លោក តាំង សារ៉ាដា នៃសារព័ត៌មានឌីខេបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) និងជាអ្នកសម្របសម្រួលកិច្ចពិភាក្សា Idea Talk តាមអនឡាញ នៅល្ងាចថ្ងៃទី ១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២០ ទៅលើប្រធានបទ «រដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេស ឬរដ្ឋាភិបាលនីរទេស (?)» ដែលមានលោក ប៉ាង សុខឿន (ពីប្រទេសស៊ុយអែត) ជាវាគ្មិន និងលោក គឹម សុខ (ពីប្រទេសហ្វាំងឡង់) ជាវាគ្មិន។
លោក គឹម សុខ អ្នកវិភាគនយោបាយ និងសង្គម និយាយបណ្តើរសើចបណ្តើរ អំពីការលើកឡើងនូវគំនិតដែលចង់បង្កើតរដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេស យ៉ាងដូច្នេះថា «ដូចជាការលេងលើចពេកហើយ និងមិនអាចទទួលបានការគាំទ្រ ទាំងពីខាងពលរដ្ឋ និងពីអន្តរជាតិទេ»។ លោក ផ្តល់ទស្សនៈថា «គំនិតដែលលើកឡើងនេះ {រដ្ឋាភិបាលនីរទេស} គេគប្បីត្រូវធ្វើតាំងពីឆ្នាំ ២០១៣។ ពេលនោះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទទួលបានការគាំទ្រតាមផ្លូវច្បាប់ ទាំងពីលរដ្ឋ និងពីអន្តរជាតិ»។ លោក ពន្យល់ថា «ប៉ុន្តែពេលនេះ គឺខុសទាំងពេលវេលា ខុសបរិបទនយោបាយ និងគ្មានកត្តាអំណោយផលខាងផ្លូវច្បាប់ ពីព្រោះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅខាងក្រៅរង្វង់នៃអាណត្តិរដ្ឋសភា បើទោះជារដ្ឋាភិបាល នៃបក្សកាន់អំណាចរបស់លោក ហ៊ុន សែន កើតចេញពីការបោះឆ្នោត ស្រប ឬមិនស្របច្បាប់ក៏ដោយ។ សម្រាប់អាណត្តិក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់របស់បក្សប្រឆាំង នៅតែស្ថិតក្នុងបច្ចុប្បន្នភាពផ្លូវច្បាប់ ពីព្រោះអាណត្តិក្រុមប្រឹក្សាហ្នឹង មិនទាន់ឆ្លងផុត ទៅការបោះឆ្នោតអាណត្តិថ្មីនៅឡើយទេ»។
ចំណែកលោក ប៉ាង សុខឿន អតីតប្រធានចលនិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបេយ្យ មានទស្សនៈថា «គណបក្សប្រឆាំង {គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ} គួរតែបង្កើតរដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេស ឬរដ្ឋាភិបាលនីរទេស ដែលដឹកនាំដោយលោក សម រង្ស៊ី ដើម្បីតស៊ូប្រឆាំងជាមួយរបប ហ៊ុន សែន»។ លោក សុខឿន បន្តថា «យកល្អ លោកប្រធាន កឹម សុខា អាចចាកចេញពីប្រទេស មកចូលរួមជាមួយលោកប្រធាន សម រង្ស៊ី នៅក្រៅប្រទេស»។
គួរបញ្ជាក់ថា ភាពចម្រូងចម្រាសនយោបាយ ដែលនាំឲ្យធ្លាក់ចូលក្នុងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ គឺចាប់តាំងពីរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាចាប់ឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា មេដឹកនាំបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាបក្សប្រឆាំងតែមួយគត់ មានអាសនៈ ៥៥ ក្នុងរដ្ឋសភា (ក្នុងចំណោមអាសនៈសរុប ១២៣) កាលពីខែកញ្ញា ២០១៧ និងបានប្រើប្រាស់តុលាការកំពូល រំលាយគណបក្សប្រឆាំងនេះ កាលពីថ្ងៃទី ១៦ វិច្ចិកា ២០១៧។ រហូតមកដល់ពេលនេះ មិនទាន់មានសញ្ញាណាមួយជាផ្លូវការ ក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយ នៅឡើយទេ។
ឆ្លើតនឹងសំណួររបស់លោក តាំង សារ៉ាដា ដែលថា «បើសិនជាបង្កើតរដ្ឋាភិបាលក្រៅប្រទេសមែន តើក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលហ្នឹង អាចរស់រានបានរយៈពេលប៉ុន្មានទៅ ខណៈពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស កំពុងជួបការលំបាកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់គេដែរ ដោយសារឥទ្ធិពលជំងឺកូវីដ១៩?» ភ្លាមនោះលោក ប៉ាង សុខឿន និយាយទាំងស្ទាក់ស្ទើរថា «ប្រាកដជាបាន! ពីព្រោះពលរដ្ឋខ្មែរដែលធ្លាប់គាំទ្រកន្លងមក នៅតែគាំទ្របន្តទៀត»។
លោក កឹម សុខ ផ្តល់យោបល់ជុំវិញការលើកឡើងរបស់លោក ប៉ាង សុខឿន ថា «បើសិនលោក កឹម សុខា ចាកចេញពីកម្ពុជាមែននោះ នោះលោក ហ៊ុន សែន ច្បាស់ជាជិះសេះលែងដៃតែម្តង ពីព្រោះលោក ហ៊ុន សែន ចង់បានរបៀបហ្នឹងយូរហើយ»។ ជាមួយការផ្តល់ទស្សនៈផ្លូវច្បាប់ និងបរិបទនយោបាយរួចមក លោក គឹម សុខ បន្ថែមថា «ការតស៊ូយ៉ាងស្វិតស្វាញរបស់លោក កឹម សុខា នៅក្នុងប្រទេស {នៅលើទីតាំងផ្ទាល់} និងភាពអត់ធ្មត់របស់គាត់ បានធ្វើឲ្យគាត់ ទទួលបានគាំទ្រខ្ពស់បំផុត ខ្ពស់ជាងនរណាទាំងអស់ ក្នុងចំណោមអ្នកនយោបាយខ្មែរ និងខ្ពស់ជាងលោក ហ៊ុន សែន ផងដែរ។ លោក កឹម សុខា ត្រូវបានសាទរពីបណ្តាអ្នកការទូតបរទេសនានា។ អ្នកការទូត ទៅជួបគាត់ គឺជួបក្នុងនាមតំណាងឲ្យប្រទេសរបស់គេនីមួយៗ»។
លោក ប៉ាង សុខឿន ស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការសាទរជាមួយ លោក គឹម សុខ ដែលថា ការតស៊ូនយោបាយរបស់លោក កឹម សុខា នៅក្នុងប្រទេស អាទិភាពចំបង់ ដែលនាំដល់ការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមាន ដូចជាការស៊ូនយោបាយរបស់លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី នៃប្រទេសភូមា និងអ្នកនយោបាយជាច្រើនទៀត នៅលើពិភពលិក។ ជាមួយគ្នានោះ លោក សុខឿន បានហៅការខ្វែងគំនិតគ្នា ក្នុងកម្មវិធីជជែកដេញដោលនោះថា «ប្រហែលជាលោក គឹម សុខា ចង់បង្កើតក្រុមអ្វីមួយ ឬធ្វើអ្វីមួយ ទៅតាមគោលបំណងរបស់គាត់(?)»។
លោក កឹម សុខ បានបញ្ជាក់តបវិញថា «ខ្ញុំគ្រាន់តែជាអ្នកផ្តល់យោបល់ ចង់ឃើញអ្នកគាំទ្រខាងលោក សម រង្ស៊ី និងខាងលោក កឹម សុខា ចេះធ្វើការជាមួយគ្នា»។ លោកបន្ថែមថា «អ្នកគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី មានមេដឹកនាំរបស់ពួកគេខ្លះ ធ្លាប់បានប្រាប់ឲ្យខ្ញុំ ទៅរិះគន់ខាងលោក កឹម សុខា។ ដល់ខ្ញុំមិនបានធ្វើតាមគេណែនាំ ពួកគេក៏បាននាំគ្នាជេរប្រមាថខ្ញុំ។ ខ្ញុំគ្មានចង់បង្កើតស្អីទេ គឺគ្រាន់តែចង់ផ្តល់គំនិតយោបល់ ឲ្បភាគីទាំងពីរ ចេះរួមគ្នា ធ្វើការជាមួយគ្នាឡើងវិញ»។
ចុងបញ្ចប់នៃកិច្ចពិភាក្សាក្នុងកម្មវិធី «Idea Talk» របស់សារព័ត៌មានឌីខេមបូឌា ដេលីនេះ លោក ប៉ាង សុខឿន បានបញ្ជាក់ថា លោកជាតំណាងឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ {សេណារីយ៉ូ របស់លោក សម រង្ស៊ី} នៅអឺរ៉ុប៕
(អត្ថបទដោយនគរ /២០ ឧសភា ២០២០)
អត្ថបទទាក់ទង
– លោក តាំង សារ៉ាដា សួរថា បើសិនផាត់ចោលភាគីលោក សម រង្ស៊ី តើដំណោះស្រាយនយោបាយកម្ពុជា អាចទៅរួចដែរឬទេ?
– អគ្គរដ្ឋទូតអូស្ត្រាលី និងបារាំង ជួបសួរសុខទុក្ខលោក កឹម សុខា ជាការលើកទឹកចិត្ត និងជាសញ្ញាវិជ្ជាមាន
– លោក ទូច វិបុល ថាលោក សម រង្ស៊ី ល្មមចូលនិវត្តិន៍ បន្ទាប់ពីបរាជ័យរយៈពេល ២៥ឆ្នាំ និងរំលោភគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ
– អតីតសមាជិកសភាអូស្ត្រាលី និងសង្គមស៊ីវិល លើកទឹកចិត្តលោក ហ៊ុន សែន និងលោក កឹម សុខា បន្តជួបគ្នាដោះស្រាយបញ្ហាកម្ពុជា
– អគ្គរដ្ឋទូតអឺរ៉ុប និងអាល្លឺម៉ង់ ជួបសួរសុខទុក្ខលោក កឹម សុខា ហើយសាទរថាជំនួបលោក កឹម សុខា និងលោក ហ៊ុន សែន ជារឿងវិជ្ជមាន
– ពលរដ្ឋ និងក្រុមអ្នកឃ្លាំមើល រំពឹងថាជំនួបរវាងលោក កឹម សុខា និងលោក ហ៊ុន សែន នាំមកភាពវិជ្ជមាននយោបាយកម្ពុជា
– លោក ទូច វិបុល ថាលោក សម រង្សុី ត្រូវតែលាឈប់ពីប្រធានស្តីទី បញ្ចប់ការរំលោភតួនាទី និងសេចក្តីទុកចិត្តរបស់លោក កឹម សុខា – លោក ទូច វិបុល៖ កុំមកហៅខ្ញុំទៅសាមគ្គីភាពជាមួយអ្នកនយោបាយលេងល្បែង [និង] ជាមួយលោក សម រង្ស៊ី អ្នកសាបព្រោះការប្រមាថលាបពណ៌
.