របាយការណ៍ក្រុមការងារ១០០រាត្រី / សម្រួលនិងបញ្ចូលអត្ថបទដោយលោក ម៉ែន ណាត នៃក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា / Updated 20-1-2019
របាយការណ៍នេះ សូមផ្ញើជូនឯកឧត្តម វ៉ា គឺមហុង {ប្រធានគណៈកម្មាធិការព្រំដែននៃរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា} ជាពិសេស ថា យើងខ្ញុំក៏មានទឹកចិត្តស្រលាញ់ជាតិដូចឯកឧត្តមដែរ ដូចនេះសូមឯកឧត្តម យោគយល់ និងកុំគម្រាមចាប់ចងយើងខ្ញុំអី។ – ដោយសមាគមសម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរ (Khmer Student Intelligent League Association) / ថ្ងៃទី២៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨
របាយការណ៍បឋម រាត្រីទី៣៩
ការបាត់បង់ដីនៅព្រំដែនច្រមុះជ្រូក ឬតំបន់ចំពុះទា ទៅប្រទេសវៀតណាម រាប់រយហិចតា
របាយការណ៍សិក្សាស្រាវជ្រាវ ចាប់ពីបង្គោលលេខ ១៩៤ ដល់បង្គោលលេខ ១៩៩ ស្ថិតក្នុងភូមិគោកតែក ឃុំចន្ទ្រា ស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង។
មាតិកា
I. គោលបំណង
II. វិធីសាស្ត្រនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវ
III. របកគំហើញ
IV. សេចក្តីសន្និដ្ឋាន
I. គោលបំណង
ការចុះទៅសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់ក្រុមការងារ ១០០រាត្រី ក្នុងរយៈពេល ៣ ថ្ងៃ នៅខេត្តស្វាយរៀង គឺដើម្បីចុះមូលដ្ឋានសិក្សាដោយផ្ទាល់ អំពីស្ថានភាពព្រំដែនជាក់ស្តែង។ ក្នុងនោះផងដែរ ក្រុមការងារ បានចងក្រងជាឯកសារមានដូចជា ៖ ការថតជាខ្សែវីដេអូ សាកសួរសម្ភាសន៍ដោយផ្ទាល់ ជាមួយពលរដ្ឋ អាជ្ញាធរ ការអង្កេតទៅលើស្ថានភាពជាក់ស្ដែង និងស្វែងរកឯកសារពាក់ព័ន្ធនានា។
II. វិធីសាស្ដ្រនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវ
ក្រុមការងារ ១០០រាត្រី បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ដោយចុះទៅតាមមូលដ្ឋាន ជួបពលរដ្ឋ និងអាជ្ញាធរ រួចចុះទៅអង្កេតដោយផ្ទាល់ ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងស្ថានភាពព្រំដែន និងនយោបាយរបស់ប្រទេសជិតខាង ក្នុងការឈ្លានពានកម្ពុជា។ ក្នុងនោះផងដែរ ក្រុមការងារ ១០០រាត្រី បានចងក្រងជាខ្សែវីដេអូ ថតសំឡេង និង មើលទៅលើទិដ្ឋភាពជាក់ស្ដែង សម្រាប់ការស្នាក់នៅ និងហូបចុក គឺក្រុមការងារ ១០០រាត្រី បានពឹងផ្អែកទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ ដែលព្រមអនុញ្ញាតទទួលក្រុមការងារ ១០០រាត្រី។
III. របកគំហើញ
បេសសកម្ម ១០០រាត្រីនៃមហាគ្រួសារខ្មែរ ក្នុងរាត្រី៣៩ «ការបាត់បង់ដីនៅព្រំដែន តំបន់ច្រមុះជ្រូក ឬតំបន់ចំពុះទា ទៅប្រទេសវៀតណាម រាប់រយហិចតា» ក្រោយការសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីស្ថានភាពព្រំដែនកម្ពុជា នៅបង្គោលព្រំដែន លេខ ១៩៦ ដល់បង្គោលលេខ ១៩៩ ដែលស្ថិតក្នុងតំបន់ព្រំដែន ច្រមុះជ្រូក ឬហៅម្យ៉ាងទៀតថា ជំពុះទា ស្ថិតក្នុងភូមិគោកតែក ឃុំចន្ទ្រា ស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង។ ព្រំដែននោះនៅជាប់ ខេត្តឡុងអាន ស្រុកមុខវ៉ា ឃុំមុខវ៉ា ប្រទេសវៀតណាម។ ក្រោយការសិក្សាស្រាវជ្រាវ ក្រុមការងារ ១០០រាត្រី បានរកឃើញដូចខាងក្រោម ៖
ទី១. ការបាត់បង់ទឹកដីកម្ពុជារាបរយហិតតា ទៅវៀតណាម នៅចន្លោះបង្គោលលេខ ១៩៤ ដល់ ១៩៩
ក្រោយការបោះបង្គោលព្រំដែន ជាមួយវៀតណាម ដែលស្ថិតក្នុងតំបន់ព្រំដែន តំបន់ច្រមុះជ្រូក ឬ ចំពុះទា ក្នុងភូមិគោកតែក ឃុំចន្ទ្រា ស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង ជាប់ខេត្តឡុងអាន ស្រុកមុខវ៉ា ឃុំមុខវ៉ា ប្រទេសវៀតណាម ដែលជាទឹកដីកម្ពុជាក្រោម។
កម្ពុជាបានបាត់បង់ទឹកដីរបស់ខ្លួន នៅក្នុងតំបន់ព្រំដែន ចន្លោះបង្គោលលេខ ១៩៤ ដល់បង្គោលលេខ ១៩៩។ ក្នុងការបោះបង្គោលព្រំដែនថ្មីៗ នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៩ បានបង្កឲ្យកម្ពុជា ខាត និងបាត់បង់ទឹកដីរបស់ខ្លួន ទៅប្រទេសវៀតណាម។ បង្គោលព្រំដែន លេខ ១៩៤, ១៩៥, ១៩៦, ១៩៧, ១៩៨, និងបង្គោលលេខ ១៩៩ ដែលបានបោះជំនួសបង្គោលចាស់ ដែលសល់ពីសម័យបារាំង គឺ បង្គោលលេខ ១៣៥, ១៣៦, ១៣៧, ១៣៨, ១៣៩, និងបង្គោលលេខ ១៤០។
បង្គោលចាស់ទាំងនោះ សុទ្ឋតែមានចម្ងាយឆ្ងាយពីបង្គោលថ្មី ដែលធ្វើឡើងក្នុងឆ្នាំ២០០៩ ចូលមកក្នុងទឹកដីនៃប្រទេសកម្ពុជាទាំងអស់ ដូចជាបង្គោលលេខ ១៩៩ ត្រូវបានបង្ខិតចូលកម្ពុជា មកក្នុងចម្ងាយ ២ គីឡូដី ពីបង្គោលចាស់ គឺបង្គោលលេខ ១៤០។ ពលរដ្ឋក្នុងតំបន់ បានអះអាងបន្ថែមថា ទំហំផ្ទៃដីដែលបានបាត់បង់ ទៅប្រទេសវៀតណាម ក្នុងការបោះបង្គោលព្រំដែនថ្មីៗនេះ ចាប់ពីបង្គោលលេខ ១៩៤ ដល់បង្គោល លេខ ១៩៩ គឺប្រហែលរាប់រយហិចតា ដែលវៀតណាម បានឈ្លានពានយក។
ទី២. ពលរដ្ឋក្នុងតំបន់ អះអាងអំពីការបាត់បង់ដីស្រែចំការរបស់ខ្លួន ក្រោយការធ្វើផ្លូវរបស់វៀតណាមរួច ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ នេះ។ ពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារ បានបាត់បង់ដីស្រែចម្ការ ខ្លះ ១០ហិចតា, ខ្លះ ៥ហិចតា និង ខ្លះ ២ហិចតា ដែលគ្មានដំណោះស្រាយ និង គ្មានការយកចិត្តទុកដាក់ ពីរដ្ឋាភិបាល។
ទី៣. យុទ្ឋសាស្ត្រក្នុងការឈ្លានពានរបស់ប្រទេសវៀតណាម ក្នុងបង្គោលលេខ ១៩៤ ដល់ ១៩៩
ភូមិសាស្ត្រក្នុងតំបន់នោះ ជាតំបន់ទឹកលិចក្នុងរដូវវស្សា ដោយហេតុថា វៀតណាមមានការអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវថ្នល់ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ឋ មន្ទីរពេទ្យ សាលារៀនក្នុងតំបន់ ខុសប្លែកអំពីកម្ពុជាដែលលំបាកគ្រប់យ៉ាង វាបានបង្កភាពងាយស្រួលសម្រាប់វៀតណាម ក្នុងការឈ្លានពានប្រទេសកម្ពុជា តាមព្រំដែន។ ខាងក្រោមនេះ ជាយុទ្ឋសាស្ត្រឈ្លានពានរបស់ប្រទេសវៀតណាម មកលើកម្ពុជា ៖
១. ជាដំបូងវៀតណាម បានបញ្ជូនគិញ ឬចារកម្មរបស់គេ មកស៊ើបអង្កេតក្នុងភូមិ ឃុំ និងស្រុក នៅតាមបណ្តោយព្រំដែន ជាពិសេសទៅតាមតំបន់ដែលគេ ត្រូវឈ្លានពានយកទឹកដី។ ចារកម្មនេះ មានច្រើនរូបភាពណាស់ ដូចជាអ្នករើសអេតចាយ អ្នកលក់ការរ៉េម និងអ្នករកស៊ី ជាដើម។ ហើយផែនការក្នុងលេបយកទឹកដីខ្មែរ ក្នុងតំបន់ច្រមុះជ្រូកឬ ចំពុះទា គឺវៀតណាមបានរៀបចំទុកជាយូរមកហើយ។
២. ផែនការបន្ទាប់ គឺការបញ្ជូនប្រជាជនរបស់គេ ឲ្យមករស់នៅក្នុងតំបន់ ដែលត្រូវលេបយកទឹកដី ដោយវៀតណាមបានប្រមូលប្រជាជនក្រីក្រ នៅតាមខេត្តឆ្ងាយៗ ក្នុងប្រទេសរបស់គេ ឲ្យមករស់នៅក្នុងតំបន់នោះ ក្នុងឆ្នាំ២០០១ ដោយឲ្យមកចាប់ដីក្នុងតំបន់ដែលត្រូវឈ្លានពានយក ធ្វើដូចជាដីសម្បទានសង្គមកិច្ចរបស់គេ។ តែតាមការពិត ដីទាំងអស់នោះ ជាដីរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រោយពីការឲ្យមកចាប់ដីរស់នៅ រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម បានខិតខំជួយសាងសង់ផ្ទះ ផ្តល់ថវិកាកម្ចីក្នុងការរកស៊ី និងជួយការពារសុវត្តិភាពពលរដ្ឋរបស់គេ ក្នុងការឈ្លានពានយកដីខ្មែរ។
ក្រោយមក ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ថ្មីៗនេះ រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម បានចាប់ផ្តើមក៏សាងសង់ផ្លូវថ្នល់យ៉ាងរហ័ស ដែលផ្លូវថ្នល់នោះ ធ្វើឡើងជាខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន ដែលវៀតណាម ឈ្លានពានយក។ សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ កន្លែងកម្សាន្ត ទូរគមនាគមន៍ ព័ត៌មាន វៀតណាមបានសងសង់ជូនពលរដ្ឋរបស់គេ មិនតែប៉ុណ្ណោះ គេបានបង្ហាត់ពលរដ្ឋរបស់គេ ឲ្យចេះការពារទឹកដី ដែលគេបានឈ្លានពានយក។
៣. ការរារាំងមិនអោយពលរដ្ឋទៅមើលព្រំដែន
ក្រោយមានការផ្ទុះឡើងនៃការយកទឹកដី នៅតាមព្រំដែនក្នុងតំបន់នោះពីសំណាក់វៀតណាម ពលរដ្ឋ អ្នកសារព័ត៌មាន មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង ដែលបានចុះទៅមើលបង្គោលព្រំដែនក្នុងតំបន់នោះ ត្រូវបានរារាំងពីសំណាក់អជ្ញាធរមូលដ្ឋាន។
៤. បច្ចុប្បន្នភាពព្រំដែនវៀតណាម ចន្លោះបង្គោលព្រំដែន លេខ ១៩៤ ដល់បង្គោល លេខ ១៩៩
ត្បិតស្ថិតក្នុងភូមិសាស្ត្រទឹកលិចយ៉ាងណាក៏ដោយចុះ រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម បានខិតខំប្រឹងអភិវឌ្ឍតាមបណ្តោយព្រំដែនរបស់គេ ដោយបង្កើតឲ្យមានប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រគ្រប់កន្លែង ផ្លូវថ្នល់ដែលធ្វើពីបេតុងពីក្រោម និងចាក់កៅស៊ូពីលើ តាមបណ្តោយក្រវ៉ាត់ព្រំដែន តាមភូមិជិតព្រំដែន ដែលមានកំពស់ជាង ៣ ម៉ែត្រពីទឹក។ មន្ទីរពេទ្យ សាលារៀន ត្រូវបានអភិវឌ្ឍ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការពលរដ្ឋ ឲ្យរស់នៅកាន់តែច្រើនតាមបណ្តោយព្រំដែន។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ជួយទំនុកបម្រុងសាងសង់ផ្ទះ និងផ្តល់កម្ចីក្នុងការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតដោយអត់គិតការប្រាក់។ ទាំងអស់នេះ ជាយុទ្ធសាស្ត្រយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការការពារព្រំដែនរបស់គេ និងជាយុទ្ធសាស្ត្រ ក្នុងការជំរុញលើកទឹកចិត្តប្រជាពលរដ្ឋរបស់គេ ក្នុងការឈ្លានពានយកទឹកដីខ្មែរបន្តទៀត។
IV. សេចក្តីសន្ធិដ្ឋាន
ប្រសិនបើរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅតែមិនសិក្សាឲ្យបានលំអិត អំពីយុទ្ធសាស្ត្រឈ្លានពានរបស់វៀតណាម មកលើកម្ពុជា ដើម្បីរៀបចំផែនការយុទ្ឋសាស្ត្រក្នុងការការពារទឹកដី និងព្រំដែនខ្លួន។ ហើយរាជរដ្ឋាភិបាលនៅតែមានការអភិវឌ្ឍន៍យឺតយ៉ាវនៅតាមបណ្តោយព្រំដែន នោះកម្ពុជាអាច និងបានបាត់បង់ទឹកដីបន្តទៀត នៅតាមព្រំដែនដូចតំបន់ប្រមុះជ្រូកនេះឯង។
សំណួរ
តើពេលណារដ្ឋាភិបាលធ្វើការអភិវឌ្ឍន៍តាមព្រំដែន?
បើចាប់ផ្តើម តើត្រូវប្រើពេលប៉ុន្មាន និងចំណាយថវិកាប៉ុន្មានក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍?
តើរដ្ឋាភិបាលអាចបង្ហាញព័ត៌មាននេះ ជាសាធារណៈបានទេ?
យោបល់អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ ៖
ទី១. រដ្ឋាភិបាលត្រូវសិក្សាឲ្យបានលំអិត អំពីយុទ្ធសាស្ត្រវៀតណាម ក្នុងការឈ្លានពានកម្ពុជា និង ត្រូវចាត់វិធានការជាបន្ទាន់ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការឈ្លានពានរបស់វៀតណាម មកលើកម្ពុជា តាមព្រំដែន។
ទី២. រដ្ឋាភិបាលត្រូវរៀបចំក្រុមសិក្សាស្រាវជ្រាវឯករាជ្យពិតប្រាកដ និងមានជំនាញវិជ្ជាជីវៈច្បាស់លាស់ មកពីស្ថានប័នជាតិ ដូចជា ក្រសួងផែនការ និងស្ថានប័នអន្តរជាតិណាល្បីៗ រួចប្តឹងទៅតុលាការទីក្រុងឡាអេ។
ទី៣. រដ្ឋាភិបាលមិនគួរអនុញ្ញាតឲ្យបណ្ឌិត សុខ ទូច ដែលមិនមែនជាអ្នកជំនាញត្រឹមត្រូវ និងធ្វើការតាមអារម្មណ៍ មកសិក្សាអំពីបញ្ហាព្រំដែន ដែលនាំឲ្យមានការភាន់ច្រឡំពីសំណាក់ពលរដ្ឋ ចំពោះស្ថានភាពព្រំដែនពិត។
ទី៤. រដ្ឋាភិបាលគួរមានវិធានការចំពោះគេញបរទេស និង មន្ត្រីដែលឃុបឃិតជាមួយបរទេស យកមកដាក់ទោសតាមច្បាប់ប្រទេសកម្ពុជា។
ក្រុមការងារ ១០០រាត្រី សង្ឃឹមថា របាយការណ៍ស្រាវជ្រាវនេះ អាចចូលរួមចំណែកក្នុងការសិក្សាអំពីបញ្ហានៃតំបន់ច្រមុះជ្រូក ឬ តំបន់ចំពុះទា ជូនដល់រដ្ឋាភិបាល និងប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ ហើយក៏បានជាឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រ សម្រាប់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ ផងដែរ។
កំណត់ចំណាំ ៖ ក្រុមការងារ ១០០រាត្រី សូមស្វាគមន៍ចំពោះមតិរិះគន់របស់បងប្អូនជនរួមជាតិក្នុងន័យស្ថាបនា និងក៏សូមអំពាវនាវឲ្យបងប្អូនជនរួមជាតិ មេត្តាចូលរួមទាំងអស់គ្នា ដើម្បីបន្តគាំទ្របេសកកម្មរបស់លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ១០០រាត្រី និងគ្រួសារខ្មែរ៕
ពលរដ្ឋខេត្តស្វាយរៀង អះអាងថា វៀតណាមធ្វើផ្លូវរំលោភចូលដីខ្មែរ
RFA Khmer /ដោយលោក ម៉ែន សុធីរ
26-4-2015
ពលរដ្ឋរស់នៅឃុំចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង ជាប់នឹងព្រំដែនវៀតណាម នៅតែបារម្ភពីការឈ្លានពានទឹកដីរបស់ខ្លួន ពីប្រទេសជិតខាងមួយនេះ។ ការបារម្ភនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលដែលវៀតណាម កំពុងធ្វើផ្លូវមួយខ្សែតាមបណ្ដោយបន្ទាត់ព្រំដែនក្នុងស្រុកចន្ទ្រា ដែលពួកគាត់អះអាងថា បានរំលោភចូលដីខ្មែរ។ ពួកគាត់អះអាងទៀតថា បញ្ហានេះមិនទាន់ឃើញមានអាជ្ញាធរខ្មែរណាម្នាក់ ហ៊ានចេញមុខអន្តរាគមន៍ទេ រហូតមកដល់ថ្ងៃទី ២៦ មេសា នេះ។
រស់នៅភូមិគោកតែក ឃុំចន្ទ្រា ស្រុកចន្ទ្រា អះអាងថា វៀតណាមធ្វើផ្លូវខ្សែក្រវាត់ព្រំដែន តាមបណ្ដោយព្រំដែន ចាប់ពីឃុំទួលស្ដី រហូតដល់ឃុំសំរោង ស្រុកចន្ទ្រា ចូលដីខ្មែរ ដែលជាផ្លូវក្រវាត់ព្រំដែនប្រមាណជាង ១០០ ម៉ែត្រ និងកំពុងយកគ្រឿងចក្រ ឈូសឆាយបន្តទៀតទៀត។
អ្នកភូមិម្នាក់រស់នៅជិតព្រំដែន ថ្លែងសុំលាក់ឈ្មោះ ដោយបារម្ភពីសុវត្ថិភាពខ្លួនផងនោះ ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា ថា វៀតណាមបានបោះតម្រុយគ្រោងធ្វើផ្លូវក្រវាត់ព្រំដែន នៅចំខាងមុខផ្ទះគាត់ នៅភូមិគោកតែក ចម្ងាយ ៥០ ម៉ែត្រពីផ្ទះរបស់គាត់។ លោកបារម្ភថា ផ្ទះរបស់គាត់អាចក្លាយទៅជាដីវៀតណាម ព្រោះអាជ្ញាធរវៀតណាម ប្រាប់គាត់ថា នៅសល់ចម្ងាយ ៥០០ ម៉ែត្រទៀត ពីផ្លូវក្រវាត់ព្រំដែន ដែលកំពុងធ្វើនោះ ទើបដល់តំបន់សខាងប្រទេសកម្ពុជា។
លោកបន្តថា បើតាមលោកដឹងនៅភូមិសាស្ត្រតំបន់នោះ គឺវៀតណាម បានធ្វើផ្លូវចូលដីខ្មែរជាង ២ ពាន់ម៉ែត្រ នៅចំណុចចំពុះទា ត្រង់បង្គោលព្រំដែនលេខ ៩៤ ដល់ ១៩៧ ក្នុងភូមិកោះឬស្សី ឃុំចន្ទ្រា។ បន្ថែមពីលើនេះ ដីដែលវៀតណាម ធ្វើផ្លូវចូលដីខ្មែរនោះ គឺសំបូរដើមអាកាស្យា និងដីទំនេររបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលធ្លាប់គ្រប់គ្រងយូរយារណាស់មកហើយ ៖ «ខ្មែរយើងដាំដើមប្រេងខ្យល់ ដល់ពេលបោះបង្គោលព្រំដែនទៅ ដីយើងធ្លាក់ទៅខាងគេវិញ ថែម ១៥០ ហិកតារ ខាងវៀតណាម គេថា ធ្លាក់ព្រំដែនចូលមកហ្នឹង ៥០ម៉ែត្រ ទៅ ១០០ ម៉ែត្រទៀត អាហ្នឹងបានន័យថា ដល់ផ្ទះខ្ញុំតែម្ដង»។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចទាក់ទងអភិបាលស្រុកចន្ទ្រា លោក នួង រាំ ដើម្បីបំភ្លឺលើរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា។ ចំណែកប្រធានក្រុមប្រឹក្សាស្រុកចន្ទ្រា លោក គង់ វស្សា ក៏មិនអាចទាក់ទងបានដែរ តែលោកធ្លាប់ប្រាប់ថា ដីដែលវៀតណាម កំពុងធ្វើផ្លូវនោះ គឺនៅលើដីវៀតណាម ទេ។
ទាក់ទិនករណីនេះ តំណាងអាជ្ញាធរស្រុកថាន់ហ្វា (Thanh Hoa) ខេត្តឡុងអាង (Long Ang) ជាម្ចាស់គម្រោងធ្វើផ្លូវក្រវាត់ព្រំដែននេះ បានអះអាងប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា ផ្លូវនេះគឺអាជ្ញាធរវៀតណាម កសាង ស្ថិតក្នុងទឹកដីវៀតណាម។ លោកថា វៀតណាមបានកំណត់បង្គោលព្រំដែន ជាមួយភាគីកម្ពុជា រួចរាល់អស់ហើយ ៖ «អំពីគម្រោងការនៅលើភូមិសាស្ត្រស្រុកខ្ញុំ យើងមានវិនិយោគផ្លូវមួយខ្សែ ដែលហៅថា ផ្លូវត្រួតពិនិត្យព្រំដែន ក៏ប៉ុន្តែយើងធ្វើលើទឹកដីវៀតណាម នោះទេ មានន័យថា ផ្លូវនេះមានចម្ងាយពីបង្គោលព្រំដែនយ៉ាងតិចបំផុតក៏ពី ១០០ ដល់ ៥០០ ម៉ែត្រដែរ ម្ដេចថា យើងធ្វើចូលដីខ្មែរបាន។ បង្គោលនេះជាបង្គោលផ្លូវការហើយ ចរចារួចហើយ នេះជាផ្លូវការហើយ»។
ផ្ទុយពីការលើកឡើងនេះ ទេសរដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកបេសកកម្មពិសេសកិច្ចការព្រំដែន លោក វ៉ា គឹមហុង មានប្រសាសន៍ថា បង្គោលព្រំដែនមិនទាន់បោះជាផ្លូវការនោះទេ គឺស្ថិតនៅជាបង្គោលបណ្ដោះអាសន្ន នៅឡើយ ព្រោះប្រទេសទាំងពីរ មិនទាន់រកចំណុចឯកភាពគ្នាបានត្រឹមត្រូវ។ ដោយឡែក រឿងផ្លូវក្រវាត់ព្រំដែននោះ លោកថា នឹងឲ្យអភិបាលខេត្តស្វាយរៀង ចុះពិនិត្យឲ្យបានច្បាស់លាស់ តែរហូតមកដល់ថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា លោកអភិបាលខេត្តនេះ មិនទាន់ឆ្លើយតបនឹងវិទ្យុអាស៊ីសេរី ព្រោះទូរស័ព្ទលោកមិនអាចទាក់ទងបាន ៖ «មិនមែនយើងមិនចង់ធ្វើទេ យើងដោះស្រាយទល់ដែនជាមួយប្រទេស យើងដោះស្រាយដោយការចរចាដោតច្បាប់ទម្លាប់ យើងនៅអន្តរជាតិ វារឹតតែពិបាកទៅទៀត»។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការលីកាដូ ខេត្តស្វាយរៀង លោក នុត បូពិណ្ណារ័ត្ន ចាត់ទុកថា វៀតណាមដែលកំពុងសាងសង់ផ្លូវមួយខ្សែនេះ គឺខុសពីច្បាប់អន្តរជាតិ ដែលមិនទាន់មានការព្រមព្រៀងពីភាគីសងខាង។ ចំណែកអាជ្ញាធរត្រូវតែអន្តរាគមន៍ករណីនេះ ទៅភាគីវៀតណាម ជាបន្ទាន់ ជៀសវាងវៀតណាម ធ្វើផ្លូវឆ្ងាយអាចនឹងពិបាកដោះស្រាយ។ ទន្ទឹមនេះ លោកអំពាវនាវទៅរដ្ឋាភិបាល ឲ្យចុះត្រួតពិនិត្យការសាងផ្លូវក្រវាត់ព្រំដែនរបស់វៀតណាម ដែលពលរដ្ឋរស់នៅទីនោះ អះអាងថា បានរំលោភចូលដីខ្មែរ ៖ «ជាពិសេសមុនធ្វើអី ត្រូវមានការចុះវាយតម្លៃ ទាំងប្រទេសទាំងសងខាង តើជីកហ្នឹងវាមានប៉ះពាល់ ឬអត់?»។
អ្នកភូមិអះអាងទៀតថា ផ្លូវដែលវៀតណាម កំពុងកសាងនោះ ចាប់ពីឃុំទួលស្ដី រហូតដល់ឃុំសំរោង អស់រយៈពេល ១ ខែមកហើយ មិនទាន់ឃើញមានអាជ្ញាធរខ្មែរ ចុះស៊ើបអង្កេត ឬពិនិត្យមើលសកម្មភាពសាងសង់ផ្លូវដោយវៀតណាម នោះឡើយ៕
