វិទ្យុអាស៊ីសេរី RFA /ដោយ ជីវីតា
16-10-2023
នកវិភាគនយោបាយ ជំរុញឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ផ្សះផ្សាជាតិ ស្របតាមព្រះរាជបណ្ដាំព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ព្រះបាទ នរោត្ដម សីហនុ។ មន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង យល់ឃើញថា ដើម្បីផ្សះផ្សាជាតិ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មិនគួរបន្តការធ្វើនយោបាយ ចាត់ទុកអ្នកមាននិន្នាការផ្ទុយពីរដ្ឋាភិបាល គឺជាសត្រូវនោះឡើយ។ ការលើកឡើងនេះ គឺក្នុងឱកាសរដ្ឋាភិបាល ប្រារព្ធខួប ១១ឆ្នាំ នៃពិធីគោរពព្រះវិញ្ញាណក្ខន្ធព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា។
អ្នកវិភាគនយោបាយ និងមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង លើកឡើងថា ដើម្បីបង្ហាញពីការគោរពពិតប្រាកដ ដល់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ និងច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ព្រមទាំងអនុវត្តតាមពាក្យសច្ចាប្រណិធានរបស់ខ្លួន ពេលចូលកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនោះ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គួរតែចាប់ផ្ដើមធ្វើឲ្យមានការផ្សះផ្សាជាតិឡើងវិញ ដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់និន្នាការ រស់នៅដោយសុខដុមរមនាជាមួយគ្នា ពោលគឺបញ្ឈប់វប្បធម៌ចាត់ទុកអ្នកដែលមាននិន្នាការផ្ទុយ ជាសត្រូវរបស់ខ្លួន។
អ្នកវិភាគនយោបាយចាស់វស្សា បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងឱកាសប្រារព្ធខួប ១១វស្សា នៃការយាងសោយទិវង្គត របស់អតីតព្រះមហាក្សត្រ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គួរចាប់ផ្ដើមលើកកម្ពស់ការគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ សិទ្ធិមនុស្ស និងការបង្រួបបង្រួមជាតិ ទៅតាមព្រះរាជបណ្ដាំរបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ។ បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ បន្ថែមថា ការផ្សះផ្សាជាតិ នឹងមិនអាចកើតមាននោះឡើយ ប្រសិនបើថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល នៅតែបន្តចោទប្រកាន់ អ្នកដែលមាននិន្នាការផ្ទុយពីរដ្ឋាភិបាលថា ជាក្រុមជ្រុលនិយម ក្បត់ជាតិ ឬជាអ្នកចង់ធ្វើបដិវត្តពណ៌នោះ។
បណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ៖ «ឱ្យតែគោរពអនុវត្តធ្វើតាមសច្ចាប្រណិធានរបស់ខ្លួនទៅ ហើយនិងគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញបង្រួបបង្រួមជាតិហើយ ឬដែលមានចាំទេ ទិវារដ្ឋធម្មនុញ្ញ នាយករដ្ឋមន្ត្រីដែលធ្វើសារលិខិតអី អបអរសាទររដ្ឋធម្មនុញ្ញទេ»?
ប្រតិកម្មរបស់អ្នកវិភាគនយោបាយចាស់វស្សារូបនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានដឹកនាំមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ទៅគោរពព្រះវិញ្ញាណក្ខន្ធ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ នៅរូបសំណាករបស់ព្រះអង្គក្បែរវិមានឯករាជ្យ នាថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ដែលជាថ្ងៃខួប ១១ វស្សា នៃការយាងសោយទិវង្គតរបស់ព្រះអង្គ។ លោកចាត់ទុកថា ព្រះអង្គគឺជាព្រះមហាវីរក្សត្រ ព្រះវររាជបិតាឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី និងឯកភាពជាតិខ្មែរ។ ក្រៅពីនេះ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងសមាជិករដ្ឋាភិបាល ក៏បានបង្អោនកាយគោរព និងនឹករលឹកដល់ព្រះគុណូបការៈ និងស្នាព្រះហស្តរបស់ព្រះអង្គផងដែរ។
ទោះជាយ៉ាងណា គិតមកដល់ពេលនេះលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលថ្មី ជិត ១០០ថ្ងៃមកហើយ ប៉ុន្តែលោក មិនទាន់បង្ហាញពីការធ្វើនយោបាយផ្សះផ្សាជាតិ និងឯកភាពជាតិ តាមរយៈការដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំ ជាសកម្មជននយោបាយនោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ សកម្មជននយោបាយគណបក្សប្រឆាំង នៅតែបន្តរងបទចោទ និងការចាប់ខ្លួនដាក់គុកថែមទៀតផង។ លើសពីនេះ អំពើហិង្សាទៅលើអ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាល ក៏នៅតែបន្តកើតមាន។ ដូចគ្នាទៅនឹងការដឹកនាំរបស់ឪពុកលោកដែរ នៅពេលលោក ថ្លែងសារពេលចូលកាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែសីហា កន្លងទៅ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មិនបានលើកឡើងពីការផ្សះផ្សាជាតិនោះឡើយ ប៉ុន្តែលោកបែរជាចាត់ទុកអ្នកដែលមាននិន្នាការផ្ទុយពីរដ្ឋាភិបាលថា ជាក្រុមអគតិទៅវិញ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត៖ «ហើយក៏ជាការឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញពីការបដិសេធ យ៉ាងដាច់អហង្ការពីប្រជាពលរដ្ឋ ដ៏ច្រើនលើសលប់ ចំពោះទង្វើអគតិរបស់ក្រុមជនមួយចំនួន ដែលបានខិតខំទាក់ទាញប្រជាជាតិកម្ពុជា ឱ្យចាកចេញពីគន្លងមាគ៌ាប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋ ហើយញុះញង់អុចអាលបំផុសប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យលុះទៅនឹងមហិច្ឆតាផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេ ដែលប្រកបទៅដោយពិសពុល និងគ្រោះថ្នាក់បំផុត សម្រាប់ប្រទេសជាតិ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា ដើម្បីសុំការបកស្រាយជុំវិញរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា។
ជុំវិញរឿងនេះ ប្រធានគណៈប្រតិបត្តិខេត្តប៉ៃលិន នៃគណបក្សភ្លើងទៀន លោក ខឹម មុន្នីកុសល ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ថា ដើម្បីគោរពទៅតាមបណ្ដាំព្រះបរមរតនកោដ្ឋ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មិនត្រូវបន្តការធ្វើនយោបាយកម្ចាត់ដៃគូប្រជែងនយោបាយ ដូចឪពុកលោកឡើយ។ លោកបន្តថា មូលហេតុសំខាន់បំផុត ដែលមិនអាចធ្វើឱ្យអ្នកនយោបាយរួបរួមគ្នាបាន គឺដោយសារលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងឪពុករបស់លោក មិនបានបើកលំហប្រជាធិបតេយ្យ ឱ្យមានការប្រកួតប្រជែងនយោបាយដោយត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់កំណត់។
លោក ខឹម មុន្នីកុសល៖ «ការផ្សះផ្សាជាតិនេះ គឺជាចំណុចសំខាន់ណាស់ ដែលអាចនាំទៅដល់ការងើបឡើង នៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិរបស់យើងផង ឈានទៅដល់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស បើកទូលាយលំហសេរីភាព ទៅដល់គណបក្សប្រឆាំង ដែលអាចធ្វើនយោបាយផ្សេងៗបាន ហើយការផ្សះផ្សាជាតិ វាអត់អាចកើតមានឡើងទេ បើយើងថា យើងគោរពប្រជាធិបតេយ្យ ហើយយើងឱ្យមានតែមួយបក្ស វាម៉េចអាចទៅរួច អ៊ីចឹងចំណុចត្រង់នេះ គឺជាការនៅតែបន្តយល់ខុសរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំយើងសព្វថ្ងៃនេះ មានតែមួយបក្សហ្នឹង យើងចាត់ទុកថា ជាការបង្រួបបង្រួមជាតិ វាមិនមែនអ៊ីចឹងទេ»។
ព្រះបាទ នរោត្ដម សីហនុ ព្រះអង្គបានសោយទិវង្គត កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១២ នៅប្រទេសចិន ដោយព្រះរាជអាពាធ។ អតីតព្រះមហាក្សត្រខ្មែរអង្គនេះ ត្រូវបានមេដឹកនាំគណបក្សនយោបាយនានា រាប់ទាំងលោក ហ៊ុន សែន លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា តែងតែចាត់ទុកថា ជាព្រះបិតាឯករាជ្យ បិតាសន្តិភាព និងជាបិតាបង្រួបបង្រួមជាតិ។
អ្នកវិភាគនយោបាយ និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង អំពាវនាវឲ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គួរតែចាប់ផ្ដើមធ្វើឲ្យមានការផ្សះផ្សាជាតិ និងការបង្រួបបង្រួមជាតិឡើងវិញ ដោយយកតាមគំរូរបស់ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់និន្នាការ រស់នៅដោយសុខដុមរមនាជាមួយគ្នា៕