វិទ្យុអាស៊ីសេរី RFA
11th-8-2023
ក្រុមអ្នកច្បាប់ ជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ចាត់វិធានការច្បាប់លើលោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា ដែលជាអ្នករកស៊ីអចលនទ្រព្យមួយរូប ស្និទ្ធជាមួយក្រុមគ្រួសារលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឱ្យដូចឧកញ៉ាឆបោកពលរដ្ឋផ្សេងៗទៀត។ ការជំរុញនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពេលតុលាការ ចាត់វិធានការច្បាប់ លើឧកញ៉ាឆបោកពលរដ្ឋមួយចំនួន និងខណៈដែលអតិថិជន ដែលបានបង់លុយទិញផ្ទះបុរី ពីក្រុមហ៊ុនលោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា ហើយប៉ុន្តែ ភាគច្រើន នៅមិនទាន់ទទួលបានផ្ទះនៅឡើយ។
អ្នកច្បាប់ចង់មើលឃើញថា សមត្ថកិច្ច និងតុលាការ មានចំណាត់ការ ទៅលើអ្នករកស៊ីខិលខូច ឱ្យបានស្មើភាពគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលជាអតិថិជន។
សាស្ត្រាចារ្យ និងជាទីប្រឹក្សាផ្នែកច្បាប់លោក ស៊ឹម វិបុល មានប្រសាសន៍ថា ពលរដ្ឋបានខាតបង់ប្រាក់ជាច្រើនជាមួយក្រុមហ៊ុនលោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា ដោយសារតែពួកគេ បានបង់ប្រាក់ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុននេះ ដោយរំពឹងថា នឹងទទួលបានមកវិញនូវផ្ទះសម្រាប់រស់នៅ។ លោកបន្តថា ប្រសិនបើករណីរបស់លោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា ជាករណីឆបោក ដូចគ្នា តែអាជ្ញាធរ បែរជា មិនមានវិធានការនោះ នឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋកាន់ តែបាត់បង់ជំនឿលើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ សមត្ថកិច្ចបានចាប់ខ្លួនឧកញ៉ា ដែលជាអ្នកជំនួញអចលនទ្រព្យមួយចំនួន ក្រោយពីមានការប្តឹងផ្តល់ពីពលរដ្ឋថា ឧកញ៉ាទាំងនោះ បានឆបោកប្រាក់របស់ពួកគេ ដោយសារមិនបានបំពេញ កាតព្វកិច្ចជាមួយអតិថិជន ក្នុងនោះរួមមាន ឧកញ៉ា ជា សារ៉ន និងបក្ខពួកដែលត្រូវបានសមត្ថកិច្ចខេត្តកំពត ចាប់ខ្លួនកាលពីខែមេសា។
ចំណែកនៅដើមខែសីហា សមត្ថកិច្ចរាជធានីភ្នំពេញ បានឃាត់ខ្លួន លោកឧកញ៉ា ហ៊ី គឹមហុង ក្នុងករណីប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះដែរ។
ចំពោះលោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា វិញ ក្រោយពីមានការតវ៉ាច្រើនពីពលរដ្ឋថា មិនបានសាងសង់ផ្ទះដូចការសន្យា បើទោះជាពលរដ្ឋ បានបង់ប្រាក់ទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនក្តី លោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា កាលពីខែកក្កដា បានបង្កើតកិច្ចសន្យាជាឯកតោភាគី ស្នើសុំពន្យារការសាងសង់ផ្ទះ ឱ្យអតិថិជនក្នុងរយៈពេល៣៦ខែ ឬ៣ឆ្នាំទៀត។
អ្នកសិក្សាផ្នែកច្បាប់លោក វ៉ន ចាន់ឡូត ចាត់ទុកកិច្ចសន្យាដែលលោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា ធ្វើឡើងជាឯកតោភាគីនេះជាអំពើខុសច្បាប់។ លោកបន្តថា ដើម្បីលើកទឹកចិត្តដល់អ្នកវិនិយោគល្អៗ អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចត្រូវតែហ៊ានអនុវត្តច្បាប់លើលោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា។
លោក វ៉ន ចាន់ឡូត៖ «រដ្ឋខ្លួនឯង ក៏មិនត្រូវប្រើមនោសញ្ចេតនាដោយសំអាងថា អ្នកហ្នឹងមានទំនាក់ទំនងល្អ អ្នកហ្នឹងធ្លាប់ជួយសង្គមច្រើន ការឧបត្ថម្ភទៅលើអាជ្ញាធរ ឬលើអ្នកមានអំណាចហ្នឹង។ ខ្ញុំយល់មិនគួរសំអាងហេតុហ្នឹង ទៅការពារសកម្មភាពដែលខុសច្បាប់ហ្នឹងទេ»។
អ្នកអត្ថាធិប្បាយជុំវិញដំណើរការអភិវឌ្ឍន៍ និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ លោក មុំ អាស្សនី លើកឡើងថា លោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា ខកខានក្នុងការធ្វើផ្ទះជាង ២ពាន់ល្វែង ដែលអតិថិជន បង់លុយ រយៈ ៣ឆ្នាំមកហើយ។ លោកជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច អនុវត្តច្បាប់ចំពោះលោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា។
លោក មុំ អាស្សនី៖ «បើអង្គច្បាប់ ឡេង ណាវ៉ាត្រា ត្រូវមានទោសពីបទឆបោក រំលោភសេចក្ដីទុកចិត្តលើអតិថិជន ដែលទិញផ្ទះ។ អ៊ីចឹង រដ្ឋាភិបាលត្រូវមានឆន្ទៈមួយ ត្រូវសម្រេចចិត្តមួយថា ត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េចលើ ឡេង ណាវ៉ាត្រា»។
អតីតមន្ត្រីផ្នែកទីផ្សារនៅក្រុមហ៊ុន លោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា ម្នាក់ សូមថ្លែងដោយលាក់អត្តសញ្ញាណថា ចាប់ពីដើមឆ្នាំ២០២៣ មក ក្រុមហ៊ុន បានកាត់បន្ថយគ្រឿងចក្រ និងកម្លាំងកម្មករជាបន្តបន្ទាប់ ហើយរហូតដល់ចុងខែកក្កដា កន្លងទៅនេះ កម្លាំងកម្មករ និងគ្រឿងចក្រ នៅបន្តសាងសង់ តែប្រមាណ ២០ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះ។
នៅពេលជួបអតិថិជនដែលផ្ទុះការតវ៉ានៅថ្ងៃទី៣០ ខែកក្កដា កន្លងទៅនេះ លោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា ថ្លែងថា មូលហេតុដែលក្រុមហ៊ុនសាងសង់យឺត ដោយសារអតិថិជនមួយចំនួន ចូលនៅក្នុងផ្ទះសាងសង់រួចហើយ តែមិនព្រមបង់លុយបន្ត។ លោកបានស្នើសុំឱ្យអតិថិជន ដែលបង់លុយហើយ មិនទាន់ទទួលបានផ្ទះទុកពេលឱ្យលោក ហើយថា បើទោះចាប់លោក ដាក់ពន្ធនាគារក៏គ្មានដំណោះស្រាយដែរ។
លោក ឡេង ណាវ៉ាត្រា៖ «ថ្ងៃមុន បងស្រីចេញវីដេអូ ធ្វើឱ្យអតិថិជនមួយចំនួនលែងបង់ទៀត ហើយដើមនៅណា? ក្រុមហ៊ុនអត់មានទុនបន្តដំណើរទៅមុខទៀត។ ធ្វើអ៊ីចឹង បានអីមកវិញ? ចង់ឱ្យខ្ញុំជាប់គុកមែន? បានតើស! ចាប់ខ្ញុំដាក់គុកទៅ! ខ្ញុំអត់ទៅណាទេ សូមទុកពេលវេលាឱ្យខ្ញុំ រកដំណោះស្រាយ ខ្ញុំត្រូវការតែពេលវេលាទេ»។
ជុំវិញបញ្ហានេះ លោក ស៊ឹម វិបុល ចាត់ទុកថា វាជាករណី ពាក់ព័ន្ធនឹងយុត្តិធម៌សង្គមទាំងមូល។ លោកថា នៅពេលពលរដ្ឋយល់ថា ពួកគេរងភាពអយុត្តិធម៌ ហើយមិនមានស្ថាប័ន មានសមត្ថកិច្ចដោះស្រាយឱ្យនោះ ពួកគេអាចធ្វើសកម្មភាពខ្លួនឯងដោយមិនគិតពីច្បាប់។
លោក ស៊ឹម វិបុល៖ «អ៊ីចឹង បើសិនតុលាការ ឬអាជ្ញាធរ អត់ចាត់ការលើរឿងហ្នឹងទេ ធ្វើឱ្យទំនុកចិត្តរវាងប្រជាជន និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ កាន់តែឆ្ងាយទៅ ធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដោះស្រាយខ្លួនឯង។ កាលណាដោះស្រាយខ្លួនឯង វិបត្តិសង្គមធ្ងន់ធ្ងរណាស់»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌លោក ជិន ម៉ាលីន និងអ្នកនាំពាក្យ ក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ ដើម្បីសាកសួរជុំវិញបញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី១០ ខែសីហា។
លោក ឡេង ភ័ត្រា ហៅ ឡេង ណាវ៉ាត្រា គឺជាអ្នកឧកញ៉ាវ័យក្មេង ដែលធ្លាប់ប្រកាសអួតថា មានប្រាក់រាប់ពាន់លានដុល្លារ និងជាមនុស្សសម្ភារនិយមខ្លាំង។ លោកមានឧទ្ធម្ភាគចក្រផ្ទាល់ខ្លួន និងមានរថយន្តទំនើបៗជាច្រើនគ្រឿង។ អ្នកឧកញ៉ា វ័យក្មេងរូបនេះ តែងតែបង្ហាញរូបថត ដែលលោកថតស្និទ្ធស្នាលជាមួយក្រុមគ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន ហើយលោក ក៏ជាបុគ្គលដែលធ្លាប់ទទួលបានសិទ្ធិឈូសឆាយព្រៃ និងលុបបឹង ដើម្បីធ្វើអាជីវកម្មពីរដ្ឋាភិបាល ដូចជា ករណីឈូសឆាយភ្នំតាម៉ៅ ជាដើម៕