អត្ថបទ RFA /ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
05th-3-2024
អ្នកឃ្លាំមើល និងមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង លើកឡើងថា ដោយសារតែអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ មិនមានឯករាជ្យភាព ដូច្នេះមន្ត្រីដែលអង្គភាពនេះ ប្រឡងជ្រើសរើស នឹងមិនអាចកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយបាននោះឡើយ។ ការលើកឡើងបែបនេះ ក្រោយពីអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ រួមជាមួយក្រសួងមុខងារសាធារណៈ រៀបចំការប្រឡងជ្រើសរើសមន្ត្រីអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយបន្ថែមចំនួន ៣៣នាក់ទៀត។
អ្នកឃ្លាំមើលកម្ពុជា និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រឆាំង លើកឡើងប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា ដោយសារតែអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដើរតួនាទីជាអ្នកការពារបក្ខពួករបស់គណបក្សកាន់អំណាច ដូច្នេះការជ្រើសរើសមន្ត្រីបន្ថែមទៅក្នុងអង្គភាពនេះ គ្រាន់តែជាការចំណាយថវិកាជាតិ ខ្ជះខ្ជាយតែប៉ុណ្ណោះ។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា នៅប្រទេសន័រវេសន៍ (Norway) លោក ម៉ែន ណាត ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី៤ ខែមីនា ថា បើទោះបីជាមន្ត្រីដែលអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ មានសមត្ថភាពពិតប្រាកដក្ដី ប៉ុន្តែពួកគេនឹងមិនអាចកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយ នៅក្នុងសង្គមបានឡើយ។ លោកអះអាងថា ដោយសារតែអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ គឺជាឧបករណ៍នយោបាយផ្ដាច់មុខ របស់ត្រកូល ហ៊ុន ដូច្នេះអង្គភាពនេះក៏បានបំផ្លាញលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា តាមរយៈការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ លើសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង និងមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល។
លោក ម៉ែន ណាត ៖ «ឧទាហរណ៍មួយទៀត ដូចលោក គង់ វិបុល មេពន្ធដារអ៊ីចឹង ទ្រព្យសម្បត្តិនៅស្រុកអូស្ត្រាលី រហូតដល់ប្រទេសអូស្ត្រាលីស៊ើបអង្កេត កាសែតអន្តរជាតិចុះផ្សាយអំពីរឿងប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយអី មិនឃើញ ឱម យ៉ិនទៀង ទីស៊ើបអង្កេតអីបានទេ អ៊ីចឹងស្ថាប័នហ្នឹង ជាស្ថាប័នរញ៉េរញ៉ៃ ជាស្ថាប័នដែលពាលស៊ីពាលក្នុងជួររាជការ»។
ការលើកឡើងរបស់អ្នកឃ្លាំមើលកម្ពុជា រូបនេះ ក្រោយពីអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ រួមជាមួយក្រសួងមុខងារសាធារណៈ បានរៀបចំការប្រឡងជ្រើសរើសមន្ត្រីរាជការស៊ីវិល បម្រើការងារនៅអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ចំនួន ៣៣នាក់ កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមីនា។
របាយការណ៍អំពីសន្ទស្សន៍នៃអំពើពុករលួយលើប្រទេស និងដែនដីចំនួន ១៨០ ឆ្នាំ២០២៣ របស់អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ (Transparency International) បង្ហាញថា កម្ពុជាទទួលបានពិន្ទុ ២២ ធ្លាក់មកនៅចំណាត់ថ្នាក់ទី១៥៨ ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន ១៨០។ របាយការណ៍នេះ សង្កត់ធ្ងន់ថា អំពើពុករលួយនៅកម្ពុជា ស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ ដោយសារតែកង្វះខាតឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងរូបភាពដ៏គួរឱ្យព្រួយបារម្ភ នៃបញ្ហាប្រឈមរ៉ាំរ៉ៃនានា រួមមានកង្វះប្រសិទ្ធភាព ក្នុងការផ្ដន្ទាទោសមន្ត្រីប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ ការប្រើប្រាស់ធនធាន និងយន្តការគណនេយ្យភាពទន់ខ្សោយ។ ក្រៅពីនេះ កម្ពុជានៅមានហានិភ័យខ្ពស់នៃការទទួលសំណូក និងការប្រព្រឹត្តពុករលួយ ក្នុងប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មប្រចាំថ្ងៃ ប្រព័ន្ធតុលាការដែលមិនដំណើរការ និងកំណើនឥទ្ធិពលនៃ ផលប្រយោជន៍របស់ក្រុមមនុស្សមួយភាគតូច។
ជុំវិញរឿងនេះដែរ អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ំ សំអាន មានប្រសាសន៍ថា មន្ត្រីបម្រើការនៅអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ មិនអាចបំពេញការងារតាមវិជ្ជាជីវៈរបស់ខ្លួនបាននោះឡើយ ព្រោះតិច ឬច្រើន ពួកគេស្ថិតនៅក្រោមការបង្គាប់បញ្ជារបស់លោក ឱម យ៉ិនទៀង ដែលលោកអះអាងថា គឺជាមនុស្សជំនិតរបស់គ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន។
លោក អ៊ំ សំអាន ៖ «សូម្បីតែកូនរបស់លោក ឱម យ៉ិនទៀង ពីរនាក់ហ្នឹង ជំនួយការរបស់គាត់ហ្នឹង ឋានៈស្នើសុទ្ធតែរដ្ឋលេខាធិការ អនុរដ្ឋលេខាធិការ សុទ្ធតែបក្ខពួកសែស្រឡាយរបស់គាត់ហ្នឹង។ ខ្ញុំយល់ថា អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយហ្នឹង គួរតែរំលាយចោលទៅ អង្គភាពហ្នឹង មិនបានបំពេញទៅតាមតួនាទីរបស់ខ្លួន ក្នុងការបង្ក្រាបអំពើពុករលួយ ហើយជាអង្គភាពឯករាជ្យនោះទេ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ លោក សយ ច័ន្ទវិចិត្រ ដើម្បីសុំសួរបន្ថែមអំពីបញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី៤ ខែមីនា។
អ្នកឃ្លាំមើលកម្ពុជា និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រឆាំង លើកឡើងថា ដើម្បីលុបបំបាត់អំពើពុករលួយប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព រដ្ឋាភិបាលគួរធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធតុលាការមានឯករាជ្យភាព ជាជាងបន្តចំណាយថវិកាជាតិ លើអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដែលមានមុខងារត្រួតគ្នា លើការងាររបស់តុលាការនោះ៕
CWCI Cambodia 