អត្ថបទសារព័ត៌មាន ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) ដោយលោក ហាស់ សាន

ភាសិតបុរាណ​ខ្មែរ​មួយ​ប្រយោគ គេ​តែង​ឮ​រៀងៗ​មក ពោល​ថា៖ ខ្មោច​ស្រុក​ឲ្យ​ដៃ ទើប​ខ្មោច​ព្រៃ​ហ៊ាន​ចូល ឬ​ថា​ចោរ​​ក្នុង​ឲ្យ​ដៃ ទើប​ចោរ​ព្រៃ​ហ៊ាន​លួច។ ក្នុង​បច្ចុប្បន្ន ធនធាន​ធម្មជាតិ​ខ្មែរ មាន​ព្រៃឈើ និង រ៉ែ ត្រូវ​បាន​ខ្មោច ឬ ចោរ ទាំង​ពីរ​ប្រភេទ សម​គំនិត ឃុប​ឃិត​កាប់ ដឹក​ចេញ​ទៅ​លក់ យក​ផល​ចំណេញ​ចែក​គ្នា​តាម​លំដាប់​ថ្នាក់ ពោលគឺ អ្នក​តូច​ស៊ី​ដោយ​តូច អ្នក​ធំ​ស៊ី​ដោយ​ធំ។

ដើមឈើ​ក្នុង​ដែន​កម្ពុជរដ្ឋ មាន​ឈើ​ប្រណីត ឈើ​លេខ​១ លេខ​២ លេខ​៣ លេខ​៤ លេខ​៥ លេខ​៦ ឈ្មួញ​យួន​ក៏​កាប់​ ឈ្មួញ​ចិន​ក៏​កាប់ ដោយ​មាន​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិការ ជា​របៀប​​ចេញ​មុខ ឈរ​ឈ្មោះ ដាក់​ហ៊ុន​ចូល​គ្នា​គ្រប់​គ្រង​មុខ​របរ​រកស៊ី​ឈើ តាម​រយៈ​ការ​ប្រើ​ផ្លាក​បើក​ក្រុមហ៊ុន​វិនិយោគ។ ពួក​ឈ្មួញ​បរទេស រួម​នឹង​ឈ្មួញ​ក្នុង​ស្រុក គេ​អះ​អាងថា គេ​ដាក់​ទុន​រកស៊ី​ក្នុង​ស្រុក​​ខ្មែរ ​ដែល​អាច​ផ្តល់​ការងារ​ឲ្យ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ មាន​ការងារ​ធ្វើ​ចិញ្ចឹម​ជីវិត។ ឈ្មួញ​បរទេស យក​ទុន​មក​ដាក់​ក្នុង​ស្រុក​ខ្មែរ គេ​ថា​ដាំ​នេះ ដាំ​នោះ បង្កើត​រោង​ចក្រ​នេះ រោង​ចក្រ​នោះ ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​ការ​ដី​បោះ​ទីតាំង។ 

វិនិយោគ ដែល​ប្រែ​ពី​ភាសា​អង់គ្លេស​ថា investment មាន​ន័យ​ថា ការ​បោះ​ធនធាន​ដើមទុន (ជា​លុយ ឬ ជា​ទ្រព្យ) ដើម្បី​ស្វែង​រក​​ចំណេញ​ត្រឡប់​មក​វិញ ឬ បង្កើន​ភោគ​ទ្រព្យ។ គេ​ដឹង​ថា នាហ្មឺន មន្រ្តី រាជការ​ស្រុកខ្មែរ​ ស្ទើរ​តែ​គ្រប់​ជាន់​ថ្នាក់ ទាំង​ប៉ូលិស​ ប៉េអឹម ទាហាន ទាំងស៊ីវិល ស៊ីសំណូក ដូច្នេះ​គេ​ប្រឹង​សូក​យ៉ាង​ណា​ឲ្យ​វា​រលួយ រលេះ រលាយ រលត់​តែម្តង​ទៅ។ ធ្វើ​បាន​សម្រេច​ខាង​ស៊ី​សំណូក​ហើយ គេ​កាប់​ឈើ​ខ្មែរ​ លក់​សិន​ដើម្បី​ស្រង់​ដើម។

គម្រោង​​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​ខ្លះ​ ស្ថិត​នៅ​ជាប់ ឬ​ក្បែរ​​តំបន់​ដី​ព្រៃ​ការពារ​សម្រាប់​ជីវចម្រុះ មាន​ពូជ​ដើម​ឈើ សត្វ​ចតុបាទ សត្វ​ស្លាប​គ្រប់​ប្រភេទ។ រឿង​អស្ចារ្យ​ដែល​សកម្មជន​បរទេស​ផ្នែក​ការពារ​បរិស្ថាន​ រក​ស្មាន​មិន​ដល់​នោះ គឺ​ខ្មែរ​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ចូល​ដៃ​រកស៊ី​បំផ្លាញ​ស្រុក​ខ្លួន​ឯង​ជាមួយ​នឹង​ជន​បរទេស ហើយ​រក​លេស​គ្រប់​បែប​យ៉ាង​ ដើម្បី​ដោះសា​យក​រួចខ្លួន ទោះ​ជា​អាច​ដឹង​ខ្លួន​ថា គេ​កំពុង​ប្រព្រឹទ្ធ​​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ក៏ដោយ។

ក្នុង​កម្មវិធីផ្សាយ​សប្តាហ៍​នេះ យើង​សូម​ជូន​ឈ្មោះ​អ្នក​រកស៊ី​បំផ្លាញ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ខ្មែរ​មក​ទល់​នាំ​២០១៣−២០១៩ ក្រោម​ការ​ទទួល​ខុសត្រូវ​​នៃ​​រដ្ឋមន្រ្តី ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខា​ប្រមាញ់​និង​នេសាទ ៣ រូប​គឺ អតីត​រដ្ឋមន្រ្តី ច័ន្ទ សារុន, អ៊ុក រ៉ាប៊ុន និង រដ្ឋមន្រ្តី​បច្ចុប្បន្ន វេង សាខុន

តាម​ស្ថិតិ​រាយការណ៍​ពី​ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​លើ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ព្រៃ​ឈើ​ស្រុកខ្មែរ ក្រុមហ៊ុន​ចំនួន ១៣ មាន​ទាំង​អ្នក​ក្នុង​ស្រុក មាន​ទាំង​ចម្រុះ​អ្នក​ក្នុង​ស្រុក និង​ក្រៅ​ស្រុក គឺ​ជនបរទេស​ដូចជា យួន និង ចិន ជាដើម ដែល​ធ្វើ​អាជិវកម្ម​នៅម្តុំ ភ្នំព្រេច ស្រុក​កែវសីមា ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី។ ក្រុមហ៊ុន​ទាំង​នោះ​គឺ៖

១. ក្រុមហ៊ុន Lim Royal Joint Stock ថៅ​កែចិន ឈ្មោះ Xu Kuixue និង Zhang Luze

២. ក្រុមហ៊ុន Master K Sun ថៅ​កែ​ខ្មែរ គឺ​វរសេនីយ៍ត្រី ប៉េអឹម ឈ្មោះ ស៊ឹង សំអុល ក្រោយ​មក ស្រ្តីឈ្មោះ សេង សុជាតា ក្រោយ​​មក ស្រ្តី​ឈ្មោះ ខែន ស្រីម៉ុម ចូល​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន អាហរ័ណ នីហរ័ណ ប៉ា វី។ ឧកញ៉ា អុល រកស៊ី​ជាមួយ​ឧកញ៉ា ស្រ៊ុន ម៉េងលៀង រួម​នឹង​ដៃជើង ជា​នាយ​ប៉េអឹម​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ ជា​​សាច់​ថ្លៃ​​ឧកញ៉ា អុល ឈ្មោះ សាង សុខុន ប៉េអឹម ស្រ៊ុន ភឿងឡាយ ប៉េអឹម​​ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី សាក់ សារ៉ង សាក់ សារុន ប៉ូលិស​ព្រំដែន ជា វណ្ណៈ និង​​ទាហាន​ឈ្មោះ ចាន់ សារិម និង អ៊ុក ទ្រៀ

៣. ក្រុមហ៊ុន Yan Zhao (Cambodia) ថៅកែចិន ឈ្មោះ Zhang Wentao និង Wang Wenshi រួម​​គំនិត​​នឹង​​ស្នងការរង​​ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី ញ៉ែម និវ័ន ហៅ យត និង កូនប្រសា​ឈ្មោះ ស្វាយ សំអៀង

៤. ក្រុមហ៊ុន Touch Wood Cambodia ថៅ​កែចិន មាន​អ្នក​ចូល​ដៃជើង​ជា​ខ្មែរ ឈ្មោះ ហេង ឈ្មោះ ហូឡា សូភ័ណ ជូ លឹមឆេង អ៊ូ សុភ័គ ឈន សេរីវុធ លឿង ភិរុណ ហ៊ុន ម៉ាណឺលន់ បញ្ញា សុទ្ធ​តែ​មន្រ្តី​រាជការ ខេត្ត​មណ្ឌលគិរី។ ក្រុមហ៊ុន​នេះ ក៏​មាន​អ្នក​ចូល​ហ៊ុន​ឯទៀត​ដែរ ខា​ងខ្មែរ​មាន​ឈ្មោះ យូ អយ ឡុង សុផល រួម​នឹង​ជន​បរទេស ជា​ជនជាតិ​ឥណ្ឌា ឈ្មោះ Jasvinder SinghPhi Chit SinghRoscoe Anthony MaloneyJamboregoda GamachChigeswarna Maloney។ ក្រុមហ៊ុន​នេះ ចូល​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន Rinna Agriculture Development គ្រប់​គ្រង​​ដោយ​​​ឈ្មោះ ឈួន ថាវរិន ចូល​ហ៊ុន ដោយ​​ឈ្មោះ ឈួន ចាន់ផុនី ឈួន ចាន់ផុនាថ ឈួន ចាន់ភួន ឈួន ចាន់ភូរាជ ឈួន ផាណា ពេជ្រ សុប៉ែន កឹ អ៊ាកឡុង រួម​នឹង​​ជនជាតិ​​ចិន  Ren GuohongWang DongyingSong WenzhangJiao YuduoZhov LihongSou Chinghoir

៥. ក្រុមហ៊ុន Vichery Import Export ថៅកែ​ខ្មែរ​ឈ្មោះ ឧកញ៉ា តុប វីរដា រកស៊ី​ជាមួយ​​បងប្អូន តុប ផាណ្ណា រួម​នឹង​ឈ្មោះ អ៊ុក រិទ្ធី នៃ​​ក្រុមហ៊ុន រិទ្ធី អភិវឌ្ឍន៍ ចាត់​​ចែង​​ដោយ​​តំណាង​​ឈ្មោះ សេង រ៉ន និង ម៉េង គ្រី ចូល​​ហ៊ុន​​ជា​មួយ​​ឧកញ៉ា ប៉ោ សំអឿន និង ​ហាក់ សុគា នៃ​ក្រុមហ៊ុន Eastern Heaven ដែល​ដឹក​ឈើ​ទៅ​ស្រុក​យួន​តាម​ទន្លេចាម។

៦. ក្រុមហ៊ុន Neng Na Investment ថៅ​កែខ្មែរឈ្មោះ ជា ចាន់រិទ្ធ សង់​រោង​អារឈើ​ក្នុង​តំបន់​ព្រៃ​សម្បទាន​របស់​ក្រុមហ៊ុន Unigreen Resources ដែល​មាន​ហ៊ុន​ជាមួយ​ឈ្មោះ ភួង លី ឈឿង ណេង ម៉ៅ ខុន រួម​នឹង​ឈ្មួញ​យួន​ឈ្មោះ ត្រាន់ ធីមី និង ង្វៀង ឌិញធួន។ ជា ចាន់រិទ្ធ ក៏​​មាន​​រោង​​អារឈើ​​ឈ្មោះ ក្រុមហ៊ុន អភិវឌ្ឍន៍​​​កៅស៊ូ-៧២ ដែល​​ដឹក​ឈើ​​​ទៅ​ស្រុ​ក​យួន ​​តាម​​ច្រក​ បវ៉ិត ខេត្ត​ស្វាយរៀង។

៧. ក្រុមហ៊ុន Unigreen Resources ថៅ​កែចិន ឈ្មោះ Chua Kwa Seng

៨. ក្រុមហ៊ុន Pacific Grand Joint Stock ថៅ​កែ​យួន ឈ្មោះ ប៊ុយ វូទ្រឿងផាំ គួកឡុង

៩. ក្រុមហ៊ុន Pacific Lotus Joint Stock ថៅកែ​យួន ឈ្មោះ ង្វៀង ហ៊ូប៊ិញង្វៀង ថាញ់សឺង

១០. ក្រុមហ៊ុន Pacific Pearl Joint Stock ថៅកែ​យួន ឈ្មោះ ង្វៀង ម៉ាញ់ថាំវូ និញ

១១. ក្រុមហ៊ុន Srun Meng Leang ថៅ​កែ​​ខ្មែរ ឈ្មោះ ម្ចាស់​ក្រុម​ហ៊ុន​​ផ្ទាល់។

១២. ក្រុមហ៊ុន Oknha LtColKung Kreung/Mat Na Seat ថៅ​​កែ​​ជា​​មេបញ្ជាការ​រង​​ប៉េអឹម អង្គភាព​​ព្រំដែន​២០៤។ វរសេនីយ៍ត្រី គង់ គ្រឹង តែង​អួត​ថា ខ្លួន​មាន​ខ្សែ​ធំៗ ដូចជា​លោក ហេង សំរិន លោក សាយ ឈុំ លោក ហ៊ុន សែន កូន​ប្រុស ហ៊ុន ម៉ាណែត និង ហ៊ុន ម៉ានិត និង លោក ទៀ បាញ់។ គង់ គ្រឹង ប្រើ​មនុស្ស​ជិះ​ម៉ូតូ​ដឹក​ឈើ​ដុំ ដោយ​​មាន​​អ្នក​​ចាត់​​ចែង​​ការ​​​ជា​​​កូន​ប្រសា ឈ្មោះ ម៉ាត់ ណាសៀត ហ៊ីម ម៉ាត់ និង ហ៊ីម សំអាត

១៣. ក្រុមហ៊ុន Modern Furniture and Wood ថៅកែខ្មែរ ហ៊ុន​នឹង​យួន ឈ្មោះ បេ ប៊ុនឡុង ឡេ ថាញ់ ទ្រឹង ង្វៀង វ៉ាន់ណាម

ក្រុម​ការងារ​ស៊ើប​អង្កេត​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ព្រៃឈើ រក​ឃើញ​ក្រុមហ៊ុន​រកស៊ី​ឈើទាំង ១៣ នេះ បាន​កាប់ ប្រមូល​ឈើ​មូល និង ឈើ​ច្រៀក ដឹក​ចេញ​ទៅ​លក់​ស្រុក​យួន ឬ ចេញ​ទៅ​ស្រុក​ចិន ពី​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៨ ដល់​ខែ​កក្កដា ២០១៩ ពី​ផ្ទៃ​ដី​ព្រៃ​ទំហំ​ជាង​ ៣​ម៉ឺន ៥​​ពាន់​​ហិកតារ ដែ​ល​​​ក្នុង​​នោះ មាន​​ដី​​ទំហំ​​​ជាង ៧​​ពាន់ ៦​​រយ​​ហិកតារ ស្ថិត​​ក្នុង​​ទីដី​​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ក្រុមហ៊ុន Master K Sun គ្រប់​គ្រង​ដោយ​ឧកញ៉ា ស៊ឹង សំអុល, ទំហំ​ជិត ៨​​ពាន់ ៧​​រយ​ហិកតារ ស្ថិត​​ក្នុង​​ទី​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ក្រុមហ៊ុន ដាយណាម (Dai Nam), ទំហំ​ជាង ៨​ពាន់ ៧​រយ​ហិកតារ ស្ថិត​ក្នុង​ទីដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ក្រុមហ៊ុន ដាយ​ថាញ់ (Dai Thanh), ទំហំ ៥ពាន់ ១រយហិកតារ ស្ថិ​តក្នុងទីដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចរបស់ក្រុមហ៊ុន ប៊ិញហ៊្វុក១ (Binh Phuc I) និង ទំហំជិត ៤​ពាន់ ៩​រយ​ហិកតារ ស្ថិត​ក្នុង​ទីដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច ប៊ិញ​ហ៊្វុក​២ (Binh Phuc II)។ 

តុលាការខេត្តមណ្ឌលគិរី បានចេញដីកាកោះ និង ដីកា​ចាប់​ខ្លួន​ជន​ល្មើស​ កាប់​ឈើ​ដូច​មាន​ឈ្មោះ​​រៀប​​រាប់​​ពី​​ខាង​ដើម​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៩ ប៉ុន្តែ​មក​ទល់​ពេល​នេះ គេ​មិន​បាន​ដឹង​ថា តើ​ជន​ទាំង​នោះ​ស្ថិត​ក្នុង​ស្ថាន​ភាព​យ៉ាង​ណា​ទេ​ចំពោះ​មុខ​ច្បាប់។

តម្លៃឈើខ្មែរ​ដែល​ឈ្មួញ​ខ្មែរ រួម​នឹង​ឈ្មួញ​បរទេស រក​ស៊ីឈើ ឃុបឃិត ស៊ុម​គ្រលុំ​ជាមួយ​មន្រ្តី​រាជការ​ពុក​រលួយ ដឹក​ចេញ​ទៅ លក់​​ពី​តំបន់​ទិស​បូព៌ា និង ទិស​ឦសាន​នៃ​ប្រទេស គិត​ជា​ប្រាក់​ជិត ១​ពាន់ ៧​រយ ៦០​លា​នដុល្លារ ស.រ.អា. (១.៧៥០.​៤៥០.​០០០,​០០ ដុល្លារ) (US$ 1,750,450,000.00)។ តើ​បញ្ជី​ចំណូល​នៅ​ក្រសួង​កសិកម្ម និង ក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច​ហិរញ្ញវត្ថុ មាន​តួលេខ​បង់​ពន្ធ​ចំណូល​រដ្ឋ​ប៉ុន្មាន​​ពី​ការ​បាត់​បង់​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ខ្មែរ​នេះ?

.

.