VOD Khmer /ដោយ ប៉ុល សម្បត្តិ
15-10-2025

ការ​ទម្លាយ​ពី​គម្រោង​ចុះ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ជម្លោះព្រំ​ដែន​ជាមួយ​ថៃ ក្រោម​វិធាន​បិទ​ខ្ទប់​ព័ត៌​មាន កំពុង​ក្លាយ​ជាក្តី​បារម្ភ​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា នឹង​ដោះដូ​រ​បូរណ​ភាព​ទឹក​ដី ដើម្បី​រក្សា​អំណាច ទោះ​មាន​ភាគី​ទី៣​ ចូល​រួម​ ខណៈ​ក្រោយ​ផ្ទុះ​អាវុ​ធជិ​ត​ ៣ ខែ​មក​នេះ ថៃ​បាន​ពង្រីក​ការ​ឈ្លាន​ពាន​កម្ពុជា ជា​បន្ត​បន្ទាប់ រំលោភ​លើ​បទ​ឈប់​បាញ់​ទាំង​គ្មាន​ការ​រំខាន​ពី​មេដឹក​នាំ​ខ្មែរ ។

រដ្ឋមន្រ្តីការទូតម៉ាឡេស៊ី លោក មហាម៉ាត់ ហាសាន ថ្លែង​ក្នុង​សន្និសីទ​កាសែត​កាល​ពី​ថ្ងៃទី​១៤ ខែ​តុលា​ ឆ្នាំ​២០២៥​ នេះ​ថា ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ នឹង​មក​បំពេញ​ទស្សន​កិច្ច​នៅ​ប្រទេស​ម៉ាឡេ​ស៊ី នា​ថ្ងៃ​ទី២​៦ ខែ​តុលា​នេះ ដើម្បី​ធ្វើ​ជាសា​ក្សីក្នុ​ង​ពិធី​ចុះ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សន្តិ​ភាព រវាង​កម្ពុជា​និង​ថៃ។

លោក មហាម៉ាត់ ហាសាន ឱ្យដឹងទៀត​ថា ម៉ាឡេស៊ី និងសហរដ្ឋអាមេរិក នឹង​ជួយ​សម្រប​សម្រួល​លើ​ការ​អនុវត្តប​ទ​ឈប់​បាញ់ រវា​ង​ថៃនិ​ង​កម្ពុជា ឱ្យ​បាន​ពេញ​លេញ ដោយ​ធ្វើយ៉ាង​ណាឱ្យ​​កម្ពុជា និ​ង​ថៃ ដោះ​គ្រាប់​មីន និង​ដក​កាំភ្លើង​ធំៗ​ចេញ​ឱ្យអ​ស់​ពី​តំបន់​ព្រំដែន។

តំណាងរាស្រ្តបក្សសង្រ្គោះជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន និយាយ​ប្រាប់ ​VOD​ នៅ​ថ្ងៃទី​១៥ ខែ​តុលានេះ​​ថា កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​នេះ នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ដី​ខ្មែរ​បាត់​ទៅ​ថៃ​បន្ថែម​ទៀត។

ក្នុងន័យនេះ លោកពន្យល់ថា ថៃជា​អ្នក​រំលោភ​ដី​ខ្មែរ ហេតុ​អ្វី​ត្រូវ​យល់​ព្រម​តាម​សំណើរ​ថៃ​ ឱ្យ​ដោះ​មី​ន ដក​កាំភ្លើង​ធំ និង​ជម្លៀស​ជន​ស៊ីវិល​ខ្មែរ​ចេញ​ពី​តំបន់​ព្រំដែន ​ដែល​ជា​ដែន​អធិប​តេយ្យ​របស់​កម្ពុជា។

លោកចោទជាសំណួរថា កម្ពុជាមានសន្ធិសញ្ញា​បារាំង-សៀម ឆ្នាំ​១៩០៤ ឆ្នាំ​១៩០៧ និង​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​បារីស ហេតុ​អ្វី​មេដឹក​នាំ​ខ្មែរ​មិន​ប្រើ ដើម្បី​ការ​ពារ​ទឹក​ដី តែ​បែរ​ជា​ទៅ​ចុះហ​ត្ថលេ​ខា​លើ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ថ្មី តាម​ការ​ចង់​បាន​របស់​ភាគី​ថៃ​ទៅ​វិញ។

ក្រោមហេតុសំអាងខាងលើនេះ លោក​ថា កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សន្តិភាព​ថ្មី ក្រោម​ដៃ​មេដឹក​នាំ​គ្រួសារ​ ហ៊ុន​ នេះ​​ នឹ​ង​ធ្វើ​ឱ្យ​ថៃ ​សម្រេច​មហិច្ច​តា​លេប​យក​ទឹក​ដី​ខ្មែរ មាន​ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ ច្រក​អាន​សេះ ភ្នំ​ទ្រព្យ ភូមិ​ព្រៃចាន់​ និង​ភូមិ​ជោគ​ជ័យ​ ជាដើម។

លោកថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ គឺ​ជា​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​កាត់​ដី​ខ្មែរ​ទៅ​ឲ្យ​ថៃ ដូរ​យក​សន្តិភាព លើក​ឡើង​ថា​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ធ្វើ​បាត់​បង់​ទឹក​ដី​ខ្មែរ​យើង ដូច​ជា ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ ច្រក​អា​នសេះ ភូមិ​ជោគ​ជ័យ  ភូមិ​ព្រៃ​ចាន់ ភ្នំ​ទ្រព្យ​អីជា​ដើម ខ្ញុំ​យល់​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ពេល​ដែល​ឃើញ​រដ្ឋាភិ​បាល លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កាត់​ទឹ​កដី​ខ្មែរ​ទៅ​ឱ្យ​ថៃ​ជាក់​ស្តែង​អ៊ីចឹង ប្រជា​ពលរ​ដ្ឋ​ប្រាកដ​ជា​មិន​អាច​ឱ្យ​ត្រកូល​ហ៊ុន​បន្ត​កាន់​អំណាច​ត​ទៅ​ទៀត​នោះ​ទេ ប្រជា​ពលរ​ដ្ឋ​នឹង​ទម្លាក់​ត្រកូល​ហ៊ុន​ចេញ​ពី​អំណាច»។

ជុំវិញភាពចម្រូងចម្រាសនេះ រួមទាំងការបង្ហាញលទ្ធផល​ចរ​ចាទ្វេ​ភាគី​ ជាមួយ​ថៃ​ កន្លង​ទៅ លោក​ទាញ​ការ​សន្និ​ដ្ឋា​ន​ថា ដល់​ពេល​ដែល​គ្រួសារ​ហ៊ុន​ត្រូវ​កាត់​ដី​ឱ្យ​ថៃ ដើម្បី​ដូរ​យក​សន្តិភា​ព​និង​អំណាច ។

ក្នុងន័យនេះ លោក​ពន្យល់​ថា កា​រដោះ​មីន​ និង​ការ​ដក​កាំភ្លើង​ធំ​ចេញ​ពី​ព្រំដែន​ ប្រៀប​ដូច​កា​របើ​ក​ដៃ​ឱ្យ​ថៃ​ ចូល​រំលោភ​យក​ដី​ខ្មែរ​តាម​ចិត្ត គឺ​កម្ពុជា​ចាញ់​ល្បិច​ថៃ​ទៀត ។

លោកបន្តថា បន្លាលួសនៅតែមិនរើចេញ ទាហាន​ខ្មែរ​ ១៨ នាក់​នៅ​មិន​ទាន់​ដោះ​លែង និង​ហើយ​ដី​ដែល​កម្ពុជា​បាត់​បង់​ ដូច​ជា​ភ្នំទ្រព្យ ប្រាសាទ​តាមាន់ធំ ប្រាសាទ​តាមាន់​តូច និង​ច្រក​អាន​សេះ ព្រ​មទាំ​ង​ភូមិ​ព្រៃ​ចាន់​ និង​ភូមិ​ជោគ​ជ័យ នៅ​តែ​ថៃ​គ្រប់​គ្រង​ដដែល។

ជាការឆ្លើយតប អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ជា ធីរិទ្ធិ បញ្ជាក់​ប្រាប់​ VOD ​ថា ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​បក្ស​កាន់​អំណាច​នេះ ហាក់​មិន​មែន​ជា​រឿង​ចម្លែក​ទេ ដែល​ក្រុម​ប្រឆាំ​ង​ចាំ​តែ​រិះ​គន់​ ទោះ​រដ្ឋាភិបាល​ធ្វើ​អ្វី​ក៏​មិន​ត្រូវ​ចិត្ត ឬ​គាប់​ចិត្ត​អស់​លោក​ក្រុម​ប្រឆាំង​ដែរ។

លោកថា៖ «ហើយរឿងនេះ ជា​រឿង​មួយ​ដែល​ពិភព​លោក​មួយ​សាទរ​នូវ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សន្តិភាព រវាង​ភាគី​ទាំង​ពីរ ដែល​គេ​រំពឹ​ង​ថា​នឹង​មាន​ការ​ចុះហ​ត្ថ​លេខា​លើ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​ហ្នឹង ជា​អ្វី​ដែរ​គេ​សាទ​រ​គ្រប់​គ្នា ក៏​ប៉ុន្តែ​ចម្លែក​ពួក​គេ​ហ្នឹង គឺ​ថា​ដឹង​តែពី​មុន​ការ​មិន​សាទរ​ ដឹង​​​តែ​ពី​រ្រឿង​មិន​ចេះ​ចប់​មិន​ចេះ​ហើយ គិ​ត​ថា អ្នក​ដែល​កំពុង​ធ្វើ​ហ្នឹង​គឺ​ថ្ងៃៗ​ហ្នឹង​ គឺ​ធ្វើ​ឲ្យ​បាត់​ដី​មាន​តែពួ​ក​គេ​ដែល​ស្រឡាញ់​ទឹក​ដី​ គឺ​ថែ​រក្សា​ទឹក​ដី​ខ្មែរ បែរ​ពី​ក្រៅ​ពី​ក្រុម​ខ្លួន​នោះ​ គឺ​ថា​គេ​ធ្វើ​ឲ្យ​បាត់​ដីបា​ត់​អី​អស់ អ៊ីចឹង​ខ្ញុំគិ​ត​ថា​នេះ​ជាភាព​ជ្រុល​និយម​ទេ»។

បើតាមការ​ធ្វើ​បច្ចុប្បន្ន​ភាព​របស់​ក្រសួង​ការ​បរទេស ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​​១៣ ខែ​តុលា បាន​​បញ្ជា​ក់​​ថា រដ្ឋ​មន្ត្រី​​ក្រសួង​​​ការ​​បរទេស​​​កម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន ក្នុង​​​កិច្ច​​ប្រជុំ​​ចតុ​​ភាគី រវាង​ប្រទេស​កម្ពុជា ថៃ ម៉ាឡេ​ស៊ី និង​សហរដ្ឋ​​អាមេរិក។

បើតាមលិខិតនោះ លោក ប្រាក់ សុខុន បានលើកឡើង​ពី​​ចំនុច​​អាទិភាព​​សំខាន់ៗ​​មួយ​​ចំនួន ដែល​​ភាគី​ទាំង​​ពីរ​ គឺ​​ថៃ​​និង​កម្ពុជា បាន​ឯកភាព​គ្នា​នា​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ ដើម្បី​រួម​គ្នា​កាត់​បន្ថយ​ភាព​តាន​តឹង និង​កសាង​ទំនុក​ចិត្ត​ឡើង​វិញ ។

បើតាម លោក ប្រាក់ សុខុន ការឯកភាព​គ្នា​នោះ មាន​ដូច​ជា​ការ​ដក​ទៅ​វិញ​នូវ​អាវុធ​ធន់​ធ្ងន់ ការ​ដោះ​មីន​មនុស្ស​ធម៌ ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​ឧក្រិដ្ឋ​កម្ម​ឆ្លង​ដែន ការ​គ្រប់​ការ​តាំង​ទំនៅរ​បស់​ជន​ស៊ីវិល​នៅ​តាម​ព្រំដែន​ និង​ការ​ប្រឆាំង​ព័ត៌​មាន​មិន​ពិត​ជា​ដើម។

ការឯកភាពគ្នានេះ ក្នុងបំណងរបស់កម្ពុជា ដើម្បីស្តារ​ប្រក្រតី​ភាព សន្តិ​ភាព ស្ថិរ​ភាព និង​​វិបុល​​ភាព​​រវាង​​ប្រទេស និង​​ប្រជាជន​​ទាំង​​ពីរ។

យ៉ាងណា អ្នកច្បាប់ និងជា​អ្នក​វិភាគ​ឯករាជ្យ លោក វ៉ន ចាន់ឡូត និយាយ​ថា បើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​យល់​ព្រម​តាម​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សន្តិភាព​ថ្មី​មែន​​នេះ គឺ​ចូល​អន្ទាក់​ថៃ​ហើយ នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​បាត់​បង់​ទឹក​ដី។

លោកពន្យល់ថា ថៃជាអ្នកបង្កហេតុឈ្លានពានកម្ពុជា​មុន ហើយ​ថៃ​មិន​ដែល​គោរព​សន្ធិ​សញ្ញា ឬ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​អ្វីនោះ​​ទេ គឺ​មហិច្ចតា​ថៃប​ន្ត​ឈ្លាន​ពាន​ខ្មែរ​រហូត ជាក់​ស្តែង​ក្រោយ​បទ​ឈប់​បាញ់ ថៃបា​ន​បំពាន​ចូល​ចាប់​ទាហាន​ខ្មែរ​ទុក​ធ្វើ​ជា​ឈ្លើយ​សឹក បន្ត​រាយ​លួស​បន្លា​ព័ទ្ធ​យក​ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ គ្រប់​គ្រង​ភ្នំ​ទ្រព្យ ព័ន្ធ​យក​ច្រក​អាន​សេះ និង​រំលោភ​យក​ភូមិ​ព្រៃចា​ន់ និង​ភូមិ​ជោគ​ជ័យ​ទៀត។

លោកថា៖ «ក្នុងករណីដែលកម្ពុជាព្រមទទួល​យក​សំណើសន្តិភាព​ មិន​​ខុស​អ្វី​ពីកា​រ​សុំ​ចុះ​ចាញ់​នៅ​ក្នុង​សង្គ្រាម​ជាមួយ​​នឹង​ភាគី​ថៃ​នោះ​ទេ ដូច​យើង​ដឹង​ថា​ភាគី​ទាំង​ពីរ បាន​ជួប​គ្នា​កាល​ពី​ពេល​ថ្មី​ៗ​នេះ គឺ​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ក្រសួង​ការ​បរទេស​កម្ពុជា និង​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ក្រសួង​ការ​បរទេស​​​ថៃ​នៅ​លើ​ទឹក​ដី​ម៉ាឡេស៊ី ដោយ​មាន​វត្ត​មាន​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ផង​ដែរ​នោះ​ គ្រោង​នោះ​​ភាគី​ថៃ​បាន​ស្នើ​បួន​ចំណុ​ច គឺ​ទីមួយ​ គឺ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ដក​ចេញ​នូវ​អាវុធ​ធុន​ធ្ងន់​ពី​ព្រំដែន​ ទីពីរ​ជម្លៀស​ពលរដ្ឋ​ចេញ​ពី​ទឹក​ដី​របស់​ខ្លួន ទីបី​បោស​សម្អាត​ការ​ឆបោក​តាម​ប្រព័ន្ធ​អន​ឡាញ និង​ទី​បួន​ដោះ​មីន​មនុស្ស​ធម៌»។

លើសពីនេះ លោក ចាន់ឡូត ក៏បានប្រតិម្មលើហ្វេសប៊ុកលោកថា ខ្មែរ-ថៃ មាន​សន្ធិ​សញ្ញា​និង​អនុ​សញ្ញា​បារាំង​សៀម, អនុ​ស្សរណៈ​យោគ​យល់​ ឆ្នាំ២០០១ និងឆ្នាំ​២០០៤ មាន​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​​សន្ដិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស​ ធានា​ថា​ទឹក​ដី​កម្ពុជា​ នឹង​មិន​មាន​ការ​រំលោភ​បំពាន ថា ​តើ​ចាំបាច់​អ្វី​និយាយ​ពី​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​សន្ដិភាព​ថ្មី។

លោកអះអាង​ថា សន្ធិសញ្ញា អនុសញ្ញា កិច្ចព្រមព្រៀង និងអនុស្សរណៈ​យោគ​យល់​ខាង​លើ រួម​ទាំង​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​បទ​ឈប់​បាញ់​ ថ្ងៃទី​២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០២៥ ថៃ​មិន​ដែល​គោរព​ផង ​បើ​ថៃ​គោរព​មែន​ជម្លោះ​ព្រំដែ​ន​វា​មិន​កើត​ឡើង​ទេ។

សម្រាប់លោក ចាន់ឡូត យល់​ថា បើទាំងអម្បាល់ម៉ាន​ខាង​លើ ថៃ​មិន​គោរព​ទៅ​ហើយ សង្ឃឹម​អា​ក្រោយនេះ​ថៃ​នឹង​គោរព​តាម​ផ្លូវ​ណា? ខណៈ​កន្លង​មក អាមេរិក​ជា​អ្នក​សម្រប​សម្រួល​ឱ្យ​មាន​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​បទ​ឈប់​បាញ់ ថៃ​មិន​គោរព​ផង​នោះ​។

ការណ៍នេះ លោក វ៉ន ចាន់ឡូត និយាយ​ថា៖ «យើងនឹងឃើញជាក់ច្បាស់​នៃ​សន្ដិភាព​របស់​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែតយក​អធិប​តេយ្យ និង​បូរណ​ភាព​ទឹក​ដី​ខ្មែរ​ទៅ​ដោះ​ដូរ»។

លោកថា បញ្ហាគន្លឹះដែលនាំឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត មិន​អាច​ការ​ពារ​ទឹក​ដី​បាន គឺ​របប​នេះ​គាំទ្រ​ឧក្រិដ្ឋ​ជន​ហើយ​បាន​ប្រែ​ក្លាយ​កម្ពុជា​ទៅ​ជា​រដ្ឋម៉ាហ្វីយ៉ា ដែ​ល​ល្បី​សុះ​សាយ មិន​ចាញ់​របប​វាល​ពិឃាត​នោះ​ទេ។

យ៉ាង​នេះ​ក្តី ការព្រួយបារម្ភរបស់ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលនេះ ហាក់​ស៊ីគ្នា​ទៅ​នឹង​អ្វី​ដែល​យោធា​ថៃ​បាន​បំពាន​ចូល​ឈ្លាន​ពាន​កម្ពុជា​ជាប​ន្ត​បន្ទាប់​ជិត​៣ខែ​ទៅ​នេះ ទាំង​គ្មាន​ការ​រំខាន ឬ​ទប់​ស្កាត់ពី​​ក្រសួង​ការ​ពារ​ជាតិកម្ពុជា។

គួរ​រំឭកថា ក្រោយ​ប៉ះទ​ង្គិច​គ្នាដោ​យ​អាវុធ​ទ្រង់​ទ្រាយ​ធំ កាល​ពី​ថ្ងៃទី​២៤ ខែ​​​កក្កដា ឆ្នាំ​​២០២៥ និង​​មាន​​បទ​​​ឈប់​បាញ់​​នៅ​​​ថ្ងៃទី​​២៨ ខែ​​ក​ក្កដា​​នោះ ថៃ​​​មិន​​​បា​ន​គោរព​បទ​ឈប់​បាញ់​ទេ ។

ថៃ​ចូល​មក​​រាយ​បន្លា​លួស​ព័ទ្ធ​យក​ប្រាសាទ​​តាមាន់ធំ ស្ថិតក្នុង​ខេត្ត​ឧត្តរ​មាន​​ជ័យ តំប​ន់​​អាន​​​សេះ ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះ​​វិហារ និង​​ភូ​មិ​​​ព្រៃ​ចាន់ ភូមិ​​អូរបី​ជាន់ ក្នុ​ង​​ស្រុក​​អូរជ្រៅ ខេត្ត​បន្ទាយ​មាន​ជ័យ។

ហើយ​នៅថ្ងៃ​សុ​ក្រ​ ទី១០ ខែតុលានេះ ​ថៃបា​ន​បញ្ជូន​គ្រឿង​ចក្រ និង​​កង​កម្លាំង​​មក​ឈ្លាន​ពាន​​​​​​​ដី​​ខ្មែរ តាម​​ការ​​​គ្រោង​​ទុក ទាំង​គ្មាន​ការ​ទប់​ស្កាត់​ពី​ភាគី​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុ​ជា​នោះ​ទេ។

ការបណ្តែតបណ្តោយឱ្យបរទេសឈ្លានទឹកដីតាម​ទំនើង​ចិត្ត​ ក្រោម​ហេតុ​ផល​ដើម្បីកា​រពា​រ​សន្តិ​ភាព​ ហាក់​​ផ្ទុ​យ​ពីស្មារតី​រដ្ឋ​ធម្ម​​នុញ្ញ ដែល​ជា​​ច្បា​​ប់កំ​ពូល​របស់​​ជាតិ និ​​ងក្រម​​ព្រហ្ម​​ទណ្ឌ​​កម្ពុជា។

មាត្រា៥២​នៃរដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ ចែង​ថា រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ​ប្តេជ្ញា​រក្សា​ការ​ពារ​ឯករាជ្យ អធិប​តេយ្យ​ បូរណ​ភាព​ទឹក​ដី អនុ​​​វ​​​ត្ត​​​​នយោបាយ​​បង្រួប​បង្រួម​ជាតិ ដើម្បី​ការ​ឯកភាព​ជាតិ។

លើសពីនេះ ក្រមព្រហ្មទណ្ឌមាត្រា​៤៤០ ចែ​ងថា «អំពើ​ប្រគល់​ឱ្យ​រដ្ឋ​បរទេស ឬ​ភ្នាក់​ងារ​​បរទេស នូវ​ដែន​ដី​​ជាតិ​​ទាំង​​ស្រុង ឬ​មួយ​ផ្នែក ជា​អំពើ​ក្បត់​ជាតិ ត្រូវ​ផ្តន្ទា​ទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ​អស់​មួយ​ជីវិត»៕


Photo (from left): Hun Sen, Um Sam An, Men Nath & Hun Manet
Photo (from left): Hun Sen, Um Sam An, Men Nath & Hun Manet

###

ថៃបន្តឈូសឆាយ​ដី និង​ផ្ទះ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នៅ​ភូមិ​ព្រៃ​ចាន់ ​ទាំង​គ្មាន​ការ​ទប់​ស្កាត់

VOD Khmer /ដោយ ប៉ុល សម្បត្តិ
14-10-2025

ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ជាប់​គ្នា​មក​នេះ ថៃ​បាន​ពង្រីក​ការ​ឈ្លាន​ពាន ដោយ​បាន​បញ្ជូន​កង​កម្លាំង និង​គ្រឿង​ចក្រ មក​ឈូស​ឆាយ​យ​ក​ដី​ខ្មែរ​នៅ​ភូមិ​ព្រៃចាន់ ខណៈ​រដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ​មិន​ទប់​ស្កាត់​ ដោយ​គ្រាន់​តែ​ផ្តល់​ឱកាស​ឱ្យ​អ្នក​សារ​ព័ត៌​មាន​ដែល​ស្និទ្ធ​នឹង​ខ្លួន ធ្វើ​ការ​ឡាយ​ផ្ទាល់​ប៉ុណ្ណោះ។

តាម​ការ​ផ្សាយ​ផ្ទាល់​នោះ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១​៣ ខែតុលា យោធា​ថៃ​ បាន​​ប​ន្ត​​ពង្រាយ​កង​​កម្លាំង​ ​និង​​គ្រឿង​​ចក្រមក​​ឈូស​​ឆាយ​​រំលោភ​​យក​​ដី និង​កម្ទេច​ផ្ទះ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ​បន្ថែម​ទៀត​នៅ​​ភូ​មិ​​​ព្រៃ​​ចាន់ ឃុំ​​អូរ​​បី​​ជាន់ ស្រុក​​អូរជ្រៅ ខេត្ត​​បន្ទាយ​មាន​ជ័យ។

ការណ៍​នេះ អ្នកឃ្លាំមើលស្តីបន្ទោសថា រដ្ឋាភិបាលគ្រួសារ ហ៊ុន អសមត្ថភាព និង​គ្មាន​ឆន្ទៈ​ការ​ពារ​ទឹក​ដី​ បណ្តោយ​​​ឱ្យ​​​ថៃ​ បន្ត​គឃ្លើន​​រំលោភ​យក​ដីខ្មែ​​រ​តាម​​ទំនើង​​ចិត្ត ក្រោម​ហេតុ​ផល«អត់ធ្មត់ដើម្បីសន្តិភាព»។

តំណាងរាស្រ្តបក្សសង្រ្គោះ​ជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន ហៅ​ការ​បើក​ផ្លូវ​ឱ្យ​ថៃ​ឈ្លាន​ពាន​ជា​ចំហ​បែប​នេះ ថា​ បង្ហាញ​ពី​អសមត្ថ​​ភាព​របស់​មេដឹក​នាំ ដែល​ថា គួរ​ចុះ​ចេញ​ពី​អំណាច ដើម្បី​កុំ​ឱ្យ​ជាតិ​រង​គ្រោះត​ជំនាន់។

យ៉ាងណា លោក​ព្រមាន​ថា មេដឹកនាំ​បែប​នេះ នឹង​ត្រូវ​មហាជន​កាត់​ទោស​នៅ​ថ្ងៃ​ណា​មួយ​មិន​ខាន បើ​មិន​ប្រញាប់​​បង្ហាញ​ឆន្ទៈ​ទាមទារ​ទឹកដី​ទាន់​ពេល​ទេ​នោះ។

លោកថា៖ «ថៃវា​ឈ្លានពានទឹកដីយើង ហើយ​មេដឹក​នាំ​យើង​ព្យាយាម​លាក់​ព័ត៌​មាន កុំ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ដឹង ដើម្បី​កាត់​ដី​ហ្នឹង​ទៅ​ឲ្យ​ថៃ​ ទៅ​ដោះ​ដូរ​យក​អំណាច និង​សន្តិ​ភាព បើ​ហ៊ាន​ខ្លាំង​ទៅ​ថៃ​អាច​ទម្លាក់​ត្រកូល​ហ៊ុន​ចេញ​ពី​តំណែង អ៊ីចឹង​បំបាត់​អំណាច​របស់​ត្រកូល​ហ៊ុន​ហើយ ដូច​សុភា​សិត​ខ្មែរ​មួយ​ទៀត​ថា ចោរ​ស្រុក​មិន​ឱ្យ​ដៃ ចោរ​ព្រៃ​មិន​ហ៊ាន​ឈ្លាន​ពាន​ទេ យើង​ឃើញ​ទេ​ ប្រសិន​បើ​គ្រួសារ​ហ៊ុន​មិន​បើក​ដៃ ថៃ​មិន​ហ៊ាន​ឈ្លាន​ពាន​ដី​ខ្មែរ​យើង​ដែរ»។

សម្រាប់ លោក អ៊ុំ សំអាន ក្នុង​កាលៈ​ទេសៈ​នេះ មេដឹក​នាំ គួរ​តែ​ភ្ញាក់​ខ្លួន​ដឹក​នាំ​ប្រទេស​វិល​ទៅ​រក​របប​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ​​សេរី​ពហុបក្ស ផ្សះផ្សា​ជា​តិ​ឡើង​វិញ ទើប​អាច​ទាក់​ទាញ​ការ​គាំទ្រពី​ស​ហគមន៍​អន្តរ​ជាតិ ឱ្យ​ជួយ​ការ​ពារ​ទឹក​ដី​បាន។

លោកថា៖ «ចង់ផ្តាំទៅលោកហ៊ុន សែន លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថា​កុំស្រ​ឡាញ់​អំណាច​ជាជាង​ទឹក​ដី​ ត្រូវ​តែ​ការ​ពារ​ទឹក​ដី​កម្ពុជា​ឱ្យ​គង់​វង្ស ធ្វើ​ម៉េច​ឈប់​ប្រើ​ភាសា​អត់​ធ្មត់ និង​ស្ងៀម​ស្ងាត់​ត​ទៅ​ទៀត គួរ​តែ​បញ្ចេញ​ទ័ព​ ដើម្បី​ការ​ពារ​ទឹក​ដី​របស់​យើង ប្រើ​សិទ្ធិ​ស្វ័យ​ការ​ពារ ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​ថៃឈ្លា​នពា​ន​ខ្មែរ​យើង​ សម្រេច​ចិត្ត​ហើយ​ដើម្បី​បញ្ជា​ឲ្យ​ទាហាន​យក​ទៅ​លើ​ក​បន្លា​លួសនៅ​តាម​ព្រំដែន​ចេញ ហើយ​ទៅ​យក​ភូមិ​ជោគ​ជ័យ​ភូមិ​ព្រៃ​ចាន់ ភ្នំ​ទ្រព្យ ច្រក​អាន​សេះ ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ​អី​មក​គ្រប់​គ្រង​វិញ»។

ប្រហែលគ្នានេះដែរ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើល​កម្ពុជា លោក ម៉ែន ណាត និយាយ​ថា ការ​ដែល​ថៃ​បន្ត​ឈ្លាន​ពាន​ដី​ខ្មែរ​តាម​ទំនើង​ចិត្ត ព្រោះ​ថៃ​ដឹង​ចរិត​មេដឹ​ក​នាំ​ខ្មែរ​ថា គ្មាន​សមត្ថ​ភាព​ទប់​ទល់​នឹង​ថៃ​នោះទេ។

ក្នុងន័យ​នេះ លោក​ពន្យល់​ថា ថៃ​ប្រាដក​ជា​ដឹង​ថា​កម្ពុជា​ប្រកាន់​ភ្ជាប់​នូវ​បទ​ឈប់​បាញ់ គឺ​មិន​ហ៊ាន​តបត​ប្រឆាំង​នឹង​ថៃ​ឈ្លាន​ពាន​ទេ ហេតុ​ដូច្នេះ​យោធា​ថៃ​យក​ឱកា​ស​នេះ បន្ត​ឈ្លាន​ពាន​ដី​ខ្មែរ​បន្ថែម​ទៀត។

លោកអះអាងថា ការបន្តឈ្លានពានកម្ពុជាជាហូរហែបែបនេះ ដោយ​សារ​ថៃ​សំអាង​លើ​ផែន​ទី​ចោរ​របស់​គេ គឺ​ផែន​ទី​ខ្នាត​១លើ​៥០​ពាន់ ដែល​ថៃបា​ន​គូស​វាស់​ដោយ​ឯកតោភា​គី ដើម្បី​រំលោភ​យក​ដី​ខ្មែរ។

លោកថា៖ «យើងបារម្ភ​ ដោយ​ក្ដី​បារម្ភ​នេះ គឺ​អំពាវ​នាវ​ទៅ​រដ្ឋាភិ​បាល​កម្ពុជា ត្រូវ​តែ​ប្រើ​សិទ្ធ​ស្វ័យ​ការ​ពារ​ស្រប​តាម​ស្មារតី​នៃ​ធម្ម​នុញ្ញ​អង្គ​ការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ ត្រូវ​ការ​ពារ​ខ្លួន​ទប់​ស្កាត់​ការ​ឈ្លាន​ពាន​របស់​ថៃ​ ហើយ​​ទីពីរ​ត្រូវ​តែជួ​យ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ដល់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ម្ចាស់​ដី​ហ្នឹង ទៅ​ការ​ពារ​ភូមិ​របស់​គាត់​ឱ្យ​បាន​ បណ្ដេញ​ពួក​ជន​ឈ្លាន​ពាន​ចាក​ចេញ​ពី​ដែន​អធិប​តេយ្យ​របស់​កម្ពុជា ស្រប​តាម​ស្មារតី​នៃ​អនុ​សញ្ញា និង​សន្ធិ​សញ្ញា​បារាំង​សៀម​ឆ្នាំ​១៩០៤ ១៩០៧ អម​ដោយ​ផែន​ទី​ព្រំដែន​កម្ពុជា​ថៃ​១៩០៨»។

សម្រាប់លោក ម៉ែន ណាត យល់​ថា កាលៈ​ទេសៈ​នេះ រដ្ឋាភិបាល​គ្រួសារ​ហ៊ុន​ត្រូវ​តែ​ប្រើ​សិទ្ធិ​ស្វ័យ​ការ​ពារ​​ ដើម្បី​ទប់​ទល់​នឹង​សត្រូវ​ថៃ​ឈ្លាន​ពាន​ដី​ខ្មែ​រនេះ បើ​មិន​ដូច្នេះ​ទេ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​អាច​ក្រោក​ឈរ​ប្រឆាំង​នឹង​គ្រួសារ​ហ៊ុន​ ដែល​បន្ត​ធ្វើ​ឱ្យ​បាត់​បង់​ទឹក​ដី​ទៅ​ប្រទេស​ជិត​ខាង ដូច​ជា ថៃ​និង​វៀត​ណាម​នេះ។

លោកថា៖ «បើមិនអ៊ីចឹងទេ គឺថារដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ក្លាយ​ជា​រដ្ឋាភិ​បាល​ខ្សោយ​ គ្មាន​ម្ចាស់​ការ​ ហើយ​នឹង​ធ្វើឱ្យ​​​បាត់​បង់​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ ក្នុង​ការ​ការ​ពារ​ជាតិ និង​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​មាត្រា​ទី​៤៤០ កុំ​បន្ទោស​គេ​នៅ​ពេល​ដែល​ការពា​រ​ទឹក​ដី​មិន​បាន គឺ​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​អំពើ​ក្បត់​ជាតិ​ កុំ​បន្ទោស​អ្នក​ស្រុក​ឱ្យ​សោះ ហើយ​ថ្ងៃ​ក្រោយ​បើ​សិន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​អត់​ធន់ ទ្រាំ​លែង​បាន​ទប់​កំហឹង​លែង​បាន ជំរុ​ញ​ឲ្យមា​នកា​រ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​សង្គម ក៏​មិន​ត្រូវ​បន្ទោស​គេ​ដែរ ពីព្រោះ​កំហុស​ទាំង​អស់​នេះ វា​មិន​មែន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​អ្នក​បង្កើត​ទេ គឺ​រដ្ឋាភិ​បាល​កម្ពុជា​ធ្វើ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​លែង​ទុក​ចិត្ត​ ធ្វើ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ហ្នឹង​ក្ដៅ​ក្រហាយ ឈឺចាប់ ដោយ​សារ​ការ​ដឹក​នាំ​របស់​ពួក​គាត់»។

ជុំវិញរឿងនេះ VOD មិនទាន់អាចទាក់ទង់អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារ​ជាតិ អ្នក​ស្រី ម៉ាលី សុជាតា និងអ្នក​នាំពា​ក្យ​ក្រសួង​ព័ត៌​មាន លោក ទេព អាស្នារិទ្ធ ​បាន​នៅ​ឡើយ​ទេ គិត​ត្រឹម​ម៉ោង​ផ្សាយ​នេះ។

ក្រោយ​ប៉ះទ​ង្គិច​គ្នាដោ​យ​អាវុធ​ទ្រង់​ទ្រាយ​ធំ កាល​ពី​ថ្ងៃទី​២៤ ខែ​​កក្កដា ឆ្នាំ​​២០២៥ និង​​មាន​​បទ​ឈប់​បាញ់​​នៅ​​​ថ្ងៃទី​​២៨ ខែក​ក្កដា​​នោះ ថៃ​​មិន​​​បា​ន​គោរព​បទ​ឈប់​បាញ់​ទេ ។

ថៃ​ចូល​មក​​រាយ​បន្លា​លួស​ព័ទ្ធ​យក​ប្រាសាទ​តាមាន់ធំ ស្ថិតក្នុងខេត្តឧត្តរមាន​ជ័យ តំបន់​អាន​​សេះ ក្នុងខេត្តព្រះ​វិហារ និង​ភូមិ​​ព្រៃ​ចាន់ ភូមិ​​អូរបី​ជាន់ ក្នុ​ង​​ស្រុក​​អូរជ្រៅ ខេត្ត​បន្ទាយ​មាន​ជ័យ។

ហើយ​នៅថ្ងៃ​សុ​ក្រ​ ទី១០ ខែតុលានេះ ​ថៃបា​ន​បញ្ជូន​គ្រឿង​ចក្រ និង​កង​កម្លាំង​មក​ឈ្លានពាន​​​ដី​ខ្មែរ តាម​ការ​​គ្រោង​​ទុក ទាំង​គ្មាន​ការ​ទប់​ស្កាត់​ពី​ភាគី​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុ​ជា​នោះ​ទេ។

លោក ម៉ែន ណាត ធ្លាប់​បញ្ជាក់​​ប្រាប់​​វីអូឌី​​ថា ស្ថាន​​ភាព​​ព្រំដែន​កម្ពុជា-ថៃ ថៃ​កំពុង​សង្កត់​កម្ពុជា​​ឲ្យ​ទទួល​យក​ផែន​ទី​ចោរ​ ខ្នាត ១/៥0.000 និង​ទាម​ទារ​កម្ពុ​ជា​ឲ្យ​ដោះ​គ្រាប់​មីន ដើម្បី​ឲ្យ​ខ្លួន​​សម្រេច​​​មហិច្ឆ​​តា​​ឈ្លាន​​ពាន​​កម្ពុជា តាម​​ផែន​​​ទី​​ដែល​​ថៃ​​គូរ​ដោយ​​ឯកតោ​​ភាគី ។

យ៉ាងនេះក្តី មាត្រា៥២​ នៃរដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ ចែង​ថា រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ​ប្តេជ្ញា​រក្សា​ការ​ពារ​ឯករាជ្យ អធិប​តេយ្យ​ បូរណ​ភាព​ទឹក​ដី អនុ​​​វ​​​ត្ត​​​​នយោបាយ​​បង្រួប​បង្រួម​ជាតិ ដើម្បី​ការ​ឯកភាព​ជាតិ។

លើសពីនេះ ក្រមព្រហ្មទណ្ឌមាត្រា​៤៤០ ចែ​ងថា «អំពើ​ប្រគល់​ឱ្យ​រដ្ឋ​បរទេស ឬ​ភ្នាក់​ងារ​​បរទេស នូវ​ដែន​ដី​​ជាតិ​​ទាំង​​ស្រុង ឬ​មួយ​ផ្នែក ជា​អំពើ​ក្បត់​ជាតិ ត្រូវ​ផ្តន្ទា​ទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ​អស់​មួយ​ជីវិត»៕

###