សហព័ន្ធសហជីពសេរីកម្មករ បន្តស្នើឱ្យសមត្ថកិច្ចស្រាវជ្រាវវែកមុខឃាតកពិត បាញ់សម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា កាលពី២០ឆ្នាំមុន
The Cambodia Daily
22-01-2024
សហព័ន្ធសហជីពសេរីកម្មករកម្ពុជា ស្នើឱ្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ លោក ស ថេត ស្រាវជ្រាវវែកមុខឃាតកពិត ដែលបានបាញ់សម្លាប់អតីតប្រធានសហជីពសេរីកម្មករកម្ពុជា លោក ជា វិជ្ជា កាលពី ២០ឆ្នាំមុន បន្ទាប់ពីអតីតអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ លោក នេត សាវឿន បានទុកករណីឃាតកម្មក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់ ដោយបន្សល់នូវភាពអយុត្តិធម៌ សម្រាប់ក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះ រហូតដល់សព្វថ្ងៃ។
សហព័ន្ធសហជីពសេរីកម្មករកម្ពុជា បានចេញលិខិតមួយកាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ ទៅកាន់ស្នងការនគរបាលជាតិ ដោយរៀបរាប់ថា កាលពីចុងខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ កន្លងទៅ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានចេញលិខិតផ្លូវការមួយ ទៅកាន់អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ ស្នើឱ្យធ្វើការស្រាវជ្រាវ ស៊ើបអង្កេត កំណត់អត្តសញ្ញាណជនល្មើស ដែលបានសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា និងប្រមូលព័ស្តុតាងប ញ្ជូនមកអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីចាត់ការតាមនីតិវិធីច្បាប់ ប៉ុន្តែសំណើនេះ ត្រូវកប់បាត់ស្រមោលរហូតដល់ពេលនេះ។
ប្រភពដដែលលើកឡើងថា គិតរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ សំណុំរឿងឃាតកម្មក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់លើលោក ជា វិជ្ជា មានរយៈពេល ២០ឆ្នាំហើយ ប៉ុន្តែអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ មិនទាន់បានបង្ហាញអំពីលទ្ធផល នៃការស្រាវជ្រាវ ស៊ើបអង្កេត កំណត់អត្តសញ្ញាណឃាតក ដែលបាញ់សម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា ដ៏សហាវព្រៃផ្សៃនោះនៅឡើយទេ ខណៈថ្នាក់ដឹកនាំ សមាជិក សហព័ន្ធសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រមទាំងក្រុមគ្រួសារ សាច់ញាតិ មិត្តភក្ដិរបស់សពលោក ជា វិជ្ជា បានត្រឹមទន្ទឹងរង់ចាំនូវពន្លឺយុត្តិធម៌យ៉ាងអន្ទះសាអស់រយៈពេល ២០ឆ្នាំមកនេះ។
កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៤ អតីតប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (FTUWKC) ដ៏ល្បីឈ្មោះ លោក ជា វិជ្ជា ត្រូវបានឃាតករបាញ់សម្លាប់ទាំងកណ្តាលថ្ងៃ នៅមុខតូបលក់កាសែត ជាប់របងខាងលិចវត្តលង្កា លើផ្លូវប៉ាស្ទ័រ សង្កាត់បឹងកេងកងទី១ ខណ្ឌចំការមន ឬខណ្ឌបឹងកេងកង នាពេលបច្ចុប្បន្ន ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ប៉ុន្តែរយៈពេល ២០ឆ្នាំមកនេះ ឃាតកនៅតែរស់នៅដោយសេរីក្រៅច្បាប់នៅឡើយ ខណៈរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏មិនបានធ្វើការស្រាវជ្រាវស៊ើបអង្កេតលើករណីនេះដែរ។
មុននឹងឈានដល់ឃាតកម្មនេះ កាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០០៣ អតីតប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា លោក ជា វិជ្ជា ត្រូវបានគេគំរាមសម្លាប់ តាមសារជាអក្សរផ្ញើចូលទូរស័ព្ទរបស់លោក ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ជាលេខទូរស័ព្ទរបស់មន្ត្រីប៉ូលិសជាន់ខ្ព ស់នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ។ ក្រោយមក នៅថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៤ លោក ជា វិជ្ជា ក៏ត្រូវឃាតក បាញ់សម្លាប់នៅក្បែរវត្តលង្កា កណ្តាលទីក្រុងភ្នំពេញ ទាំងកណ្តាលថ្ងៃតែម្តង។
អនុប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋ លោក ម៉ែន ណាត បានប្រាប់ The Cambodia Daily នៅថ្ងៃទី១៩ មករា នេះថា អតីតស្នងការនគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោក ហេង ពៅ គឺជាសាក្សីយ៉ាងសំខាន់បំផុតក្នុងសំណុំរឿងសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា។ ក្រៅពីនេះ នៅមានសាក្សីជាមន្ត្រីប៉ូលិសពីររូបទៀតដែរ គឺលោក លី រ៉ាស៊ី និងលោក ហ៊ិន សុង ដែលបានពាក់ព័ន្ធក្នុងសំណុំរឿងសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា ក្រោមអំណាចបញ្ជារបស់លោក ហុក ឡង់ឌី ក្នុងឆ្នាំនោះ។
លោក ម៉ែន ណាត អះអាងថា លោក ហេង ពៅ ត្រូវបានតុលាការកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់សព្វថ្ងៃ ខណៈសាក្សីជាមន្ត្រីប៉ូលិសពីររូបទៀត ដែលជាជំនិតរបស់លោក ហេង ពៅ គឺលោក លី រ៉ាស៊ី និងលោក ហ៊ិន សុង ក៏មិនត្រូវបានតុលាការ កោះហៅដើម្បីសាកសួរម្តងណាឡើយ។ បន្ថែមលើនេះ តុលាការក៏មិនដែលបានស៊ើបអង្កេត និងសាកសួរសាច់ញាតិជនរងគ្រោះពីបញ្ហាទាំងនេះដែរ។
អនុប្រធានវេទិកាពលរដ្ឋរូបនេះ បញ្ជាក់ថា ការធ្វើមិនដឹងមិនឮរបស់លោក ហ៊ុន សែន តាំងពីគាត់នៅជានាយករដ្ឋមន្ត្រីក្នុងសំណុំរឿងឃាតកម្មលើលោក ជា វិជ្ជា នេះ បានធ្វើឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរជាច្រើនដាក់ការសង្ស័យយ៉ាងខ្លាំងលើរូបគាត់ ថាបានផ្សំគំនិតជាមួយជនដៃដល់ក្នុងចេតនានយោបាយ ដើម្បីគំរាមគូប្រជែងនយោបាយរបស់ខ្លួន គឺគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច និងគណបក្ស សម រង្ស៊ី នាពេលនោះ។
លោក ម៉ែន ណាត គូសបញ្ជាក់ថា ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០០៣ គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច និងគណបក្ស សម រង្ស៊ី បានរួបរួមគ្នា ជាគណបក្សសម្ព័ន្ធភាពប្រជាធិបតេយ្យ ក្នុងបំណងប្រឆាំងបេក្ខភាពនាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់លោក ហ៊ុន សែន និងបានធ្វើឱ្យជាប់គាំងនយោបាយជិត ១ឆ្នាំនៅចន្លោះឆ្នាំ២០០៣ និងឆ្នាំ២០០៤ ខណៈលោក ជា វិជ្ជា ក៏បានដឹកនាំកម្មករធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងបេក្ខភាពនាយករដ្ឋមន្ត្រី របស់លោក ហ៊ុន សែន យ៉ាងខ្លាំងផងដែរ មុននឹងត្រូវគេបាញ់សម្លាប់។
ពាក់ព័ន្ធនឹងឃាតកម្មដែលមិនអាចវែកមុខឃាតកពិតយកមកផ្ដន្ទាទោសនេះ មិនមែនតែលោក ជា វិជ្ជា ម្នាក់ប៉ុណ្ណោះទេ ក្នុងនោះមានឃាតកម្មលើតារាសម្ដែងក្នុងទសវត្សទី៩០ អ្នកស្រី ពិសិដ្ឋ ពីលីកា នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៩ ការបាញ់ប្រហារទៅលើព្រះភិក្ខុ សំ ប៊ុនធឿន ក្នុងឆ្នាំ២០០៣ ក្នុងបរិវេណវត្តលង្កា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងឃាតកម្មលើប្រធានអង្គការការពារធនធានធម្មជាតិលោក ឈុត វុទ្ធី នៅខេត្តកោះកុង ក្នុងឆ្នាំ២០១២ ជាដើម។
ជាងនេះទៀត ឃាតកម្មបាញ់សម្លាប់ក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់នៅកម្ពុជា ក៏បានកើតទៅលើអ្នកវិភាគនយោបាយនិងសង្គម បណ្ឌិត កែម ឡី កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ នៅហាងស្តារម៉ាតកាល់តិច ស្តុបបូកគោ កណ្តាលទីក្រុងភ្នំពេញ ក្បែរផ្ទះក្មួយប្រុសបង្កើតរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺលោកឧកញ៉ា ហ៊ុន តូ ទាំងព្រឹកព្រលឹមផងដែរ។
មកទល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ សំណុំរឿងឃាតកម្មធំៗទាំងនេះ ឃាតកពិតមិនត្រូវបានចាប់ខ្លួនយកមកផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់ឡើយ ក្រៅតែពីឃាតករសិប្បនិមិត្ត ឬក្លែងក្លាយប៉ុណ្ណោះ៕
ក្រុមគ្រួសារ និងសហជីព នៅតែទន្ទឹងរង់ចាំយុត្តិធម៌សម្រាប់លោក ជា វិជ្ជា
អត្ថបទ RFA Khmer /ដោយកញ្ញា ខាន់ លក្ខិណា
22-01-2024
ក្រុមគ្រួសារ សង្គមស៊ីវិល សហជីពជាតិនិងអន្តរជាតិ គណបក្សនយោបាយក្រៅ រដ្ឋាភិបាល និងសហគមន៍អន្តរជាតិ នៅតែទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារកយុត្តិធម៌ ជូនអតីតប្រធានសហជីពសេរីកម្មករ លោក ជា វិជ្ជា ដែលត្រូវខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់ សម្លាប់កាលពី ២០ ឆ្នាំមុន ដោយថា ការទាមទាររកយុត្តិធម៌មិនចប់ទេ បើមិនបានយុត្តិធម៌នោះ។
សហការី និងជាមិត្តភក្តិជិតស្និទ្ធរបស់លោក ជា វិជ្ជា គឺលោក រ៉ុង ឈុន ថ្លែងថា នៅពេលកម្មករខ្មែរកំពុងប្រឈមបញ្ហាដូចសព្វថ្ងៃ លោកនឹកឃើញពីពលិកម្មដ៏ធំធេង របស់លោក ជា វិជ្ជា ដែលបានការពារសិទ្ធិនិងផលប្រយោជន៍កម្មករ កាលពីគាត់នៅមានជីវិត ។
លោក រ៉ុង ឈុន៖ «២០ឆ្នាំហើយក៏ដោយ ក៏យើងនៅតែបន្តវែកមុខរកឃាតកពិត និង អ្នកនៅក្រោយខ្នងឃាតក យកមកផ្ដន្ទាទោសទៅតាមផ្លូវច្បាប់»។
ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្ពុជាអ្នកស្រី យ៉ាង សុភ័ណ្ឌ បានលើកសំណួរថា តើយុត្តិធម៌នៅឯណាសម្រាប់លោក ជា វិជ្ជា ក្នុងប្រទេសសន្តិភាព?
អ្នកស្រី យ៉ាង សុភ័ណ្ឌ៖ «សូមផ្ដល់យុត្តិធម៌ឱ្យជនរងគ្រោះ ជាពិសេសឪពុកម្ដាយ សាច់ញាតិ គ្រួសារបងប្អូនរបស់លោក ជា វិជ្ជា យើងរងចាំយុត្តិធម៌ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ហេតុអីបានសម្លាប់មេដឹកនាំរបស់យើង ដែលជាមេដឹកនាំ គំរូដែលមេដឹកនាំការពារសិទ្ធិ ប្រយោជន៍ ជូនបងប្អូនកម្មករនិយោជិត»។
ប្អូនប្រុសលោក ជា វិជ្ជា គឺលោក ជា មុនី លើកឡើងថា ក្រុមគ្រួសារ សង្គមស៊ីវិលនិងសហជីព នៅតែទន្ទឹងរង់ចាំយុត្តិធម៌ នឹងចង់ឃើញសមត្ថកិច្ចចាប់ ខ្លួនខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់ និងអ្នកនៅពីក្រោយនៃអំពើឃាតកម្មសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា បន្ទាប់ពីឃាតកម្មនេះ បានកើតឡើងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំ។
លោក ជា មុនី៖ «ថ្ងៃនេះ ជាសារមួយផ្ញើជូនទៅរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា ២០ឆ្នាំហើយ គួរតែស្វែងរកឃាតក និងអ្នកនៅពីក្រោយខ្នងមិនបាច់បិទបាំងទេ សាក្សីគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការបង្ហាញ ដល់រដ្ឋាភិបាលតើរដ្ឋាភិបាល មានឆន្ទៈនិងបំណងចាប់ឃាតក ដែលឬទេ? រឿងនេះ វាមិនមែនចប់ បើសិនណាជាមិនរកឃាតក របាយការណ៍ទាំងឡាយ ដែលបញ្ជូន ទៅដល់អង្គការពលកម្មអន្តរជាតិជារឿងរាល់ឆ្នាំ»។
យុវតី រៀម ស្រីពេជ្ររតនា ដែលចូលរួមក្នុងពិធីរំឭកខួប បាននិយាយ អំពីតម្លៃលោក ជា វិជ្ជា ថា គឺជាបញ្ញាជនដែលមិនសំងំសុខ និងប្រើចំណេះជួយកម្មករងាយរងគ្រោះ ហេតុនេះ ការរកយុត្តិធម៌ជូនលោក ជាការចាំបាច់ណាស់។
យុវតី រៀម ស្រីពេជ្ររតនា៖ «ពួកយើងចង់បានយុត្តិធម៌ យុត្តិធម៌សម្រាប់លោកពូ ជា វិជ្ជា គឺមិនមែនបានតែសម្រាប់លោកពូ ជា វិជ្ជា តែមួយទេ ក្នុងសង្គមយើង បើរកឃាតកពិតនៃលោកពូ ជា វិជ្ជា ឃើញ នោះនឹងធ្វើឱ្យសង្គម លុបបំបាត់ នូវភាពអយុត្តិធម៌ ហើយនិងកើតឡើងនូវយុត្តិធម៌ហើយ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ នឹងជឿជាក់លើ ប្រព័ន្ធតុលាការ»។
រីឯអតីតសហការីសកម្មរបស់លោក ជា វិជ្ជា តាំងពីនៅជាយុវជនវ័យក្មេង គឺលោក ប៉ាវ ស៊ីណា លើកឡើងថា លោកនៅតែចងចាំវីរភាពរបស់ លោក ជា វិជ្ជា ដែលជាធនធានមនុស្សដ៏សំខាន់បំផុតរបស់ជាតិ ដូច្នេះ អាជ្ញាធររដ្ឋគួរណាស់តែបង្ហាញ ចេតនាពិតក្នុងការរកយុត្តិធម៌ជូនវីរជនកម្មកររូបនេះ និងជនរងគ្រោះ ផ្សេងៗទៀត។
លោក ប៉ាវ ស៊ីណា៖ «ពួកយើងទាំងអស់គ្នាចង់ឃើញ យុត្តិធម៌កើតមានពិតទៅ ដល់ជន រងគ្រោះមិនមែនតែលោក ជា វិជ្ជា ទេ យើងឃើញមានតំណាងសហជីពជាច្រើនទៀត ដែលត្រូវបានស្លាប់ ដែលត្រូវបានទទួលរងនូវភាពអយុត្តិធម៌ ពីសំណាក់ភាគី ដែលមានអំណាច មានលុយប្ដឹងចោទប្រកាន់។ ដូច្នេះ យើងទាំងអស់គ្នាដែល ជាអ្នកធ្វើតស៊ូមតិ ផ្នែកសិទ្ធិការងារយើងចង់ឃើញមាន គោរពសិទ្ធិការងារដែល ធានាដោយច្បាប់»។
ប្រធានគ្រប់គ្រងកម្មវិធីការងាររបស់ មជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិ មនុស្សហៅកាត់ថា សង់ត្រាល់ លោក ឃុន ថារ៉ូ លើកឡើងថា បើមិនរកយុត្តិធម៌ ជូនលោក ជា វិជ្ជា និងជនរងគ្រោះជាច្រើនទៀតទេ ជាការបង្ហាញនូវវប្បធម៌ និទ្ទណ្ឌភាព ឬវប្បធម៌រួចទោស ដែលធ្វើឱ្យមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិ ការងារហើយកត្តានេះ គឺជាឧបសគ្គក្នុងដំណើរការអនុវត្តគោលការណ៍ ប្រជាធិបតេយ្យ ធ្វើឱ្យកំណែទម្រង់ នីតិរដ្ឋត្រូវបរាជ័យ និងប៉ះពាល់ដល់ការអភិវឌ្ឍ នៅប្រទេសកម្ពុជា។
លោក ឃុន ថារ៉ូ ថា៖ «ខ្ញុំគិតថា ដើម្បីកសាង នូវទំនុកទុកចិត្តពីប្រជាពលរដ្ឋ ពីមហាជននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា អ្វីដែលរាជរដ្ឋាភិបាលគួរតែគិតធ្វើ គឺដោះស្រាយនូវបញ្ហានិទ្ទណ្ឌភាពនេះ ដូចជា ករណីឃាតកម្មលើលោក ជា វិជ្ជា ករណីឃាតកម្មលើលោក ឈុត វុទ្ធី ករណីឃាតកម្មទៅលើលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ករណីឃាតកម្មទៅលើអ្នកសារព័ត៌មាន»។
ប្រធានសហភាពការងារកម្ពុជា លោក អាត់ ធន់ បាននិយាយថា ការទាមទារ យុត្តិធម៌សម្រាប់លោក ជា វិជ្ជា មិនត្រឹមតែជាសំឡេងអំពាវនាវរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងគ្រួសារលោក ជា វិជ្ជា ទេ ប៉ុន្តែក៏មានសហគមន៍អន្តរជាតិដែរ។
លោកថា រដ្ឋាភិបាលថ្មី គួរអនុវត្តឱ្យបានប្រសើរឡើងនូវគោលការណ៍យុត្តិធម៌ និងធានាការគោរពសេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យ តាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដូចជាសិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិការងារនិងសិទ្ធិនយោបាយជាដើម ដែលជាការទាមទារដោយសហភាពអឺរ៉ុប និងអង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ (ILO) ដើម្បីបានផលប្រយោជន៍ពីសហគមន៍ អន្តរជាតិ។
លោក អាត់ ធន់៖ «មកដល់ពេលនេះ អ្វីដែលយើងដឹង អង្គការ (ILO) គឺបានបន្តឱ្យរដ្ឋាភិបាលពិនិត្យមើល ដើម្បីស្វែងឃាតកពិតទៀត។ រឿងនេះវាមិនចប់នៅត្រឹមការទាមទាររកយុត្តិធម៌ ពីសហជីពសេរីកម្មករ ឬបងប្អូន ឬញាតិមិត្តរបស់គ្រួសារសពទេ ក៏ដូចជាប្រទេសកម្ពុជា សូម្បីតែអង្គការអន្តរជាតិ (ILO) ក៏នៅបន្តជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រកឃាតកពិត ដើម្បីរកយុត្តិធម៌ជូនទៅជនរងគ្រោះ»។
ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្មករចំណីអាហារ និងសេវាកម្មកម្ពុជា អ្នកស្រី អ៊ូ ទេពផល្លីន លើកឡើងថា ការទាមទាររកយុត្តិធម៌មិនចេះចប់ទេ បើមិនបានយុត្តិធម៌។
អ្នកស្រី អ៊ូ ទេពផល្លីន៖ «ភាពជាមនុស្ស យុត្តិធម៌ វាស់វែងបាននៅពេលដែល អ្នកដែលត្រូវបានគេរំលោភ ត្រូវគេបំពានក្រោកឈរឡើង ទាមទារសិទ្ធិមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួនឯង អត់ត្រូវបានចាប់ដាក់គុក អត់ត្រូវបង្ក្រាប»។
នៅក្នុងពិធីរំឭកខួប ២០ ឆ្នាំ នៃការបាញ់សម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា សាច់ញាតិ ក្រុមមេដឹកនាំសហជីព អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកនយោបាយក្រៅរដ្ឋាភិបាល បានដាក់ញត្តិទៅលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដោយអំពាវនាវឱ្យស៊ើបអង្កេត ឱ្យបានម៉ត់ចត់ និងប្រកបដោយជំនាញច្បាស់លាស់ លើឃាតកម្មលោក ជា វិជ្ជា មេដឹកនាំសហជីពលោក ហ៊ី វុទ្ធី និងលោក រស់ សុវណ្ណារ៉េត។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយបញ្ហានេះ ពីអ្នកនាំពាក្យនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក មាស សុភ័ណ្ឌ និងប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា បានទេនៅថ្ងៃទី ២២ មករា ដោយទូរស័ព្ទចូលគ្មានអ្នកទទួល។
គណបក្សភ្លើងទៀន នៅថ្ងៃទី២២ មករា ក៏បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយ អំពាវនាវដល់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ឱ្យស្រាវជ្រាវចាប់ឃាតកពិត ទៅផ្ដន្ទាទោស តាមច្បាប់ ដើម្បីផ្ដល់យុត្តិធម៌ជូនលោក ជា វិជ្ជា និងក្រុមគ្រួសារ។
គណបក្សនេះ ថា លោក ជា វិជ្ជា ជាសកម្មជនការពារសិទ្ធិមនុស្សដ៏អង់អាចក្លាហានដំបូងបង្អស់ ដែលបានរៀបចំបង្កើតឱ្យមានសហជីពសេរីកម្មករ ដើម្បីទាមទារតវ៉ាលក្ខខណ្ឌការងារ ដំឡើងប្រាក់ខែ និងអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗជូនកម្មករ៕
ខួបគម្រប់ ២០ឆ្នាំនៃឃាតកម្មលោក ជា វីជ្ជា! តើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន និង ហ៊ុន ម៉ាណែត មានហេតុផលអ្វីខ្លះ មិនរកឃាតកពិត ទៅផ្តន្ទាទោស?
(អត្ថបទរបស់លោក ម៉ែន ណាត នៃក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា និង វេទិកាពលរដ្ឋ)
សំណុំរឿងឃាតកម្មរូបលោក ជា វិជ្ជា មេដឹកនាំសហជីពសេរីកម្មករ កាលពីថ្ងៃទី ២២ មករា ឆ្នាំ២០០៤ មានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាក់លាក់ ទៅនឹងលោក ហុក ឡងឌី ដែលជាឪពុកក្មេករបស់លោកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា ឬត្រូវជាដន្លងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលកាលនោះ គាត់គឺជាអតីតមេប៉ូលីសជាតិ នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ។
លោក ហេង ពៅ អតីតស្នងការនគរបាលក្រុងភ្នំពេញ កាលនោះក៏ជាប់ពាក់ព័ន្ធសំណុំរឿងធ្វើឃាតលោក ជា វិជ្ជា ដែរ ប៉ុន្តែរឿងក្តីដែលលោក កំពុងជាប់គុកសព្វថ្ងៃ គឺពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងពាលស៊ីពាល ក្នុងចំណោមមន្រ្តីដូចគ្នា កាលពីមុនឆ្នាំ២០០៦។
កាលលោក ជា វិជ្ជា នៅរស់ គឺក្រោយពេលលោក ត្រូវបានគេគំរាម ខែសីហា ឆ្នាំ២០០៣ ពេលនោះ លោកនិយាយប្រាប់ពួកយើង ជាមិត្តជិតដិតផង និងជាមិត្តរួមការងារផងថា «មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ពីក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលនៅក្រោមបញ្ជាមេប៉ូលីសកំពូល គំរាមសម្លាប់ខ្ញុំ»។
គួសបញ្ជាក់ថា អ្នករួមគំនិតបញ្ជាសម្លាប់លោក ជា វិជ្ជា ត្រូវបានកត់សម្គាល់ថា មានពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងជាប់គាំងនយោបាយជិតមួយឆ្នាំកាលនោះ នៅក្រោយការបោះឆ្នោតជាតិ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៣ ពីព្រោះលោក ជា វិជ្ជា ក៏គឺជាអ្នកគាំទ្រគណបក្ស សម រង្ស៊ី និង ជាឆ្អឹងទទឹងក របស់បក្សកាន់អំណាចនៃលោក ហ៊ុន សែន។ ហើយកាលនោះ លោក ហុក ឡងឌី មានអំណាចកំពូលក្នុងជួរកម្លាំងសមត្ថកិច្ច រីឯលោក ហេង ពៅ កាលនោះ ក៏មានអំណាចក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលជាអ្នកបើកផ្លូវឲ្យឃាតក ធ្វើសកម្មភាព បាញ់ប្រហារលោក ជា វិជ្ជា រួចរកលេសបញ្ជូនសពលោក ជា វិជ្ជា ទៅកាន់វត្តព្រះពុទ្ធ ដើម្បីបូជា បំបិទភស្តុតាង។ ហេតុនេះហើយ សំណុំរឿងនេះ នៅតែមិនអាចរកយុត្តិធម៌បាន មកទល់ សព្វថ្ងៃ។
សូមរំលឹកថា កាលនោះសហជីពរបស់លោក ជា វិជ្ជា គឺសមាជិកនៃ ក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា (មាន ៦ អង្គការ សមាគម និងសហជីព ជាសមាជិក) ដែលនាំមុខ ប្រឆាំងលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតជាតិ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៣ និង មិនទទួលស្គាល់បេក្ខភាពលោក ហ៊ុន សែន ជានាយករដ្ឋមន្រ្តីផង។
ក្រោយឃាតកម្មលោក ជា វិជ្ជា ក៏មានសហការីរបស់គាត់ ២នាក់ទៀត ត្រូវបានធ្វើឃាត គឺលោក រស់ សុវណ្ណារ៉េត (០៧ ឧសភា ឆ្នាំ២០០៤) និងលោក ហ៊ី វុទ្ធី (២៤ កុម្ភៈ ២០០៧)។ អ្នកទាំងពីរ មិនទាន់ទទួលបានយុត្តិធម៌នៅឡើយទេ។
លុះ ៥ខែក្រោយឃាតកម្មលោក ជា វិជ្ជា គឺនៅខែមិថុនា គណបក្សប្រជាជនរបស់លោក ហ៊ុន សែន បានឈានទៅការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ ជាមួយបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ហើយបក្សសមរង្ស៊ី គឺជាបក្សប្រឆាំងក្នុងរដ្ឋសភា។
អត្ថបទដោយ ម៉ែន ណាត
អតីតមិត្តរួមការងារជាមួយលោក ជា វិជ្ជា នៃក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា (តាំងពីឆ្នាំ២០០២)
