អត្ថបទ VOD | ដោយ ខាន់ លក្ខិណា
23-8-2022

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែង​ការពារ​ជា​ថ្មី​ថា រូប​លោក មិន​បាន​កាត់ «កោះត្រល់» និង «កម្ពុជាក្រោម» ប្រគល់​​ទៅ​ឱ្យ​វៀតណាម​ឡើយ ដោយ​ថា​ ទឹកដី​កម្ពុជា​ក្រោម និង​ កោះ​ត្រល់ ដែល​បាត់​ទៅ ដោយសារ​បារាំង ជា​អ្នក​កាត់​ឱ្យ​វៀតណាម​ទៅ​វិញ​ទេ។

ការអះអាងនេះ ធ្វើ​ឡើង​ក្រោយ​ពេល​សហ​ស្ថាបនិក​គណបក្ស​សង្រ្គោះជាតិ ដែល​តុលាការ​រំលាយ លោក សម រង្ស៊ី បាន​ចេញ​មុខ​ចោទ​ប្រកាន់​លោក ហ៊ុន សែន ជា​ថ្មី​ដែរ​ថា នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្នុង​តំណែង​រូប​នេះ ជា​ជន​ក្បត់​ជាតិ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​បាត់​បង់​កោះ​ត្រល់ កាល​ពី​ឆ្នាំ​១៩៨២។

ក្នុង​ពិធី​ប្រគល់​សញ្ញាបត្រ​ដល់​និស្សិត​ជ័យ​លាភី​របស់​សាកល​វិទ្យាល័យ​អាស៊ី​-​អឺរ៉ុប នា​ព្រឹក​ថ្ងៃ​អង្គារ​នេះ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែង​ព្រមាន​ថា សង្រ្គាម​នៅ​កម្ពុជា នឹង​កើត​ឡើង បើ​សិន​ជា​គណ​បក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា មិន​បាន​ដឹកនាំ​ប្រទេស​នោះ។

លោកថា «ពួកគេ​នេះ ឱ្យ​តែ​ប៉ះ​វៀតណាម ដឹង​តែ​រក​រឿង​តែ​ម្ដង។ អ៊ីចឹង បាន​ខ្ញុំ​ថា ​សង្គ្រាម​នៅ​កម្ពុជា ចៀស​មិន​ផុត​ទេ បើ​សិន​ជា​គណ​បក្ស​ប្រជាជន​ មិន​គ្រប់​គ្រង​អំណាច គឺ​សង្គ្រាម​នឹង​ផ្ទុះ! ខ្ញុំ​ហ៊ាន​និយាយ​អ៊ីចឹង! ហេតុ​អី? មាន​កត្តា​ពីរ​សំខាន់ ចាំ​មើល​ទៅ! កត្តា​ប្រើ​ពាក្យ ត្រៀម​ខ្លួន​រឹប​អូស​ពី​អ្នក​មាន ឱ្យ​អ្នក​ក្រ។ អ៊ីចឹង សង្គ្រាម​ផ្ទៃក្នុង​នឹង​ផ្ទុះ ដែល​ម៉ែ​អាណា ឱ្យ​ហ្អែង​រឹប [ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ពី​អ្នក​មាន ចែក​ទៅ​អ្នក​ក្រ]? ទី២ ត្រៀម​វាយ​យក​ទឹកដី​ ដែល​បាន​បាត់​បង់។ អ៊ីចឹង សង្រ្គាម​នៅ​កម្ពុជា ជាមួយ​វៀតណាម ជាមួយ​ថៃ ចៀស​មិន​រួច»។

លោក ហ៊ុន សែន ជំរុញ​គណ​បក្ស​នយោបាយ ដែល​បាន​លើក​ឡើង​បែប​នេះ ដាក់​ចេញ​ផែនការ​ ក្នុង​គោល​នយោបាយ​របស់​ខ្លួន ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​រឿង​ទាម​ទារ​ទឹកដី​ ពី​ប្រទេស​វៀតណាម មក​វិញ ប្រសិន​បើ​ពួក​គេ​ចិត្ត​សឿង​នោះ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា រឿង​បាត់​ទឹក​ដី ​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម​នេះ រូប​លោក បាន​ពន្យល់​ចំនួន ៥ ម៉ោង​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋសភា​រួច​ហើយ កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១២។

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ​ក៏​បាន​បន្ត​ថ្លែង​ការពារ​ជា​ថ្មី​ថា រូប​លោក មិន​បាន​កាត់​ កោះត្រល់ និង កម្ពុជា​ក្រោម ប្រគល់​ទៅ​ឱ្យ​វៀតណាម ឡើយ ដោយ​ថា ទឹកដី​កម្ពុជា​ក្រោម និង​ កោះ​ត្រល់ ដែល​បាត់​ទៅ ដោយសារ​បារាំង ជា​អ្នក​កាត់​ឱ្យ​ទៅ​វៀតណាម តែ​ប៉ុណ្ណោះ។

លោកថា «ប្រវត្តិ​ទឹកដី​យើង វា​បាត់​បង់​ពេល​ណា អ្នកណា​ស្នេហា​ជាតិ​ជាង​​សម្ដេច​ព្រះបិតា​ជាតិ សម្ដេច​ព្រះ នរោត្ដម សីហនុ ព្រះ​បរម​រតនកោដ្ឋ​ទៀត? តើ​ព្រះអង្គ​ដែល​ទារ​កម្ពុជា​ក្រោម ត្រឡប់​មក​វិញ​ទេ? តើ​ព្រះអង្គ​ធ្លាប់​ទៅ​ទារ​យក​ កោះហ៊្វួកុក {កោះត្រល់​} ហ្នឹង​ត្រឡប់​មក​វិញ? តាម​ដែល​ព្រះអង្គ ត្រឹម​ទាម​ទារ​​​តាម លីង [ខ្សែ​បន្ទាត់] ​ប្រេវីយេ (Brévié) តែ​ប៉ុណ្ណឹង! ម៉េច​ក៏​អ្នក​ឯង មក​និយាយ​ថា ខ្ញុំ​ជា​អ្នក​ប្រគល់​កោះ​ត្រល់ ឱ្យ​ទៅ​វៀតណាម»។

លោកថា «បើ​យើង​ [យោង​តាម]​ផែនទី ទៅ​តម្កល់​នៅ​អង្គការ​សហ​ប្រជាជាតិ ទាំង​ទឹក ទាំង​គោក គឺ​ព្រំដែន​រាល់​ថ្ងៃ ដែល​យើង​កំពុង​ប្រើ ហើយ​មក​ដល់​ម៉ោង​នេះ វៀតណាម មិន​ទាន់​ព្រម​ប្រើ​ប្រាស់​លីង​ប្រេវីយេ ធ្វើ​ជា​ព្រំដែន​នៅ​ឡើយ​ទេ ព្រំដែន​ទឹក។ បើ​ចេះ​យក​បាន​នោះ យក​តាំង​​ពី​ជំនាន់​ព្រះ​ករុណា​នោះ មិន​ចាំបាច់​ដល់​ជំនាន់ ហ៊ុន សែន ទេ!​ ហ៊ុន សែន កើត​ក្រោយ កោះ​ត្រល់ ត្រូវ​បាត់​ទេ! ត្រូវ​បាន​សភា​បារាំង បោះ​ឆ្នោត ប្រគល់​កាត់​ទៅ​ឱ្យ​វៀតណាម។ ពេល​ខាង​មុខ អ្នកឯង​ប្រកាស​ក្នុង​គោល​នយោបាយ​អ្នក​​​ឯង​ទៅ ខ្ញុំ​អត់​ខ្វល់​ទេ»។

ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅ​ថ្ងៃ​ទី ២៣ ខែ​សីហា នេះ ទំនង​ឆ្លើយ​តប​ជាមួយ​នឹង​លោក សម រង្ស៊ី ដែល​បាន​សរសេរ​លើ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​ខ្លួន កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២២ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០២២ ថា​រូប​លោក​ជា​អ្នក​ការពារ​បូរណភាព​ទឹកដី​ប្រទេស​កម្ពុជា មិន​មែន​ដូច​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​កាត់​ទឹកដី​ខ្មែរ ដូច​ជា កោះ​ត្រល់ ឱ្យ​ទៅ​បរទេស​ឡើយ។

ក្នុង​កម្មវិធី “សំឡេង​សង្គ្រោះ​ជាតិ” កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០២២ ​លោក សម រង្ស៊ី បាន​បង្ហាញ​​ឯកសារ​បញ្ជាក់​ពី​ការ​ទទួល​ខុសត្រូវ​របស់​របប​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជា​មានិត​កម្ពុជា ក្នុង​ទសវត្សរ៍​​ឆ្នាំ​​១៩៨០ តំណាង​ដោយ​លោក ហ៊ុន សែន និង ហេង សំរិន ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ឱ្យ​​ប្រទេស​កម្ពុជា បាត់​បង់​ កោះ​ត្រល់។

លោក សម រង្ស៊ី ក៏​បាន​លើក​ឡើង​ពី​ឯកសារ​ដែល​ភ្ជាប់​មក​ជាមួយ​នោះ គឺ​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​ក្នុង​ឋានៈ​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​ នៃ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជា​មានិត​កម្ពុជា ជំនួស​មុខ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​នៃ សាធារណរដ្ឋ​ប្រជា​មានិត​កម្ពុជា។

លោក សម រង្ស៊ី បាន​ថ្លែង​ថា សន្ធិសញ្ញា​បំពេញ​បន្ថែម​ឆ្នាំ​២០០៥ បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​កម្ពុជា បាត់​បង់​ទឹកដី​កម្ពុជា​ក្រោម និង​កោះ​ត្រល់ ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម។ លោក ចាត់​ទុក​សន្ធិសញ្ញា​បំពេញ​បន្ថែម​ឆ្នាំ​២០០៥ ថា​ជា​សន្ធិសញ្ញា​ខុស​ច្បាប់​ ហើយ​កម្ពុជា ក៏​អាច​តស៊ូ​មតិ​ នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ ដើម្បី​ទាមទារ​យក​ទឹក​ដី​នោះ មក​វិញ​ដែរ។

លោកថា «អ្វី​ដែល​[លោក] ហ៊ុន សែន និយាយ គឺ​ខុស​ទាំង​អស់​គ្នា បារាំង អត់​ដែល​កាត់​កោះត្រល់ ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម​ទេ គ្រាន់​តែ​ពេល​នោះ អាណានិគម​បារាំង ជា​អ្នក​គ្រប់គ្រង​ទាំង​ប្រទេស​វៀតណាម​ខាង​ត្បូង ហៅ​កូសាំងស៊ីន ហើយ​[នឹង]​ប្រទេស​កម្ពុជា»

អតីត​ព្រះរាជ​លេខា​ផ្ទាល់​របស់​ព្រះ​​បរម​រតន​កោដ្ឋ សម្ដេច​ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ គឺ​​ព្រះ​អង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ មាន​ព្រះរាជ​បន្ទូល​ថា តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៤៩ ​រដ្ឋាភិបាល​ដឹកនាំ​ដោយ​ព្រះ​​បរម​រតន​កោដ្ឋ រហូត​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក លន់ នល់ ឆ្នាំ​១៩៧០ ដល់​ឆ្នាំ​១៩៧៥ និង​រដ្ឋាភិបាល​ក្រោម​ការ​ដឹកនាំ​របស់ ប៉ុល ពត ​ពី​ឆ្នាំ​១៩៧៥ ដល់ ១៩៧៩ គឺ​គ្មាន​រដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ​ណា​មួយ ទទួល​ស្គាល់​ការ​កាត់​ទឹកដី​កម្ពុជាក្រោម ទៅ​ឱ្យ​វៀតណាម នោះ​ឡើយ។ ព្រះអង្គ​ បញ្ជាក់​ថា ការ​មិន​ទទួល​ស្គាល់​នេះ បង្ហាញ​ថា ទឹកដី​កម្ពុជា​ក្រោម នៅ​តែ​ជា​ទឹកដី​របស់​ខ្មែរ ដដែល។

ចំណែក​រឿង​កោះ​ត្រល់​វិញ ព្រះ​អង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ មាន​ព្រះរាជ​បន្ទូល​បន្ត​ថា មុន​ឆ្នាំ​១៩៨៥ កម្ពុជា​ មិន​បាន​លើក​ពី​បញ្ហា​ កោះត្រល់​ ដោយសារ​កាល​នោះ កោះ​ត្រល់ នៅ​ជា​កម្មសិទ្ធិ​របស់​ខ្មែរ​រួច​ទៅ​ហើយ។ ប៉ុន្តែ​ព្រះ​បរម​រតន​កោដ្ឋ បាន​ទាម​ទារ​ឱ្យ​អន្តរជាតិ​ ទទួល​ស្គាល់​ព្រំដែន​ខ្មែរ ដែល​ចេញ​កាល​​ពី​ឆ្នាំ​១៩៥៣ និង​ព្រំដែន​ខ្មែរ ដែល​បារាំង ផ្ទេរ​សិទ្ធិ​ឱ្យ​កម្ពុជា គ្រប់​គ្រង​ប្រទេស​វិញ បន្ទាប់​ពី​ទទួល​បាន​ឯករាជ្យ។

លោកថា «បារាំង​ ផ្ទេរ​សិទ្ធិ​ទៅ​ឱ្យ​ខ្មែរ​យើង​គ្រប់​គ្រង យើង​បាន​ឯករាជ្យ គឺ​ក្នុង​ផែនទី​របស់​ខ្មែរ គឺ​មាន​កោះ​ត្រល់ នៅ​ក្នុង​ហ្នឹង។ ហេតុ​ដូច្នេះ យើង​អត់​មាន​ទៅ​ទាម​ទារ​អ្វី​ដែល​យើង​ចាត់​ទុក​ថា ជា​របស់​យើង​ទេ។ មូលហេតុ​ហ្នឹង​ហើយ​ ដែល​ព្រះ​បរម​រតន​កោដ្ឋ មិន​ទាម​ទារ​កោះ​ត្រល់ គឺ​ក្នុង​ផែនទី​ជា​ផ្លូវ​ការ ដែល​យើង​ទៅ​បង្រៀន​នៅ​ក្នុង​សាលា​រៀន​សម័យ​សង្គម​រាស្ត្រនិយម​ រហូត​ទៅ​ដល់​គេទម្លាក់​លោក [១៨ មីនា ឆ្នាំ​១៩៧០]។ ក្នុង​ផែនទី​ខ្មែរ គ្រប់​ផែនទី​ខ្មែរ​ជា​ផ្លូវការ គឺ​មាន​កោះ​ត្រល់»។

ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃ្លាំមើល​កម្ពុជា លោក ម៉ែន ណាត ចាត់​ទុក​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថា​បន្លំ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ទាំង​ស្រុង។ លោក​ថា បើ​តាម​ឯកសារ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ បារាំង មិន​បាន​កាត់​កោះត្រល់​ ប្រគល់​ឱ្យ​វៀតណាម​ឡើយ។ លោក​បន្ត​ថា លោក​ ហ៊ុន សែន កំពុង​អះអាង​ជំនួស​វៀតណាម ទម្លាក់​កំហុស​លើ​បារាំង ហើយ​បំភ្លៃ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ពិត។

លោកថា «ទម្លាក់​កំហុស​លើ​ប្រវត្តិសាស្រ្ត បន្លំ​ប្រវត្ដិ​សាស្ត្រ ទម្លាក់​កំហុស​លើ​បារាំង អតីត​អគ្គ​ទេសាភិបាល​កូសាំងស៊ីន ក៏ខុស គឺ​បំពាន​ឯកសារ​ដើម​របស់​លោក។ លោក ហ៊ុន សែន គួរ​តែ​សារភាព​ថា គាត់​បាន​ធ្វើ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ជាមួយ​យួន នេះ អាហ្នឹង បាន​ត្រឹមត្រូវ ពីព្រោះ​គាត់​បាន​យល់​ស្រប​ប្រគល់ កោះត្រល់ និង​ចង្កោម​កោះ​ក្រចកសេះ ទៅ​ឱ្យ​យួន នៅ​ឆ្នាំ​១៩៨២ ហ្នឹង អត់​មាន​ពី​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​ណា​ទេ។ ដូច្នេះ លោក ហ៊ុន សែន ល្មម​ភ្ញាក់​រលឹក​ហើយ កុំ​បន្ត​បន្លំ​ប្រវត្តិ​សាស្រ្ត​បន្ត​ទៀត រឿង​នេះ​ជា​រឿង​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ក្បត់​ជាតិ ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ការ​លក់​ទឹកដី»

……………….
ឯកសារភ្ជាប់ ៖

– លិខិត​លោក ប្រេវីយេ (Brévié) អំពី​កោះត្រល់ ថ្ងៃ ៣១ មករា ១៩៣៩ (សូម​ទាញ​យក ជាអង់គ្លេស – English និង បារាំង – French ហើយ​និង​បក​ប្រែ​ក្រៅ​ផ្លូវការ​ជា ភាសាខ្មែរ – Khmer)។

កិច្ចព្រមព្រៀងតំបន់ទឹកប្រវត្តិសាស្រ្ត ថ្ងៃ ៧ កក្កដា ១៩៨២ រវាងលោក ហ៊ុន សែន និង​លោក ង្វៀង កូថាច់ (សូម​​ទាញ​យក​ «ច្បាប់ដើម» Download ឬ​ទាញ​​យក​ «ចម្លង»​ Download)។

– ព្រះរាជសារសម្តេច រោត្តម សីហនុ ថ្ងៃទី ១៦ តុលា ២០០៤ អំពី​ កម្ពុជា​ក្រោម និង កោះត្រល់។ (សូម​ទាញ​យក ​ព្រះរាជសារ – Download)

– អនុសញ្ញា UN ស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ UNCLOS-1982 (សូម​​ទាញ​យក​ «ភាសា​អង់គ្លេស» Download ឬ​ទាញ​​យក​ «ភាសាខ្មែរ»​ Download)

– សម្រង់ឯកសារ​៖ ព្រំដែន​ខ្មែរ និងកោះត្រល់ ជាមួយ​វៀតណាម

– ឯកសារ៖ «កោះត្រល់ មានឈ្មោះ​ក្នុង​សៀវ​ភៅ​​​សិក្សា ១៩៨៥ ​របស់​ខ្មែរ! តើ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើ​អ្វី​ខ្លះ​​ក្នុង​រឿង​នេះ?»។
.