(CWCI Cambodia អត្ថបទដោយ នគរ /២១ ធ្នូ ២០១៩)

ព្រះរាជក្រមព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី ឡាយព្រះហស្ថលេខាពីថ្ងៃទី ៥ ធ្នូ ប្រកាស​​​ឲ្យ​ប្រើ សន្ធិសញ្ញា​​ព្រំដែន​​បំពេញ​បន្ថែម ឆ្នាំ​​២០១៩ នាំ​ឲ្យ​មាន​ប្រតិកម្ម​ចម្រុះ និង មាន​សារ​កាន់ទុក្ខ​ក្រៀមក្រំ ពី​សំណាក់​ក្រុម​អ្នក​ធ្វើ​កិច្ចការ​ព្រំដែន សកម្មជន​ព្រំដែន ពលរដ្ឋ និង គណបក្ស​នយោបាយ​មួយ​ចំនួន​​ថា «សន្ធិសញ្ញា​ព្រំដែន​បំពេញ​បន្ថែម​ថ្មី​នេះ ធ្វើ​ឲ្យ​កម្ពុជា បាត់​​បង់​​បូរណភាព​ទឹកដី ព្រមទាំង​វា​ធ្វើ​ឡើង​ខណៈ​ពេល​កម្ពុជា មាន​​វិបត្តិ​នយោបាយ និង មិន​ទាន់​មាន​ឯកភាព​ជាតិ​នៅ​ឡើយ»។ ព្រះរាជក្រមនេះ ត្រូវ​បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​ជា​សាធារណៈ នៅថ្ងៃទី ២០ ខែធ្នូ នេះ។

ព្រះរាជក្រមព្រះមហាក្សត្រ មាន ២ ទំព័រ និង​មាន ៣ មាត្រា ព្រមទាំង​​មាន​​ភ្ជាប់​​ខ្លឹមសារ​​ទាំង​​ស្រុង ស្តីពី​សន្ធិ​សញ្ញា​ព្រំដែន​បំពេញ​​បន្ថែម​​ថ្មី ត្រូវ​បាន​​​ស្នើ​ឡើង​ដោយ​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន និង​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​វៀតណាម ចុះ​ហត្ថលេខា​រួម​គ្នា នៅ​ទីក្រុង​ហាណូយ កាល​ពី​ថ្ងៃទី ០៥ តុលា ២០១៩ «ដើម្បី​​ទទួល​ស្គាល់​​​ទៅ​លើ​ សន្ធិសញ្ញា​​កំណត់​​ព្រំដែន​​រដ្ឋ ​ឆ្នាំ​​១៩៨៥ និង​ សន្ធិ​សញ្ញា​​បំពេញ​បន្ថែម ​ឆ្នាំ​​​​២០០៥ រវាង​​កម្ពុជា និង​​វៀតណាម បន្ទាប់​ពី​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន បាន ៨៤%ហើយ​នោះ»។ {(សន្ធិសញ្ញា​​ព្រំដែន​​បំពេញ​បន្ថែម ឆ្នាំ​​២០១៩ សូម​ទាញ​យក​ខ្លឹមសារ​ទាំង​ស្រុង (ទាញយក / Download)។ អត្ថបទ​នេះ​វិញ គឺ​ព្រះរាជក្រឹត្យ​ព្រះមហាក្សត្រ លើ​សន្ធិ​សញ្ញា​នេះ (Download)}។

ថ្លែងប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី RFA ថ្ងៃទី ២០ ខែធ្នូនេះ​ លោក អ៊ុំ សអាន អតីត​​សមាជិក​សភា​​​ពី​​​គណ​បក្ស​​​​សង្គ្រោះ​​ជាតិ យល់​​ថា «ព្រះមហាក្សត្រ​ ទំនង​ជា​​មិន​ចង់​​ឡាយ​ព្រះហស្ត​លេខា ​លើ​​សន្ធិសញ្ញា​នេះ​ឡើយ ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​មាន​គំនាប ​ពី​លោក ហ៊ុន សែន ទើប​ព្រះអង្គ​សម្រេច​ព្រះទ័យ​​បែប​នេះ»។ លោក បន្ត​ថា «ការ​ឡាយព្រះហស្តលេខា ​របស់​ព្រះមហាក្សត្រ​នេះ ប្រៀប​​បាន​​​នឹង​​ការ​កាត់​ទឹកដី​​ខ្មែរ​ ឱ្យ​ទៅ​​វៀតណាម​​​ដូច្នេះ​ដែរ ព្រោះ​សន្ធិសញ្ញា​បំពេញ​បន្ថែម ​ឆ្នាំ ​២០១៩ នេះ ធ្វើឡើង​ដោយ​ផ្អែកលើ​សន្ធិសញ្ញា​​ខុសច្បាប់ ​ឆ្នាំ ​១៩៨៥ និងឆ្នាំ ​២០០៥»។ លោក អ៊ុំ សំអាន បញ្ជាក់ថា «សន្ធិសញ្ញា​បំពេញ​បន្ថែម​ ​២០១៩ ហ្នឹង យក​​តាម​​សន្ធិ​សញ្ញា​ខុស​ច្បាប់​ ឆ្នាំ​ ១៩៨៥ សម័យ​យួន​ គ្រប់គ្រង​កម្ពុជា {ដោយខុសច្បាប់អន្តរជាតិផង}។ យើង​​ដឹង​ហើយថា សន្ធិសញ្ញា​ ឆ្នាំ​ ១៩៨៥ ហ្នឹង វា​ផ្ទុយ​ទៅ​នឹង​ មាត្រា​២ និង ​មាត្រា​៥៥ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយ​វាផ្ទុយ​ទៅ​នឹង​ កិច្ចព្រមព្រៀង​​ទីក្រុង​ប៉ារីស​ ដែល​តម្រូវ​ឱ្យ​ទុកជា​មោឃៈ (លុយចោល) ​នូវ​សន្ធិសញ្ញា​ទាំងអស់​ហ្នឹង»​

លោក អ៊ុំ សំអាន រំពឹងថា «រឿងព្រំដែន ជាមួយប្រទេសវៀតណាមនេះ នឹង​មាន​ការ​សើរ​រើឡើង​វិញ នៅពេលណា កម្ពុជា មានរដ្ឋាភិបាល​ថ្មីណា​មួយ ដែលតំណាង​​ឲ្យ​​ផល​ប្រយោជន៍​ជាតិ និង​បម្រើ​ផល​ប្រយោជន៍​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ»

ផ្សព្វផ្សាយលើបណ្តាញសង្គម នៅថ្ងៃទី ២១ ខែធ្នូនេះ លោក ម៉ែន ណាត ប្រធាន​​ក្រុមប្រឹក្សា​​ឃ្លាំមើល​កម្ពុជា នៅ​ប្រទេស​​ន័រវេស៍ (Norway) ប្រកាស​កាន់​ទុក្ខក្រៀមក្រំ ជាមួយ​ពលរដ្ឋខ្មែរ ចំពោះ​ការ​បាត់បង់​​បូរណភាព​ទឹកដី​ខ្មែរ ក្រោយ​ពេល​​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ ឡាយ​ព្រះហសត្ថលេខា​​​ទៅ​លើ សន្ធិសញ្ញា​ព្រំដែន​បំពេញ​បន្ថែម ឆ្នាំ​​២០១៩។ លោក​បញ្ជាក់​ថា «កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៥ ក្រុមប្រឹក្សា​ឃ្លាំមើល​កម្ពុជា បាន​អំពាវនាវ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ចូល​រួម​កាន់​ទុក្ខ​ម្តង​រួច​ហើយ បន្ទាប់​ពី​លោក ហ៊ុន សែន គំរាម​កំហែង​ព្រះមហា​ក្សត្រ ឲ្យ​ឡាយ​ព្រះហស្ថ​លេខា​ទៅលើ សន្ធិសញ្ញា​​ព្រំដែន​បំពេញ​បន្ថែម ឆ្នាំ​២០០៥ យ៉ាង​ចម្រូង​ចម្រាស ដែល​នាំ​ឲ្យ​មាន​ការ​បោះ​​បង្គោល​​​ព្រំដែន ធ្វើ​ឲ្យ​បាត់បង់​ដី​ស្រែ​ចំការ​របស់​ពលរដ្ឋខ្មែរ នៅ​តាម​ជាយ​ដែន​វៀតណាម រហូត​​មក​ដល់​សព្វថ្ងៃ»

លោក ម៉ែន ណាត បាន​ធ្វើ​សេចក្តី​ពន្យល់​បន្ថែម អំពី​«ប្រវត្តិ​នៃ​​ការ​បោះ​បង្គោល​​​ព្រំដែន​​ខ្មែរ» ​ពី​សម័យ​​អាណា​និគម​​បារាំង​​ថា «កម្ពុជា មាន​ការ​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន ៣ លើក​មក​ហើយ​ ​គឺ ៖ លើក​​ទី១. តាម​អនុសញ្ញា​បារាំង ឆ្នាំ​១៨៧៣ បោះបាន ១២៤ បង្គោល។ លើក​​ទី២. តាម​សន្ធិសញ្ញា​កំណត់​ព្រំដែន​រដ្ឋ ឆ្នាំ​​១៩៨៥ បោះ​បាន ៧២ បង្គោល។ លើកទី៣. តាម​សន្ធិសញ្ញា​ព្រំដែន​បំពេញ​បន្ថែម ឆ្នាំ​​២០០៥ ត្រូវ​បោះ ៣៧៥ បង្គោល។ ការ​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន លើក​ទី២ និង​លើក​ទី៣ ​គឺ​ធ្វើ​ឲ្យ​វៀតណាម រំកិល​ព្រំដែន ចូល​មក​ក្នុង​បូរណភាព​ទឹកដី​ខ្មែរ»

លោក ម៉ែន ណាត រំលឹកថា «កាល​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩៣ សម្តេចតា នរោត្តម សីហនុ ធ្លាប់​​បាន​សរសេរ​​លិខិត ទៅ​កាន់​លោក ហ៊ុន សែន និង​សម្តេច​ក្រុមព្រះ នរោត្តម រណប្ញទ្ធិ ក្នុង​នាម​ជា​សហ​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី ឲ្យ​អ្នក​ទាំង​ពីរ ប្រាប់​ប្រទេស​វៀតណាម យក​​បង្គោល​​ព្រំដែន​​សម័យ​អាណានិគម​បារាំង ទាំង ១២៤ បង្គោល ទៅ​ដាក់​នៅ​ត្រង់​កន្លែង​ដើម​វិញ ប៉ុន្តែ​លោក ហ៊ុន សែន និង​សម្តេច​ក្រុមព្រះ មិន​បាន​ធ្វើតាម​ព្រះឱវាទ​សម្តេចតា​ទេ។ ហើយ​នៅ​ទីបំផុត លោក ហ៊ុន សែន រក​មធ្យោបាយ​បង្ខំ​ឲ្យ​ស្ថាប័ន​កំពូលៗ​របស់​ជាតិ ដូចជា ស្ថាប័ន​នីតិ​បញ្ញត្តិ រដ្ឋាភិបាល និង​ស្ថាប័ន​ព្រះមហា​ក្សត្រ​ផង ​​បំពាន​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ប្រថាប់​ត្រា​​លើ​ សន្ធិសញ្ញា​ព្រំដែន​បំពេញ​បន្ថែម ឆ្នាំ​​២០០៥»

លោក រ៉ុង ឈុន តំណាង​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃ្លាំ​មើល​កម្ពុជា និង​​ជា​ប្រធាន​​សហភាព​​សហជីព​​កម្ពុជា បាន​ប្រាប់​វិទ្យុវាយោ (Vayo) ថ្ងៃទី​២១​ ខែ​ធ្នូនេះ​​ថា «កម្ពុជា​ អាច​​ខាត​បង់​​ទឹកដី ​ដោយសារ​​ច្បាប់​​ស្តីពី​ សន្ធិសញ្ញា​ព្រំដែន ទាំង ​៣ ​លើក​នេះ {គឺ សន្ធិសញ្ញា​ព្រំដែន ឆ្នាំ​១៩៨៥ សន្ធិសញ្ញា​បំពេញ​បន្ថែម ឆ្នាំ​២០០៥ និង សន្ធិសញ្ញា​បំពេញ​បន្ថែម ឆ្នាំ​២០១៩}​។ ​

លោក រ៉ុង ឈុន យល់ថា «ក្រោម​ហេតុផល​ សន្ធិសញ្ញា ឆ្នាំ ​១៩៨៥ ដែល​​​បាន​​​លេច​​ចេញ​​​ជា​​រូបរាង​​នោះ វា​​មិន​អាច​​ប្រើប្រាស់​​បាន​ទេ ដោយសារ​គ្រានោះ ​កម្ពុជា ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​សម្ពាធ​វៀតណាម​។ ដោយឡែក​ សន្ធិសញ្ញា​បំពេញ​បន្ថែម​ ឆ្នាំ​២០០៥ និង​​សន្ធិសញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៩ វិញ វា​​ក៏​ដូចគ្នា​ដែរ ពីព្រោះ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា មិន​បាន​បង្ហាញ​ភាព​ច្បាស់​លាស់​ណាមួយ​ថា កម្ពុជា ​ទទួលបាន​ផល​ចំណេញ​​ {ឬស្មើភាព}លើ​វៀតណាម ជុំវិញ​បញ្ហា​ព្រំដែន​នេះ​ទេ​»។​

ថ្លែងប្រាប់វិទ្យុវាយោ នៅថ្ងទី ២១ ខែធ្នូ លោក យ៉ង់ សាំង​កុមារ ប្រធាន​​គណៈ​កម្មា​ធិការ​នាយក​​នៃ ​គណបក្ស​​ប្រជាធិបតេយ្យ យល់ឃើញថា «ការប្រកាស​​ឱ្យប្រើ​​ច្បាប់​នេះ វា​ហាក់ដូចជា​លឿន​ពេក ខណៈ​ដែល​សង្គម​កម្ពុជា ​កំពុង​បែកបាក់​គ្នា និង ​មិន​ទាន់​​រក​​ចំណុច​ឯកភាព​ជាតិ​បាន»​។​

គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅ​ថ្ងៃទី ២១ ខែធ្នូ ២០១៩ ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ សម្តែង​​ការ​ខកចិត្ត ចំពោះ​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ ដែល​​ឡាយ​ព្រះ​ហស្ថ​លេខា​​ទៅ​​លើ សន្ធិសញ្ញា​បំពេញ​បន្ថែម ឆ្នាំ​​​២០១៩ ហើយ​ថា «សន្ធិ​សញ្ញា​ថ្មី​នេះ ធ្វើ​ឡើង​​ផ្ទុយកិច្ចព្រមព្រៀង​ទីក្រុងប៉ារីស ១៩៩១ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ១៩៩៣»។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែល​​ត្រូវ​បាន​របប​លោក ហ៊ុន សែន រំលាយ​ចោល​​យ៉ាង​​បំពាន​​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ កាលពីចុង​ឆ្នាំ ២០១៧ នោះ បាន​លើក​ឡើង​ពី​សន្ធិ​សញ្ញា​​ព្រំដែន​​ថ្មី​នេះ ដោយ​​​ភ្ជាប់​ជាមួយ​​រឿង​ដី ៤០ ហិកតា នៅ​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង ដែល​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ប្រគល់​​ឲ្យ​ជនជាតិវៀតណាម​​​ខុស​​ច្បាប់ ធ្វើ​លំនៅ​ឋាន​ថា រដ្ឋាភិបាល​​លោក ហ៊ុន សែន យក​​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​​ជ្រុល ដល់​ប្រទេស​វៀតណាម និង​​ជនជាតិ​វៀតណាម នៅ​កម្ពុជា។

ចំណែក​​តំណាង​រដ្ឋាភិបាលវិញ លោក ​ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការពារជាតិ ធ្លាប់​បាន​​ថ្លែង ក្នុង​អង្គប្រជុំ​រដ្ឋសភា​ ​របស់​លោក ហេង សំរិន កាលពីថ្ងៃទី ១១ វិច្ឆិកា ​ថា «សន្ធិ​សញ្ញា​​​បំពេញ​​បន្ថែម ​ឆ្នាំ ​២០១៩ ​នេះ គឺ​ជា​​ឯកសារ​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​​ដ៏​សំខាន់​ ​គឺ​ជា​​សមិទ្ធ​ផល​របស់​​កម្ពុជា​ និង​​វៀតណាម បាន​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​​រួម​គ្នា ​មក​ដល់​​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​ ចំនួន ​៨៤% ហើយ»

អ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាច លោក សុខ ឥសាន បានប្រាប់វិទ្យុវីអូឌី (VOD) នៅ​​ថ្ងៃ​​​ទី ២១ ខែធ្នូ ព្រមាន​​ដល់​ក្រុម​​អ្នក​​រិះគន់ ជុំវិញ​រឿង​សន្ធិសញ្ញា​ថ្មីនេះ​ថា «បើ​អ្នក​ឯង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស អ្នក​​ឯង​​ត្រូវ​​ទទួល​ខុសត្រូវ​ចំពោះ​មុខ​ច្បាប់។ ដូច្នេះហើយ បើ​អ្នកឯង ប្រមាថ​ព្រះ​មហា​ក្សត្រ​​ថា ធ្វើ​ឲ្យ​បាត់បង់​ទឹកដី ឬ​ប្រមាថ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល បាន​​សេចក្តី​​ថា អ្នកឯង​រំលោភ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ រំលោភ​លើ​អធិបតេយ្យភាព និង រំលោភ​​លើ​​លទ្ធិ​​ប្រជា​ធិបតេយ្យ»

លោក សុខ ឥសាន និយាយបន្ថែមថា អត់មានវិធានការទេ ចំពោះ​​ក្រុម​​​អ្នក​​រិះគន់ មាន​មតិ​ពី​ក្រៅប្រទេសទេ។ លោក ថ្លែងដូច្នេះថា «គាត់​​មានមតិពីក្រៅប្រទេសមក អាហ្នឹង​ជា​រឿង​​គាត់ ដោយសារគាត់ គេហៅថា សេរី​ក្បាល​វ៉ាល់​ទៅ​ហើយ គឺ​នៅ​ក្រៅ​វិសាលភាព នៃ​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល។ អ៊ីចឹង យើងចាត់ទុកថា ជា​មតិ​ឥត​ប្រយោជន៍។ អ្នកឯងស្រែកទល់ងាប់ទៀត ក៏ឥតបានផលប្រយោជន៍ដែរ។ ប៉ុន្តែបើអ្នកឯង ស្រែកក្នុងប្រទេស អ្នក​ឯង​ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់»

ដោយឡែកសមាជិកក្រុមគ្រួសារ​​រាជវង្ស ព្រះអង្គ​ម្ចាស់​ ស៊ីសុវត្ថិ ចក្រី​ សម្តែង​​ការខក​​ចិត្ត ចំពោះការប្រកាស​ឲ្យប្រើ សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែម ២០១៩ ដោយព្រះអង្គ​​សរសេរ​នៅលើហ្វេប៊ុកថា «ចូលរួម​សោកស្តាយ​ ចំពោះ​​ច្បាប់​ស្តីពី ​សន្ធិសញ្ញា​ព្រំដែន ​ដែល​​ត្រូវ​បាន​​អង្គការ​សហប្រជាតិ {នៅទសវត្សទី​៨០} ​ចាត់​ទុក​ថា​ខុស​ច្បាប់​នោះ​ ​ត្រូវ​​បាន​​ធ្វើ​ឲ្យ​រស់​ឡើង​វិញ​»។​ ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ព្រះអង្គ មានបន្ទូលថា «ទុក្ខ​ខ្ញុំ​ជា​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​ជា​ទុក្ខ​ខ្ញុំ​»

សកម្មជនបរិស្ថាន លោក ម៉ា ចិត្រា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថ្ងៃទី២១ ខែធ្នូ ថា​មូលហេតុ​​ដែល​​លោក​ ដាក់​រូប​កាន់​​មរណទុក្ខ ក្នុង​ទំព័រ​ហ្វេសបុក​​របស់​លោក ដើម្បី​​បង្ហាញ​​ការ​មិន​ពេញចិត្ត ព្រោះ​​លើ​សន្ធិសញ្ញា​ថ្មី​នេះ។ លោក​ថា «ចូលរួម​សោកស្ដាយ​ ចំពោះការ​ទទួលស្គាល់​ សន្ធិសញ្ញា​បំពេញ​បន្ថែម ដូច​យើង​ដឹង​ថា រាល់ថ្ងៃ​នេះ ជា​រដ្ឋាភិបាល​​ឯក​បក្ស មាន​ន័យថា រដ្ឋាភិបាល​គ្មាន​តម្លាភាព មិន​មាន​ការចូលរួម​ដេញដោល​{មតិ} ពី​គណបក្ស​ប្រឆាំង​។ អំពាវនាវ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ឱ្យ​ចូល​រួម និង​តាមដាន ក៏ដូចជា​ការ​បង្ហាញ​ការ​មិន​ពេញចិត្ត​របស់​ខ្លួន នៅ​លើ​​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសបុក ដើម្បី​​បង្ហាញ​​ដល់​រដ្ឋាភិបាល និង​ព្រះមហាក្សត្រ​ ឱ្យ​ទ្រង់​ឃើញ​ថា ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ​មិន​ពេញចិត្ត​នឹង សន្ធិសញ្ញា​បំពេញ​បន្ថែម​ថ្មី​នេះ​ទេ»។

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ យុវជន​ ជុំ ហួត បានប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា ការផ្តល់សច្ចាប័ន​លើ​​​សន្ធិ​សញ្ញា​​ព្រំដែន​​ថ្មីនេះ «ជា​ការ​មើលងាយ​ឆន្ទៈ​រាស្ដ្រ​ខ្មែរ រំលោភ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និង​ បំពាន​កិច្ចព្រមព្រៀង​ក្រុង​ប៉ារីស ឆ្នាំ ១៩៩១»​។ លោក​ថា ការ​បង្ហោះ​សារ​​បង្ហាញ​មរណទុក្ខ ក្នុង​ទំព័រ​ហ្វេសបុក​​នេះ ដើម្បី​ផ្ញើ​សារ​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល និង​រដ្ឋសភា​​ថា ពួក​លោក ​មិន​សប្បាយ​ចិត្តនឹង ច្បាប់​ថ្មី​នេះ​ទេ។ លោកបន្តថា «រដ្ឋាភិបាល ​មិនបាន​គោរព​ឆន្ទៈ​យើង​ជា​កូន​ខ្មែរ​ទេ ក្នុង​នាម​​យើង​បោះ​ឆ្នោត​​ឱ្យ​។ {តើ}ទឹកដី​យើង នៅ​គង់វង្ស​ទាំង​ប៉ុន្មាន​? រដ្ឋាភិបាល ​គួរ​ថែរក្សា​ឱ្យ​ល្អ​​ជាង​ហ្នឹង មិន​គួរ​ណា ​សន្ធិសញ្ញា ​ធ្វើ​ឱ្យ​បាត់​ទឹកដី​យើង​ទៅ​មុខ​ទៀត​»

គួររំលឹកថា លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី វ៉ា គឹមហុង ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​​ព្រំដែន​​​​​​រដ្ឋាភិបាល​ ធ្លាប់​​​បាន​​​​ថ្លែង​ជុំវិញ​រឿង​អនុវត្ត សន្ធិសញ្ញាព្រំដែន នេះថា «ភាគីកម្ពុជា និង​​វៀតណាម បាន​ចុះកិច្ចព្រមព្រៀង ដោះដូរភូមិ​មួយ​ចំនួន ខេត្ត​នៅ​តាមបណ្តោយ​ព្រំដែន ប្រទេស​កម្ពុជា និង​វៀតណាម គឺដូរគ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក» នៅ​ពេល​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន។

លោក វ៉ា គឹមហុង ថ្លែងថា ភូមិកំណើតប្រធានរដ្ឋសភា លោក ហេង សំរិន គឺ​​ភូមិ​ត្លុកត្រាច និង ភូមិអន្លុងជ្រៃ ក្នុង​ឃុំ​កក់ ស្រុក​ពញាក្រែក ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ ស្ថិត​ក្នុងគម្រោង​ដោះ​ដូរ​ភូមិ ជាមួយ​វៀតណាម។ ប៉ុន្តែក្រោយមក លោក វ៉ា គឹមហុង បាន​ក្រឡះសំដីវិញ​ថា រដ្ឋាភិបាល​​កម្ពុជា​ មិន​មាន​គម្រោង​ដោះដូរ​គ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក​ រវាង​​​​ភូមិ​ថ្លុកត្រាច ​របស់​លោក ហេង សំរិន ហើយ​បាន​ហៅ​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន ​ពី​ការ​ដោះដូរ​ភូមិ​​លោក ហេង សំរិន នោះថា​ជា​ព័ត៌មាន​ឆ្កួតៗ។

ចំណែកលោក សុខ ទូច ប្រធាន​ក្រុម​អ្នកស្រាវជ្រាវ​ព្រំដែន​នៃ រាជបណ្ឌិត្យសភា​កម្ពុជា ក្នុង​​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន ថ្ងៃទី ១៨ សីហា ២០១៧ បាន​​ទទួល​ស្គាល់​ថា ភូមិ​កំណើត​លោក ហេង សំរិន ស្ថិត​​ក្នុង​ទឹកដី​វៀតណាម ដោយ​លើក​​ឡើង​​ថា «វៀតណាម​ ឈ្លានពាន​ផ្ទះ លោក ​ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជា ដោយលោកថា លោក ហេង សំរិន ទេ ជាអ្នក​យកដី​វៀតណាម​ រស់នៅ។​ លោក​ថ្លែងដូច្នេះថា «សម្តេច ហេង សំរិន ទេ ជាអ្នកយកដី វៀត​ណាម នៅនោះ។ ដោយសារ គាត់នៅទៅ De Facto គាត់នៅយូរទៅ ដោយសារទម្លាក់ផែនទីទៅ ដីលោកតា ហេង សម្តេច ហេង សំរិន នោះ បាន​ទៅ​វៀតណាម​ ប៉ុន្តែ​គាត់ នៅ​យូរ…»

ព្រំដែនគោករវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម មានប្រវែងប្រមាណ​ជាង ១២៧០ គីឡូ​ម៉ែត្រ ដែល​លាត​សន្ធឹង​ពី​ខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង រតនគីរី មណ្ឌលគីរី រហូត​ដល់​ខេត្តតាកែវ និង​កំពត៕

Picture 2015: លោក អ៊ុំ សំអាន និង លោក វ៉ា គឹមហុង
Picture 2015: លោក អ៊ុំ សំអាន និង លោក វ៉ា គឹមហុង

.