អត្ថបទដោយលោក ម៉ែន ណាត
09th-10-2023
ទស្សនៈជុំវិញរដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានទទួលបន្ទុកកិច្ចការព្រំដែន និងរឿងដំណោះស្រាយ
១. តើបង្កើតស្ថាប័ននេះដើម្បីអ្វី?
– រដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានទទួលបន្ទុកកិច្ចការព្រំដែន បង្កើតឡើងដើម្បីដំឡើងឋានៈខ្លួនពី គណៈកម្មាធិការចម្រុះកិច្ចការព្រំដែន ពីមុន។ ការដំឡើងឋានៈស្ថាប័ននេះ គឺក្នុងបំណងឲ្យដើរតួនាទីស្មើមុខមាត់នឹងក្រសួងនានា ពីព្រោះគេតម្រូវមានរដ្ឋមន្ត្រី ជាអ្នកដឹកនាំស្ថាប័ន។ (សូមទាញយក ឯកសារ /Download)។
– បង្កើនចំនួនមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ មន្ត្រីជំនាញ និងក្រុមមន្ត្រីរាជការសារធារណៈ ដែលសុទ្ធតែបង្ហិនបង្ហោចថវិកាជាតិយ៉ាងខ្ជះខ្ជាយ និងឥតប្រយោជន៍។
– ស្ថាប័ននេះ ត្រូវបន្តជួយ«ការពារកំហុសកម្រិតជាតិប្រហារ»របស់រដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន កន្លងមក ដែលបានគប់គិតខុសឆ្គង ខុសច្បាប់ ជាមួយរដ្ឋបរទេសជិតខាង ជាពិសេសវៀតណាម។
ជាមួយប្រទេសវៀតណាម រដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន កន្លងទៅ បានទទួលស្គាល់ឡើងវិញ នូវឯកសារខុសច្បាប់ ក្នុងទសវត្សរ៍ទី៨០ ទាំងអស់ ដូចជា កិច្ចព្រមព្រៀងដែនទឹកប្រវត្តិសាស្ត្រ ឆ្នាំ១៩៨២, សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋរវាងកម្ពុជា-វៀតណាម ឆ្នាំ១៩៨៥ និង សារាវចរណ៍ណែនាំស្តីពីនិគមជនវៀតណាមនៅកម្ពុជា នាថ្ងៃទី២៦ កុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៨៦ ជាដើម។ [ខុសច្បាប់ ដោយសារកម្ពុជា ស្ថិតក្រោមការត្រួតត្រារបស់វៀតណាម ដោយខុសច្បាប់អន្តរជាតិ]។ ការទទួលស្គាល់ឯកសារខុសច្បាប់ក្នុងទសវត្សរ៍ទី៨០ ឡើងវិញនេះ បានធ្វើឡើងដំបូងដោយរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន នៅខែតុលា ឆ្នាំ២០០៥ តាមរយៈសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែម ឆ្នាំ២០០៥ រួចមកបន្តធ្វើសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែម ឆ្នាំ២០១១៩ និង ផែនទីថ្មី ខ្នាត ១/២៥ពាន់ (១ លើ ២៥.០០០)។
– ជាស្ថាប័ននេះ ត្រូវបានរៀបចំឲ្យបំភាន់ការពិត និងបកស្រាយ ទាំងបំពានរដ្ឋធម្មនុញ្ញ រួមទាំងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ទៅលើសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនខុសច្បាប់ កិច្ចព្រមព្រៀងខុសច្បាប់ ការប្រើប្រាស់ផែនទីព្រំដែនមិនត្រឹមត្រូវ និង ឯកសារមិនប្រក្រតីពាក់ព័ន្ធជាច្រើនទៀត ដែលធ្វើឡើងដោយរបបដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន តាំងពីទសវត្សរ៍ទី៨០ រហូតបច្ចុប្បន្ន។
២. តើមានប្រយោជន៍អ្វីខ្លះដល់ជាតិ ចំពោះការងាររដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានទទួលបន្ទុកកិច្ចការព្រំដែន នេះ?
– គ្មានប្រយោជន៍ដល់ជាតិជាដុំកំភួនទេ
– ប៉ុន្តែបានប្រយោជន៍ដល់រដ្ឋបរទេសជិតខាង ជាពិសេសវៀតណាម ដែលតែងតែត្រូវបានរដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន សែន និង ហ៊ុន ម៉ាណែត ធ្វើសម្បទានទឹកដីជាតិ ប្តូរជាមួយនឹងការរក្សាអំណាចក្រុមគ្រួសារ និងបក្ខពួកពុករលួយនិយម។
– គ្មានប្រយោជន៍ដល់ជាតិទេ ពីព្រោះ បូរណភាពទឹកដីខ្មែរ បន្តស្ថិតក្នុងហានីភ័យតទៅទៀត ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន សែន និង ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅតែជួយបិទបាំងអំពើឈ្លានពានរបស់របទេសជិតខាង។
៣. តើអាចមានដំណោះស្រាយរឿងព្រំដែនគោក /ដែនសមុទ្រឬទេ?
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ពិតជាមានដំណោះស្រាយសម្រាប់ាតិ បើសិនរដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន ម៉ាណែត ងាកមកគិតគូរពីប្រយោជន៍ជាតិរួម គឺ៖
– ត្រូវមានឯកភាពជាតិ មូលមតិជាតិជារួម និងជាគោលការណ៍ ដោយផ្អែកលើស្មារតីរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ១៩៩៣ និង កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១។
– សើរើ និង ធ្វើនិរាករណ៍ចោល នូវសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនខុសច្បាប់ កិច្ចព្រមព្រៀងខុសច្បាប់ ការប្រើប្រាស់ផែនទីព្រំដែនមិនត្រឹមត្រូវ និង ឯកសារមិនប្រក្រតីពាក់ព័ន្ធនានា ដែលបានធ្វើឡើង។
– រួចមក ត្រូវដាក់ពាក្យបណ្តឹង ប្តឹងប្រទេសវៀតណាម ទៅតុលាការអន្តរជាតិ អំពីរឿងបូរណភាពទឹកដីខ្មែរ ៖
=> រឿងព្រំដែនគោក ប្តឹងទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ICJ និង
=> រឿងដែនសមុទ្រ រួមទាំងរឿង កោះត្រល់ និង ចង្កោមកោះក្រចកសេះរបស់ខ្មែរ ត្រូវប្តឹងទៅតុលាការមជ្ឈត្តការអន្តរជាតិ «International Court of Arbitration» ឬតុលាការអាជ្ញាកណ្តាលអន្តរជាតិ។
….
– អត្ថបទដោយ ម៉ែន ណាត នៃក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា និង វេទិកាពលរដ្ឋ
– ឯកសារព្រះរាជក្រម ស្តីពីការបង្កើតរដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានទទួលបន្ទុកកិច្ចការព្រំដែន។
– រូបថត ហ៊ុន ម៉ាណែត និងភរិយា ថតជាមួយព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចម៉ែ មុនីនាថ សីហនុ
