អត្ថបទវិទ្យុអាស៊ីសេរី RFA /ដោយ ខាន់ លក្ខិណា
03rd-12-2023
ប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជាថ្មី សន្យាចំពោះមុខមេដឹកនាំវៀតណាមថា នឹងបន្តជួយពលរដ្ឋវៀតណាមរស់នៅខ្មែរ ហើយខ្វះឯកសារផ្លូវច្បាប់។ ការសន្យានេះ ត្រូវបានមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង និងអ្នកឃ្លាំមើលថា ជាហានិភ័យសម្រាប់កម្ពុជា ដែលមានព្រំដែនជាប់វៀតណាម។
ប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជាថ្មី អ្នកស្រី ឃួន សុដារី បានសន្យាចំពោះមុខប្រធានរដ្ឋសភាវៀតណាមថា នឹងបន្តជួយដល់ពលរដ្ឋវៀតណាម ដែលរស់នៅខ្មែរ ពាក់ព័ន្ធនឹងការខ្វះឯកសារផ្លូវច្បាប់ ស្របពេលពលរដ្ឋវៀតណាមមួយចំនួន បានចូលសញ្ជាតិខ្មែរ និងជាង ១០ម៉ឺននាក់ទៀត ទទួលបានប័ណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ត្រៃយ៍។
ការសន្យានេះ ធ្វើឡើងក្នុងជំនួបទ្វេភាគី រវាងប្រធានរដ្ឋសភាវៀតណាម លោក វឿង ឌិញហ្វេ និងប្រធានរដ្ឋសភាថ្មីកម្ពុជាអ្នកស្រី ឃួន សុដារី នៅថ្ងៃទី១ ធ្នូ អំឡុងពេលអ្នកស្រី ឃួន សុដារី ទៅបំពេញទស្សនកិច្ចជាផ្លូវការ និងចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូល សភាកម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម នៅទីក្រុងហាណូយ ថ្ងៃទី៣០ វិច្ឆិកា ដល់ថ្ងៃទី២ ធ្នូ។
សារព័ត៌មាន Vietnam Plus ឱ្យដឹងថា ក្នុងជំនួបនោះ ប្រធានរដ្ឋសភាវៀតណាម បានអបអរចំពោះជោគជ័យរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដោយពឹងថា ជោគជ័យនេះ នឹងបង្កើនទំនាក់ទំនង បែបប្រពៃណីរបស់កម្ពុជា និងវៀតណាមកាន់តែល្អប្រសើរឡើង។
ក្រៅពីអបអរជោគជ័យគណបក្សកាន់អំណាចនោះ ប្រធានរដ្ឋសភាវៀតណាម លោក វឿង ឌិញហ្វេ បានស្នើប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជាអ្នកស្រី ឃួន សុដារី ឱ្យបន្តផ្តល់បរិយាកាសអំណោយផល សម្រាប់សហគមន៍វៀតណាម ដែលកំពុងរស់នៅ និងធ្វើការក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ជុំវិញរឿងនេះ ទីប្រឹក្សាគណបក្សកម្លាំងជាតិ លោក រ៉ុង ឈុន ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី២ ធ្នូថា លោកព្រួយបារម្ភ ពីព្រោះការផ្ដល់ប័ណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ត្រៃយ៍ និងការផ្ដល់សញ្ជាតិខ្មែរ ដល់ពលរដ្ឋវៀតណាម អាចមានភាពមិនប្រក្រតី ជាពិសេសពាក់ព័ន្ធបញ្ហាអំពើពុករលួយ ជាដើម។
លោកថា ការព្រួយបារម្ភនេះ មិនមែនជាការរើសអើង និងប្រកាន់ជាតិសាសន៍នោះទេ ពីព្រោះប្រទេសណាក៏មានជនជាតិវៀតណាម និងបរទេស ផ្សេងៗរស់ នៅដែរ ប៉ុន្តែមុននឹងផ្ដល់ប័ណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ត្រៃយ៍ និងការផ្ដល់សញ្ជាតិឱ្យនោះ គេតែងតែវាយតម្លៃ និងពិនិត្យច្បាស់លាស់ ដែលផ្ទុយពីកម្ពុជា។
លោក រ៉ុង ឈុន ក៏បានស្នើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពិនិត្យមើល និងអន្តរាគមន៍ទៅមេដឹកនាំវៀតណាម ឱ្យបញ្ឈប់ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម និងពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលចូលទៅលេងទឹកដីកម្ពុជាក្រោម បន្តទៀតផងដែរ។
លោក រ៉ុង ឈុន៖ «មានការរឹតត្បិត ការគាបសង្កត់គ្រប់សព្វបែបយ៉ាង ហើយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនដែលលឺសូរការស្នើសុំទៅអាជ្ញាធរវៀតណាម ឱ្យគោរពឱ្យយកចិត្តទុកដាក់ ផ្ដល់សិទ្ធិដល់ខ្មែរក្រោមនោះទេ។ អានេះជាចំណុចខុសគ្នា បើយើងធៀប ពីមេដឹកនាំកម្ពុជា ទៅនឹងមេដឹកនាំវៀតណាម»។
ជារឿយៗ មេដឹកនាំវៀតណាម តែងតែស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជួយមើលថែ និងផ្ដល់ភាពស្របច្បាប់ ដល់ពលរដ្ឋវៀតណាម ដែលកំពុងរស់នៅកម្ពុជាកន្លងមក និងបច្ចុប្បន្ន។
ផ្ទុយទៅវិញ មេដឹកនាំកម្ពុជា មិនដែលបានស្នើសុំទៅរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ឲ្យគោរពនិងយកចិត្តទុកដាក់ ចំពោះពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលកំពុងរស់នៅក្រោមការគាបសង្កត់ របស់អាជ្ញាធរ ឬពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលចូលទៅលេងកម្ពុជាក្រោមនោះម្តងម្កាលនោះឡើយ។
ជាក់ស្តែង កាលពីថ្ងៃទី៦ តុលា អាជ្ញាធរវៀតណាម បានឃាត់រថយន្តក្រុង ៣គ្រឿង របស់ពុទ្ធបរិស័ទ និងព្រះសង្ឃខ្មែរជាច្រើនម៉ោង ដោយគ្រាន់ តែពួកគាត់ ធ្វើដំណើរទៅប្រារព្ធពិធីកាន់បិណ្ឌនៅវត្តផ្នោកំបុត ក្នុងខេត្តព្រះត្រពាំង។ កាលនោះអាជ្ញាធរវៀតណាម ថែមទាំងចុះទៅហាមអ្នកលក់ដូរ និងបាយ ម្ហូប កុំឱ្យលក់ឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរ និងព្រះសង្ឃទៀតផង។
លើសពីនេះ អាជ្ញាធរវៀតណាម តែងតែធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ លើពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដូចជា គំរាមកំហែង ប្រើអំពើហិង្សា និងចាប់ដាក់ពន្ធនាគារជាដើម បន្ទាប់ពួកគាត់ តស៊ូមតិរក្សាអត្តសញ្ញាណជនជាតិដើមខ្មែរក្រោម និងរៀនច្បាប់ ស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិជនជាតិដើម។ ប៉ុន្តែករណីទាំងនេះ រដ្ឋាភិបាលការដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បែរជានៅស្ងៀមស្ងាត់ទៅវិញ។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក ម៉ែន ណាត ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី២ ធ្នូ ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនហ៊ានបដិសេធ ចំពោះសំណើវៀតណាមឡើយ ដោយសារតែ លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់ចុះហត្ថលេខា លើឯកសារសារាចរណែនាំចំពោះនិគមជនវៀតណាម កាលពីឆ្នាំ១៩៨៦ ដោយថែរក្សាជនជាតិវៀតណាមនៅរស់ខុសច្បាប់ ឱ្យមានសិទ្ធិដូចពលរដ្ឋខ្មែរដែរ។
លោក ម៉ែន ណាត៖ «មេដឹកនាំសភា[អ្នកស្រី ] ឃួន សុដារី ក្ដី [លោក ] ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្ដី [លោក ] ហ៊ុន សែន ក្ដី ពួកគាត់ត្រូវភ្ញាក់រលឹក ដើម្បីការពារបូរណភាពទឹកដី ការពារអធិបតេយ្យ ផលប្រយោជន៍ខ្មែរ មិនចេះអឺអើ នឹងការស្នើសុំនានា ជាឱឡារិក ជាមួយវៀតណាមទេ ព្រោះវៀតណាមជាប្រទេសជិតខាង ហើយវៀតណាមមានប្រវត្តិឈ្លានពានយូរអង្វែងសម្រាប់កម្ពុជា ដូច្នេះយើងត្រូវមានការប្រយ័ត្ន។ ការប្រយ័ត្ននោះ គ្មានអីពិបាកទេ តែយកច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ យកច្បាប់សញ្ជាតិ អនុវត្តឱ្យបានត្រឹមត្រូវទៅ ចាត់វិធានការលើជនពុករលួយនានា ក្នុងជួរមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ហើយរឹតបន្តឹងការស្នើនានា»។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់ ក្រសួងមហាផ្ទៃ ឱ្យដឹងថា គិតមកត្រឹមឆ្នាំ២០២២ ពលរដ្ឋវៀតណាមជាង ១០ម៉ឺននាក់ទទួលបានប័ណ្ណស្នាក់នៅស្របច្បាប់ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ខណៈពលរដ្ឋវៀតណាមជិត ១០០នាក់ បានចូលសញ្ជាតិខ្មែរពេញលេញ។
ប្រធានសមាគមខ្មែរ-វៀតណាម លោក ស៊ឹម ជី ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី៩ វិច្ឆិកាថា ពលរដ្ឋវៀតណាមទទួលបានប័ណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ត្រៃយ៍ ពីក្រសួងមហាផ្ទៃ ជាង ១០ ម៉ឺននាក់ (១០០.០០០) នោះ ពេលនេះ ពួកគេមួយចំនួន កំពុងព្យាយាមបំពេញលក្ខខណ្ឌរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បីទទួលបានសញ្ជាតិខ្មែរ៕
អត្ថបទទាំងស្រុងរបស់លោក ម៉ែន ណាត ដូចខាងក្រោម៖
លោកស្រី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភាខ្មែរ ជួបមេដឹកនាំវៀតណាម លោក Nguyen Phu Trong និងមេដឹកនាំវៀតណាមឯទៀត ខណៈលោកស្រី ទៅប្រជុំនៅវៀតណាម (រូបថតនៅថ្ងៃទី ២ ធ្នូ ២០២៣)។
តាមដំណឹងមកថា ភាគីវៀតណាម បន្តស្នើសុំឲ្យភាគីកម្ពុជា ជួយសម្រួលជនជាតិវៀតណាមខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា ឲ្យមានសិទ្ធិរស់នៅស្របច្បាប់ ជាដើម។ ភាគីកម្ពុជា ក៏យល់ព្រមតាមសំណើនេះ។
សម្រាប់យើងខ្ញុំជាពលរដ្ឋខ្មែរ នៅតែមានក្តីបារម្ភពីហានិភ័យប្រទេសកម្ពុជាទៅថ្ងៃអនាគត ពីព្រោះតែក្រុមមេដឹកនាំនៃរបបដឹកនាំ ហ៊ុន សែន-ហ៊ុន ម៉ាណែត បន្តគប់គិតជាមួយវៀតណាម ដូចជារឿងផ្តល់សិទ្ធិ ផ្តល់ឱកាសឲ្យជនជាតិវៀតណាមខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា និង ធ្វើសម្បទានទឹកដីជាតិ ឲ្យវៀតណាមផងទៀត។
– ការផ្តល់ភាពស្របច្បាប់ ឲ្យទៅជនជាតិវៀតណាមខុសច្បាប់ទាំងនោះ ពីព្រោះតែលោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានសន្យាជាមួយវៀតណាម តាមរយៈសារាចរណែនាំមួយ នៅថ្ងៃទី២៦ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២៩៨៦ ក្រោយពេលគាត់ ត្រូវបានវៀតណាម លើកបន្តុបឲ្យធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីភ្លាមៗ។
– ការធ្វើសម្បទានទឹកដីជាតិ ពីព្រោះលោក ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមជាយករដ្ឋមន្ត្រី បានយកសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនខុសច្បាប់ ជាមួយវៀតណាម នៅឆ្នាំ១៩៨៥ មកផ្តល់សច្ចាប័នឡើងវិញ នៅឆ្នាំ២០០៥ ដែលមានឈ្មោះថ្មីថា «សន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ២០០៥» រវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម។
នេះមិនទាន់រាប់បញ្ចូល «កិច្ចព្រមព្រៀងដែនទឹកប្រវត្តិសាស្ត្រខុសច្បាប់ ឆ្នាំ១៩៨២» របស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលព្រហើនហ៊ានប្រគល់ឲ្យវៀតណាម នូវ កោះត្រល់ និងចង្កោមកោះក្រចកសេះ ផងទេ។
ទោះយ៉ាងណាក្តី យើងខ្ញុំនៅតែបន្តជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលនៃត្រកូល ហ៊ុន គួរធ្វើ៖
១. មិនត្រូវដើរសន្យាផ្តេសផ្តាស់ ជាមួយបរទេសដែលមហិច្ឆតាឈ្លានពានខ្មែរទេ ប៉ុន្តែត្រូវអនុវត្តច្បាប់របស់ខ្មែរឲ្យត្រឹមត្រូវ មានជាអាទិ៍ ច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ ច្បាប់សញ្ជាតិ គួបផ្សំជាមួយលិខិតូបករណ៍អន្តរជាតិដទៃៗទៀត។
២. សើរើការផ្តល់ប័ណ្ណស្នាក់នៅ ឬការផ្តល់សញ្ជាតិមិនប្រក្រតីនានា ដល់ជនជាតិវៀតណាមខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា។
៣. សើរើ និងធ្វើនិរារណ៍រាល់ន្ធិសញ្ញាព្រំដែន កិច្ចព្រមព្រៀងនានាជាមួយវៀតណាម ដែលមិនប្រក្រតី គឺត្រូវលុបចោលទាំងអស់ ទាំងដែនគោក និងដែនទឹក តាមយន្តការរដ្ឋសភាកម្ពុជា។ រឿងដែលនៅសេសសល់ពីនេះ កម្ពុជាត្រូវរៀបចំឯកសារប្តឹងប្រទេសវៀតណាម ដូចបានរៀបរាប់ខាងលើរួចហើយ។
អត្ថបទ ម៉ែន ណាត
នៃវេទិកាពលរដ្ឋ
ក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា
