បន្ទាប់ពីឈ្នះការបោះឆ្នោតជាតិជាលើកទី២ កាលពីថ្ងៃទី០៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី (Aung San Suu Kyi) និងអ្នកនយោបាយមួយចំនួន ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួន តាមរយៈការធ្វើរដ្ឋប្រហាររបស់ក្រុមយោធា នៅព្រឹកថ្ងៃទី០១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១។ ពេលនេះ ក្រុមយោធា ដែលដឹកនាំដោយលោក មិន អ៊ុងឡាង (Min Aung Hlaing) ប្រកាសឡើងកាន់អំណាច និងដាក់ប្រទេសក្នុងគ្រាមានអាសន្ន ១ឆ្នាំ។
ការបោះឆ្នោតកាលពីខែ វិច្ឆិកា គណបក្សសម័្ពនប្រជាធិបតេយ្យ របស់លោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី បានឈ្នះអាសនៈរដ្ឋសភា ចំនួន ៣៩៧ លើពួកយោធា ក្នុងចំណោមអាសនៈសរុប ៤៧៦។
បណ្តាញផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានអន្តរជាតិនានា បានឲ្យដឹងថា ក្រុមមេដឹកនាំពិភពលោក រួមទាំងអង្គការសហប្រជាជាតិ (អ.ស.ប.) និងចិនផង មានប្រតិកម្មយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះព្រឹត្តិការណ៍នៅប្រទេសភូមា ដោយបានអំពាវនាវឲ្យក្រុមមេដឹកនាំយោធា ដោះលែងលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី និងអ្នកនយោបាយ ដើម្បីស្តារស្ថានការណ៍វិលទៅរកប្រក្រតីភាពឡើងវិញ។
អត្ថបទបន្ថែមដោយលោក ម៉ែន ណាត
VOA News / 02-2-2021 / ប្រែសម្រួលដោយលោក ជឹង ប៉ូជីន
ជីវប្រវត្តិសង្ខេបរបស់លោកស្រី Aung San Suu Kyi
នេះគឺជាជីវប្រវត្តិសង្ខេបរបស់លោកស្រី Aung San Suu Kyi មេដឹកនាំនៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។
លោកស្រី Aung San Suu Kyi មានអាយុ ៧៥ឆ្នាំ បានឡើងកាន់អំណាច បន្ទាប់ពីទទួលបានជ័យជម្នះភ្លូកទឹកភ្លូកដីពីការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ ដែលបានបង្កើតរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលលើកទីមួយ ក្នុងរយៈពេលកន្លះសតវត្សរ៍កន្លងទៅនេះ។
លោកស្រី Aung San Suu Kyi គឺជាកូនរបស់លោក Aung San ដែលជាវីរជនដណ្តើមឯករាជ្យពីចក្រភពអង់គ្លេស។ លោកស្រីបានចំណាយពេលវេលាយុវវ័យរបស់លោកស្រី ភាគច្រើននៅបរទេស។
នៅឆ្នាំ ១៩៨៨ លោកស្រី Aung San Suu Kyi បានវិលត្រឡប់ទៅកាន់ទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូន ដែលកាលពីពេលនោះជារដ្ឋធានីនៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីមើលថែទាំម្តាយរបស់លោកស្រី ហើយលោកស្រី ត្រូវបានជ្រើសរើសឲ្យដឹកនាំការតវ៉ាប្រឆាំង ដែលដឹកនាំដោយពួកនិស្សិតប្រឆាំងនឹងពួកយោធា ដែលបានគ្រប់គ្រងប្រទេសចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារ នៅឆ្នាំ ១៩៦២ មក។
ក្នុងនាមជាវាគ្មិនសាធារណៈដ៏ពូកែម្នាក់ លោកស្រី បានក្លាយជាបេក្ខជនម្នាក់ ដែលអាចដឹកនាំចលនានោះ ប៉ុន្តែការតវ៉ាប្រឆាំងនោះ ត្រូវបានបង្ក្រាប ហើយបណ្ដាមេដឹកនាំរបស់ចលនានោះ ត្រូវបានគេសម្លាប់ និងចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ។ លោកស្រី Aung San Suu Kyi ភ្លាមៗនោះ ក៏ត្រូវបានគេដាក់ឲ្យស្នាក់នៅតែក្នុងផ្ទះរបស់លោកស្រី ក្បែរមាត់បឹងដែលលោកស្រី បានស្ថិតនៅទីនោះរហូតដល់ឆ្នាំ ២០១០។
លោកស្រីបាន ទទួលរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាព នៅឆ្នាំ ១៩៩១ ដែលកូនប្រុសរបស់លោកស្រី ឈ្មោះ Alexander បានទទួលរង្វាន់នោះជំនួសលោកស្រី។
នៅខែសីហា ឆ្នាំ ២០១១ លោកស្រី Aung San Suu Kyi បានជួបជាលើកទី១ ជាមួយនឹងលោក Thein Sein ដែលកាលពីពេលនោះ គឺជាប្រធានាធិបតី មីយ៉ាន់ម៉ា ដែលនោះគឺជាការចាប់ផ្ដើមនៃអំឡុងពេលទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលរបស់អតីតយោធា។ លោក Thein Sein គឺជាអតីតឧត្ដមសេនីយ៍ និងជាប្រធានរដ្ឋបាលស៊ីវិល។
នៅឆ្នាំ ២០១៥ លោកស្រី Aung San Suu Kyi បានឡើងកាន់អំណាចនៅក្នុងតួនាទីមួយ ដើម្បីបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិល បង្កើនការវិនិយោគទុនបរទេស ហើយនិងកាត់បន្ថយតួនាទីយោធា នៅក្នុងនយោបាយ។ លោកស្រី ក៏បានសន្យាជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តលោកខាងលិចថា លោកស្រីនឹងដោះស្រាយបញ្ហាជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា កាន់សាសនាឥស្លាមផងដែរ។
កងជីវពលជនជាតិភាគតិចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា បានវាយប្រហារកងកម្លាំងសន្តិសុខ នៅក្នុងរដ្ឋ Rakhine នៅខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៧។ យោធាបានឆ្លើយតបវិញដោយយុទ្ធនាការ ដែលរួមមានការដុតបំផ្លាញភូមិរាប់រយ និងសម្លាប់មនុស្សផងដែរ។ លោកស្រី Aung San Suu Kyi បានស្តីបន្ទោស «ភេរវជន» ចំពោះព័ត៌មានក្លែងក្លាយអំពីវិបត្តិនេះ ហើយបាននិយាយថា ពួកយោធាបានអនុវត្តតាម «នីតិរដ្ឋ»។
លោកស្រី បានទៅទីក្រុងឡាអេ នៅឆ្នាំ ២០១៩ ដើម្បីប្រឈមនឹងការចោទប្រកាន់ពីការប្រល័យពូជសាសន៍ ប្រឆាំងនឹងមីយ៉ាន់ម៉ា នៅឯតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ក្រុងឡាអេ។ លោកស្រី បានទទួលស្គាល់ពីលទ្ធភាពនៃឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ដែលបានធ្វើឡើង ក៏ប៉ុន្តែ ចាត់ទុកការបង្ក្រាបនោះថា ជាកិច្ចប្រតិបត្តិការយោធាស្របច្បាប់ ប្រឆាំងនឹងពួកភេរវជន។
លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតសភា ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២០ បានបង្ហាញថា គណបក្សសម្ព័ន្ធភាពជាតិដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ របស់លោកស្រី បានឈ្នះអាសនៈសភាគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីបង្កើតរដ្ឋបាលថ្មី។ គណបក្សសម្ព័ន្ធភាពជាតិដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ បានបញ្ជាក់ថា ខ្លួននឹងស្វះស្វែងបង្កើតរដ្ឋាភិបាលឯកភាពជាតិមួយ។
បន្ទាប់ពីការតវ៉ាអស់រយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍ អំពីលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ដែលទាក់ទិនជាមួយយោធា មក កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី០១ ខែកុម្ភៈនេះ លោកស្រី Aung San Suu Kyi លោកប្រធានាធិបតី Win Myint និងឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់ផ្សេងទៀត មកពីគណបក្សកាន់អំណាច ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួន នៅក្នុងការវាយឆ្មក់មួយ កាលពីពេលព្រឹកថ្ងៃច័ន្ទ៕
.
.