អត្ថបទ CWCI Cambodia / 14-6-2020
ចលនានិស្សិតខ្មែរ ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន លើកយកករណីជម្លោះព្រំដែនកម្ពុជា ជាមួយវៀតណាម ទៅដោះស្រាយនៅតុលាការអន្តរជាតិ និងភាគីហត្ថលេខី នៃសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ដើម្បីធានាបាននូវយុត្តិធម៌។
សេចក្ដីថ្លៃងការណ៍នេះ បានផ្សព្វផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ បានឲ្យដឹងថា ចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ឬ«ចលនានិស្សិតខ្មែរ» ទាមទារឲ្យភាគីយោធាវៀតណាម រុះរើជំរំ និងតង់ ចំនួន ២៥៦ កន្លែង ចេញពីតំបន់ព្រំដែនខ្មែរ ដែលជា «តំបន់មិនទាន់ឯកភាពគ្នា ឬតំបន់ស» ដែលបង្កើតឡើងដោយសេចក្តីប្រកាសរួម នៃប្រទេសទាំងពីរ កាលពីថ្ងៃទី ១៧ មករា ១៩៩៥។ ចលនានិស្សិត បានហៅសេចេក្តីប្រកាសរួមនោះថា «ធ្វើឡើងក្នុងទឹកដីខ្មែរ និងហាមប្រាមពលរដ្ឋខ្មែរ មិនឲ្យធ្វើស្រែចំការរបស់ខ្លួន»។
លោក ទូច វិបុល ប្រធានប្រតិបត្តិ ចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលទើបនឹងប្រកាសដំណើរការឡើងវិញ ក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់វីអូអេ (VOA) នៅថ្ងៃសុក្រនេះ (ថ្ងៃទី១២ មិថុនា) ថាការបោះតង់របស់ភាគីវៀតណាម គឺជាការរំលោភបំពានអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជា។ លោកថ្លែងថា «ទោះបីវៀតណាម យកហេតុផលរឿងកូវីដ១៩ ឬក៏ថា ជាតំបន់ដែលមិនទាន់ឯកភាពគ្នា ហើយថាវៀតណាម កំពុងតែបោះតង់ នៅលើដែនដីរបស់ខ្លួនយ៉ាងណាក៏ដោយ គឺមតិជាតិ និងអន្តរជាតិ ជាពិសេសប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ មិនអាចទទួលយកបានទេ»។
ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ចលនានិស្សិត បានចោទប្រកាន់ប្រទេសវៀតណាមថា «បានរំលោភឈ្លានពានបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់ស្ថិរភាព ហើយនិងសន្តិភាព នៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន»។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ បន្តថា «សកម្មភាពបោះតង់ របស់យោធាវៀតណាម នៅតាមបណ្តាយព្រំដែនកម្ពុជា គឺជាការគំរាមកំហែងដោយផ្ទាល់ និងដោយប្រយោលដល់កម្ពុជា ព្រមទាំងបង្កការភ័យខ្លាច ដល់ពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលរស់នៅតាមបណ្តោយព្រំដែន»។
ចលនានិស្សិត បានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន ថា «ត្រូវលុបចោល ឬដាក់មោក្ខភាព នូវកិច្ចព្រមព្រៀង និងសន្ធិសញ្ញាមិនស្មើភាពគ្នា រវាងកម្ពុជា-វៀតណាម ដូចជាសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែម ឆ្នាំ ២០០៥ និងឆ្នាំ ២០១៩ រួមទាំងសេចក្តីប្រកាសរួម ឆ្នាំ ១៩៩៥ និងឯកសារខុសច្បាប់ ក្នុងទសវត្សរ៍ទី៨០ ដើម្បីឱ្យស្របនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា មាត្រា២ និងមាត្រា៥៥»។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ចលនានិស្សិតនេះ បញ្ជាក់ថា «រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវលើកយកបញ្ហាជម្លោះព្រំដែននេះ ទៅកាន់សហប្រធាននៃ កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ហើយករណីមួយចំនួនទៀត ដូចជា ចង្កោមកោះត្រល់ ជាដើម ទៅកាន់តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ»។
លោក ម៉ែន ណាត សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាល នៃចលនានិស្សិតនេះ បានប្រាប់វិទ្យុវីអូឌី (VOD) ថា «ចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ប្ដឹងប្រទេសវៀតណាម ទៅកាន់តុលាការអន្តរជាតិ និងភាគីហត្ថលេខី នៃសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស»។ លោកបន្តថា «ស្ថាប័នអន្តរជាតិទាំងពីរ មានសិទ្ធិអំណាចកោះហៅប្រទេសវៀតណាម ទៅឆ្លើយបំភ្លឺ ករណីវៀតណាម បានរំលោភចូលអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជា»។
វិទ្យុវីអូឌី (VOD ដដែល បានដកស្រង់សំដីលោក ម៉ែន ណាត យ៉ាងដូច្នេះថា «រដ្ឋទាំងឡាយណាដែលមានភូមិផងរបងជាមួយ មិនអាចរំលោភបំពាន ទោះបីក្នុងស្ថានសភាពណាក៏ដោយ។ មាត្រា២ {ឯកសារទី២} នៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ក៏បានសរសេរដែរថា រដ្ឋដែលមានភូមិផងរបងជាមួយ ត្រូវគោរពបូរណភាពទឹកដីរបស់ប្រទេសនីមួយៗហ្នឹង ហើយគោរពទៅតាមគោលបំណងរបស់ អង្គការសហប្រជាជាតិ ព្រោះអង្គការសហប្រជាជាតិ ឲ្យគោរពអធិបតេយ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។ យើងផ្អែកតាមឯកសារហ្នឹង ទើបយើងជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវតែលុបឯកសារមិនស្របច្បាប់ ហើយត្រូវតែប្ដឹង ដើម្បីធានានូវយុត្តិធម៌ ទាំងភាគីយើង ទាំងភាគីវៀតណាម»។
ចំណែកលោក វ៉ា គឹមហុង ប្រធានគណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែន នៃរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានប្រាប់វិទ្យុវីអូឌី ថ្ងៃទី១២ មិថុនា ដោយច្រានចោលសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ របស់ចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយចាត់ទុកថា «ការប្ដឹងទៅអង្គការសហប្រជាជាតិ មិនបានផលអ្វីនោះទេ»។ លោកបញ្ជាក់ថា «ភាគីកម្ពុជា និងវៀតណាម សម្រេចជ្រើសរើសយកវិធីសាស្ត្រចរចាទ្វេភាគី»។ លោកថ្លែងដូច្នេះថា «ភាគីទាំងពីរ ធ្វើការចរចាដើម្បីរកដំណោះស្រាយទៅតែប៉ុណ្ណឹង ហើយចាំបាច់ទៅរកតុលាការធ្វើអី ខ្ញុំសួរអាតុលាការ ចេះធ្វើអី»។
លោក អ៊ុំ សំអាន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាល នៃចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវបានសារព័ត៌មានឌីខេបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) ដកស្រង់សំដីថា «របបលោក ហ៊ុន សែន ជំពាក់គុណយួន។ យុទ្ធសាស្រ្តរបស់យួន គឺដណ្តើមកាន់កាប់ទឹកដីខ្មែរតាមព្រំដែន ឲ្យបានច្រើន រួចទើបធ្វើការចរចាព្រំដែនជាក្រោយ»។ លោក សំអាន បន្តថា «តំបន់ខ្លះ យួនដណ្តើមកាន់កាប់ដីខ្មែរបានប៉ុន្មាន កំណត់ព្រំដែនត្រឹមនោះ។ តំបន់ខ្លះ យួនឲ្យដីមកខ្មែរខ្លះវិញ និងតំបន់ខ្លះទៀត យួនឲ្យមកវិញ ដោយយកដីខ្មែរនៅតំបន់ផ្សេង ដូរឲ្យទៅយួនវិញ (ដូរដីខ្មែរ និងដីខ្មែរ) នេះក៏ដោយសារសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែម ឆ្នាំ ២០០៥»៕
ឯកសារពិគ្រោះ
– សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ ចនានិស្សិត SMD
– វិទ្យុវីអូឌី (VOD)
– សារព័ត៌មាន ឌីខេមបូឌា ដេលី The Cambodia Daily
– វិទ្យុវីអូអេ (VOA)
.
CWCI Cambodia 