(អត្ថបទដោយលោក ម៉ែន ណាត ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា /២៧ មេសា ២០២០)
វីដេអូឃ្លីបមួយរបស់ស្នងការនគរបាលខេត្តកណ្តាល បង្ហោះនៅលើបណ្តាញហ្វេសប៊ុក នៅថ្ងៃទី ២៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០ ចុះពិនិត្យ និងរុះរើការបោះតង់ របស់ភាគីយោធាវៀតណាម បានរំលោភចូលក្នុង«តំបន់ស» មានទីតាំង ៩ កន្លែង បោះចូលក្នុងព្រំដែនខ្មែរ។ ក្នុងវីដេអូឃ្លីបនេះ បង្ហាញថា ភាគីវៀតណាម បោះតង់នេះ នៅក្រោមហេតុផល បង្ការទប់់ស្កាត់ការរីករាលដាលមេរោគកូរ់ូណា ឬកូវីដ១៩។
ជុំវិញការបង្ការទប់់ស្កាត់មេរោគកូរ់ូណា ឬកូវីដ១៩ ធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម បានបិទច្រកព្រំដែនរៀងៗខ្លួន ជាឯកតោភាគី តាំងពីថ្ងៃទី ២០ ខែមីនា មកម្ល៉េះ ដែលកាលនោះ វៀតណាម ជាអ្នកបិទព្រំដែនមុន ដោយគ្មានជូនដំណឹងមកភាគីកម្ពុជា សូម្បីតែមួយម៉ាត់។ រួចមកមេដឹកនាំកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន សម្តែងការអន់ចិត្ត ក៏បញ្ជាឲ្យបិទច្រកព្រំដែនភ្លាមៗ ជាមួយភាគីវៀតណាម វិញដែរ ដោយហាមប្រាមពលរដ្ឋវៀតណាម មិនឲ្យចេញចូលកម្ពុជា លើកលែងតែការចរាចរណ៍មុខទំនិញ និងមន្រ្តីប្រើលិខិតឆ្លងដែនការទូត។
នៅថ្ងៃទី ២៧ ខែមសា នេះ បើតាមគេហទំព័រដើមអំពិល ដែលជិតស្និទ្ធនឹងរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន សរសេរថា «ឧត្ដមសេនីយ៍ត្រី លោក ឈឿន សុចិត្ដ ស្នងការនគរបាលខេត្ដកណ្ដាល ដឹកនាំកម្លាំងចម្រុះ ចុះទៅដល់ទីតាំងទាំង ៩ កន្លែងនោះ បានប្រាប់ឲ្យភាគីវៀតណាម រុះរើសតង់ ចេញឲ្យឆ្ងាយពីខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន «តំបន់ស»ភ្លាមៗ»។
បណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តកណ្ដាល ឲ្យដឹងថា កម្លាំងសមត្ថកិច្ច ចុះពិនិត្យតាមបន្ទាត់ព្រំដែន ដោយថ្មើរជើង ពីគោលដៅ បាក់ដាយ និងចំការចេក ស្ថិតក្នុងប៉ុស្ដិ៍នគរបាលដំបូកចែវ ឃុំសំពៅពួន ស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្តាល មានប្រវែង ៤៧០០ ម៉ែត្រ។ មន្រ្តីសមត្ថកិច្ច ឲ្យដឹងទៀតថា «ក្នុងតំបន់ស មិនឲ្យមានការរំលោភសាងសង់ ឬដាំដំណាំផ្សេងៗ ពីភាគីខាងវៀតណាម ចូលក្នុងទឹកដីខ្មែរ បានឡើយ»។
គួររំលឹកថា «តំបន់ស» កើតមានឡើងតាំងពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មាននាយករដ្ឋមន្ត្រី ២ នាក់ គឺសម្តេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណប្ញទ្ធិ (ទី១) និងលោក ហ៊ុន សែន (ទី២) ដែលកាលនោះ បានព្រមព្រៀងជាមួយវៀតណាម បង្កើតឲ្យមាន «កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីតំបន់ស នៅថ្ងៃទី ១៧ មករា ១៩៩៥» នៅលើទឹកដីកម្ពុជាខ្លួនឯង ដោយហាមប្រាមពលរដ្ឋខ្មែរ មិនឲ្យចូលទៅធ្វើស្រែចម្ការរបស់ខ្លួន ដោយទុកលទ្ធភាពឲ្យរដ្ឋាភិបាល នៃប្រទេសទាំងពីរ ដោះស្រាយបញ្ហាចម្រូងចម្រាសព្រំដែនសិន។
កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីតំបន់ស មានកម្រិតបន្ទាប់បន្សំប៉ុណ្ណោះ។ ម្ល៉ោះហើយភាគីវៀតណាម តម្រូវឲ្យភាគីកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវចុះហត្ថលេខាលើ សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែមថ្មី ដ៏ចម្រូងចម្រាស នៅខែតុលា ឆ្នាំ ២០០៥ ដើម្បីកំណត់ខ្សែរបន្ទាត់ព្រំដែនថ្មី របស់ប្រទេសទាំងពីរ។ រួចមក នៅក្រោយការបោះបង្គោលព្រំដែនបាន ៨៤% ភាគីវៀតណាម តម្រូវឲ្យភាគីរបស់លោក ហ៊ុន សែន ចុះសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែមថ្មីមួយទៀត នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៩។ សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែម ទាំងពីរនេះ ធ្វើឡើងដោយគ្រាន់តែបន្ថែមខ្លឺមសារទៅលើ សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនខុសច្បាប់ ឆ្នាំ ១៩៨៥ ជាមួយវៀតណាម ហើយមានភ្ជាប់ផែនទីព្រំដែន ដែលបោះពុម្ពឡើងវិញ នៅវៀតណាមផង។ «សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនថ្មីៗទាំងនេះ តម្រូវឲ្យមានការបោះបង្គោលព្រំដែន និង បោះបង្គោលតម្រុយព្រំដែន រំកិលចូលក្នុងទឹកដីខ្មែរ ពីសំណាក់វៀតណាម»៕
ឯកសារ៖
– សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែម ២០១៩ សូមទាញយក Download)
– សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែម ២០០៥ លើសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ ឆ្នាំ១៩៨៥ (សូមទាញយក Download)
– សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ រវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម ឆ្នាំ ១៩៨៥ ភ្ជាប់ជាមួយបញ្ជីស្ថិតិ ផែនទីព្រំដែន ១៩៨៥ (ដើម) Download
– សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ រវាងកម្ពុជា និង វៀតណាម ឆ្នាំ ១៩៨៥ (សូមទាញយក Download)
– កិច្ចព្រមព្រៀង ស្តីពីលក្ខន្តិកៈព្រំដែនគោក ថ្ងៃ ២០ កក្កដា ១៩៨៣ Download
– កំណត់ហេតុប្រជុំ ជាឯកសារសម្ងាត់ ឆ្នាំ២០០៧ ស្តីពីការបោះបង្គោលព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម Download
– សារាចរណ៍ណែនាំ ថ្ងៃទី ២៦ កុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៨៦ ចុះហត្ថលេខាដោយលោក ហ៊ុន សែន បានផ្តល់សិទ្ធិ និងជួយការពារពលរដ្ឋវៀតណាមខុសច្បាប់ នៅកម្ពុជា (Download)
– លិខិតលោក ប្រេវីយេ (Brevie) កោះត្រល់ ថ្ងៃ ៣១ មករា ១៩៣៩ (សូមទាញយក ជាអង់គ្លេស និង ជាបារាំង និងបកប្រែក្រៅផ្លូវការ ភាសាខ្មែរ)
– សន្ធិសញ្ញាតំបន់ទឹកប្រវត្តិសាស្រ្ត ថ្ងៃ ៧ កក្កដា ១៩៨២ រវាងលោក ហ៊ុន សែន និង ង្វៀង កូថាច់ (សូមទាញយក «ច្បាប់ដើម» Download ឬទាញយក «ចម្លង» Download)
– សន្ធិសញ្ញា មិត្តភាព និងសហប្រតិបត្តិការ កម្ពុជា-វៀតណាម ១៩៧៩ Download
– កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ១៩៩១ Download
– ច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ ឆ្នាំ១៩៩៤ Download
– ច្បាប់ស្តីពីសញ្ជាតិខ្មែរ ឆ្នាំ១៩៩៦ Download
– ព្រះរាជសារសម្តេច នរោត្តម សីហនុ ថ្ងៃ ១៧ កក្កដា ២០០៣ ថាជនជាតិវៀតណាម រាប់លាននាក់ រស់នៅកម្ពុជា (Download)
– លិខិតលោក ហ៊ុន សែន ទូលថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ ថ្ងៃទី ៣១ កក្កដា ឆ្នាំ ២០០០ (សូមទាញយក Download)
.
CWCI Cambodia 