The Cambodia Daily
20-9-2023
អ្នកផ្តល់ប្រឹក្សាផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការស្រាវជ្រាវលោក សេក សុជាតិ ប្រាប់សារព័ត៌មាន The Cambodia Daily នៅ ថ្ងៃទី២០ កញ្ញា នេះថា ប្រសិនបើក្រសួងកសិកម្ម ផ្សព្វផ្សាយការនាំចេញបង្កងប៉ាកនេះក្នុងន័យថា ទទួលបានជោគជ័យ ក្នុងការពិសោធនាំចេញវារីរស់ នោះគឺជាខ្លឹមសារសមរម្យជាង ព្រោះថា បង្កងប៉ាកជាង ៤០គីឡូក្រាម កុំថាឡើយនាំចេញទៅចិន សូម្បីលក់នៅក្នុងប្រទេសខ្លួនឯង ក៏លក់បានដែរ មិនចាំបាច់នាំទៅដល់ចិននោះទេ។
លោក សេក សុជាតិ លើកឡើងថា រាល់ការនាំចេញគឺតែងរំពឹងផលចំណេញ ដូច្នេះបើកម្ពុជា មានមោទនភាពនឹងទទួលបានផលចំណេញរបស់ខ្លួន ចំពោះការនាំបង្កងប៉ាកជាង ៤០គីឡូក្រាមនេះ កម្ពុជាក៏គួរតែចេះស្តាយប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុប និងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះ GSP របស់អាមេរិក ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ១០០ លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំៗ ដែលកំពុងប្រឈមមុខនឹងការបាត់បង់ទាំងស្រុង នៅពេលខាងមុខនេះ។
អ្នកផ្តល់ប្រឹក្សាផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិតរូបនេះ បញ្ជាក់ថា ការនាំបង្កងចេញត្រឹមតែជាង ៤០គីឡូក្រាម ក្រសួងកសិកម្ម ហាក់សម្ដែងនូវមោទនភាពយ៉ាងខ្លាំង ប៉ុន្តែក្រសួងក៏គួរមើលការនាំចូលពីចិន មកកម្ពុជាដែរថា ពួកគេទទួលបានចំណូលប៉ុន្មាន ក្នុងនោះត្រឹមតែរយៈពេល ៧ខែដើមឆ្នាំ២០២៣ នេះ គេអាចរកចំណូលបានពីកម្ពុជា ដល់ទៅ ៦ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកឯណោះ ខណៈកម្ពុជាខ្លួនឯង រកចំណូលបានពីការនាំចេញទៅចិន បានត្រឹម ៨០០លានដុល្លារអាមេរិក នោះ។
កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ អ្នកស្រី អ៊ឹម រចនា បានអះអាងក្នុងកម្មវិធីផ្សព្វផ្សាយ អំពីសហគ្រាសជលផលគម្រោង CAPFish ថា កម្ពុជាបាននាំបង្កងកណ្តូប ឬបង្កងប៉ាកទាំងរស់ចំនួន ៤៥គីឡូក្រាម ទៅកាន់ប្រទេសចិន តាមជើងហោះហើរលើកដំបូង ជាវារីរស់កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។
អ្នកស្រី អ៊ឹម រចនា អះអាងថា ក្រសួងកសិកម្ម កំពុងធ្វើការថ្លឹងថ្លែងថា តើកម្ពុជាត្រូវនាំបង្កងកណ្តូប ចេញកម្រិតដូចម្តេចឱ្យរក្សាបាននូវតុល្យភាព ដើម្បីនាំទៅកាន់ទីផ្សារប្រទេសចិនបន្តទៀត ព្រោះថា បង្កងកណ្តូបដែលរស់តាមធម្មជាតិមានចំនួនតិចតួចនៅឡើយ ស្របពេលដែលបង្កងកណ្តូបនេះ កំពុងមានទីផ្សារល្អលើទីផ្សារចិន ដែលមានន័យថា ទោះមានច្រើនប៉ុនណា ក៏ខាងទីផ្សារចិនទទួលយកដែរ។
កាលពីអំឡុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានលើកសំណើទៅកាន់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន លោក វ៉ាង យី (Wang Yi) ជំរុញឲ្យវិនិយោគិនចិន ទៅបណ្ដាក់ទុននៅកម្ពុជាក្នុងវិស័យអាទិភាពមួយចំនួន ដូចជា វិស័យចិញ្ចឹមសត្វ វារីវប្បកម្ម កៅស៊ូ សម្រាប់នាំចេញទៅប្រទេសចិន។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ កាលពីអំឡុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣ ផលិតផលជលផលធម្មជាតិរបស់កម្ពុជា ចំនួន ១១ប្រភេទ ទទួលបានការអនុញ្ញាតឲ្យនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារប្រទេសចិន រួមមាន កំពឹសទឹកសាប ត្រីប្រាធំ ត្រីប្រាខ្ចៅ ខ្យងទឹកសាប អន្ទង់ទឹកសាប បង្កងកណ្តូប ឬបង្កងប៉ាក បង្គាខ្លឹង និងបង្គាស ជាដើម ក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនានា រវាងកម្ពុជា-ចិន នាពេលកន្លងមក។
កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា ក្នុងរយៈពេល ៧ខែ ឆ្នាំ២០២៣ នេះ ទំហំពាណិជ្ជកម្មសរុបរបស់កម្ពុជាជាមួយប្រទេសដៃគូ បានធ្លាក់ចុះជាង ១៥% (១៥,៦% ) ឬគិតជាទឹកប្រាក់មានចំនួនជាង ៣២ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងនោះទំហំនាំចេញសរុបរបស់កម្ពុជាមានចំនួនជាង ១៣ ពាន់លានដុល្លារ ថយចុះ ១,៨% រីឯទំហំនៃការនាំចូលសរុបវិញ មានទឹកប្រាក់ជិត ២០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ក៏បានធ្លាក់ចុះ ២៥,៦% ដែរ។
អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា បញ្ជាក់ថា ទោះបីទំហំពាណិជ្ជកម្ម ជាមួយបណ្តាប្រទេសដៃគូសំខាន់ៗមួយចំនួន ថយចុះមែន ប៉ុន្តែពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា-ចិន នៅតែជាប្រទេសដៃគូពាណិជ្ជកម្មសំខាន់ដដែល ត្បិតទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា-ចិនបន្តកើនឡើង ១,៨% ឬស្មើនឹងទឹកប្រាក់ប្រមាណជាង ៧ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ ជាក់ស្តែង កម្ពុជាបាននាំទំនិញទៅចិន អាចរកចំណូលបានជាង ៨០០ លានដុល្លារអាមេរិក ខណៈចិននាំចូលទំនិញទៅកម្ពុជាវិញ រកបានចំណូលជាង ៦ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។
កាលពីចុងឆ្នាំ២០២០ ចិននិងកម្ពុជា គ្រោងជំរុញទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី ឱ្យបានដល់ ១០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ២០២៣ នេះ ខណៈឆ្នាំ២០១៩ កម្ពុជាបាននាំចេញទំនិញទៅកាន់ប្រទេសចិន គិតជាទឹកប្រាក់មានចំនួនជិត ១ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ប៉ុន្តែការនាំចូលពីចិន មានទំហំទឹកប្រាក់ជិត ៧ ពាន់លានដុល្លារ ឯណោះ។ បញ្ហានេះ ត្រូវគេរិះគន់ថា ចិនកំពុងកេងចំណេញក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម ជាមួយនឹងកម្ពុជា សព្វថ្ងៃនេះ៕
