឺន ង៉ុកមិញ ហើយដែលមានយុទ្ធជនប្រមាណ ២.៥០០ នាក់ ផ្សេងទៀត ក្នុងនោះក៏មាន លោក ប៉ែន សុវណ្ណ ផងដែរ ត្រូវបានគេបញ្ជូនទៅកាន់ទីក្រុងហាណូយ ប្រទេសវៀតណាម ដើម្បីធ្វើការបណ្តុះបណ្តាលផ្នែកនយោបាយ។ ក្រុមទី២ ដឹកនាំដោយ លោក ទូ សាមុត លោក នួន ជា និងលោក សោ ភឹម ជាដើម នៅធ្វើចលនានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បន្តទៀត ដោយជ្រកក្រោមស្លាក «បក្សប្រជាជនបដិវត្តកម្ពុជា»។ ចំណែក ក្រុមទី៣ បានប្រមូលផ្តុំគ្នាបង្កើតជាគណបក្សនយោបាយស្របច្បាប់មួយឈ្មោះថា «គណបក្សប្រជាជន»។
នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៦០ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ ទូ សាមុត បក្សប្រជាជនបដិវត្តកម្ពុជា បានប្រមូលផ្តុំគ្នាធ្វើមហាសន្និបាតបក្ស លើកទី២ ក៏បានប្ដូរឈ្មោះទៅជា «បក្សពលករកម្ពុជា» ដែលមានលោក ទូ សាមុត ជាលេខាបក្ស។
នៅ ២ ថ្ងៃមុនកងទ័ពវៀតណាម ចូលឈ្លានពាន កាន់កាប់ក្រុងភ្នំពេញ នៅខែមករា ១៩៧៩ «រណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា» បានធ្វើមហាសន្និបាតបក្ស ដើម្បីរៀបចំស្ដារ និងកសាងនូវរចនាសម្ព័ន្ធដឹកនាំបក្សប្រជាជនបដិវត្តកម្ពុជា ឡើងវិញ។ មហាសន្និបាតបក្សនេះ ត្រូវបានថ្នាក់ដឹកនាំរណសិរ្សសាមគ្គីសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា មានលោក ប៉ែន សុវណ្ណ លោក ជា ស៊ីម លោក ហេង សំរិន និងលោក ហ៊ុន សែន ជាដើម បានចាត់ទុកថា ជាមហាសន្និបាតលើកទី៣ របស់បក្សប្រជាជនបដិវត្តកម្ពុជា។ ឈ្មោះបក្សប្រជាជនបដិវត្តកម្ពុជា ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ឡើងវិញ តាំងពី ខែមករា ឆ្នាំ ១៩៧៩ នោះមករហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៩១ នៅពេលដែលឈ្មោះនេះ ត្រូវបានគេប្ដូរទៅជា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ហើយដែលត្រូវគេស្គាល់រហូតមកទល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
គួរបញ្ជាក់ថា ទាហានវៀតណាម ចូលបោះតង់ ឬបោះជំរំ នៅតំបន់ព្រំដែនកម្ពុជា ខេត្តកណ្តាល ចំនួន ៣១ កន្លែង តាំងពីថ្ងៃទី ២៦ មេសា ឆ្នាំ ២០២០។ លុះមកដល់ថ្ងៃទី ២៨ ឧសភា ពួកគេទើបរុះរើចេញបាន ៩ កន្លែងប៉ណ្ណោះ។ ចំណែកនៅខេត្តតាកែវ ទាហានវៀតណាម បានបោះជំរំ ៨៣ កន្លែង មានចម្លាយពី ៣០ ម៉ែត្រ ពីព្រំដែន។ នេះបើតាមអភិបាលខេត្តតាកែវ បានថ្លែងនៅថ្ងៃទី ២៨ ឧសភា។
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលព្រំដែនកម្ពុជា បានចាត់ទុកទាហានវៀតណាម ដែលចូលបោះតង់ ឬបោះជំរំ នៅព្រំដែនកម្ពុជា ថា ជាការរួមចំណែកនៃគណបក្សកាន់អំណាច របស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលបានជួយសម្រូលដល់ប្រទេសវៀតណាម ឈ្លានពានកម្ពុជា តាមរយៈសន្ធិសញ្ញា និងឯកសារខុសច្បាប់ជាច្រើន ដែលផ្ទុយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ ១៩៩៣ និងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១។ ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើល បញ្ជាក់ដែរថាជនជាតិវៀតណាម ដែលមិនទាន់ស្របច្បាប់ នៅកម្ពុជា មិនសូវគ្រោះថ្នាក់ដូចជនជាតិវៀតណាម ដែលកំពុងសំងំនៅក្នុងជួរគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជាគណបក្សកាន់អំណាច នោះទេ។
លោក ហុង លីម បានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសអាស៊ាន ទាំង ១០ បានចាត់ទុកកម្ពុជា ជាប្រទេសមានវិបត្តិនយោបាយធ្ងន់ធ្ងរ ជាមួយប្រទេសវៀតណាម ដែលនាំភាពចង្រៃដល់ប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន ទាំងនោះ។ លោក បានផ្តល់អនុសាសន៍ថា «លោក ហ៊ុន សែន គួរតែធ្ចើកិច្ចការជារដ្ឋបុរស វិញម្តង ហើយក៏ល្មមដល់ពេលបញ្ឈប់ទង្វើលេងល្បិចដាក់ខ្មែរគ្នាឯងទៀតហើយ»។
ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ ក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ផងថា «បើខ្មែរ មិនរួបរួមដើម្បីឲ្យមានការឯកភាពជាតិទេ ខ្មែរមិនអាចបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយបានឡើយ»៕
.