អត្ថបទ CWCI Cambodia /20-6-2020
អ្នកវិភាគនយោបាយ និងក្រុមចលនានិស្សិតខ្មែរ ដែលលេចធ្លោក្នុងកិច្ចការការពារបូរណភាពទឹកដីខ្មែរ នៅតែបន្តអំពាវទៅរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ឲ្យមានការប្តេជ្ញាចិត្តម៉ឺងម៉ាត់ តម្រូវឲ្យភាគីវៀតណាម ត្រូររុះរើជំរំ ឬតង់ ចេញឲ្យផុតព្រំដែន ដើម្បីឆ្លើយតបតាម«គោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែកគ្នាទៅវិញទៅមក» ក្នុងនាមជាសមាជិកអាស៊ាន ជាម្ចាស់ហត្ថលេខីនៃ កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ និងជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ (អ.ស.ប.) ដូចគ្នា។
ទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយ អភិបាលខេត្តកណ្តាល លោក គង់ សោភ័ណ្ឌ ពីថ្ងៃទី ១៨ មិថុនា ឆ្នាំ២០២០ បានប្រាប់គេហទំព័ររបស់ទូរទស្សន៍បាយ័ន (BTV) ដែលគ្រប់គ្រងដោយកូនស្រីលោក ហ៊ុន សែន ឲ្យដឹងថា «ការរុះរើតង់ ចំនួន ៣១ ទីតាំង {នៅស្រុកកោះធំ និងស្រុកលើកដែក} របស់ភាគីវៀតណាម គឺត្រូវបានពន្យារពេលជាបណ្ដោះអាសន្ន ដោយភាគីវៀតណាម បានជូនដំណឹងដល់អាជ្ញាធរខេត្តកណ្តាល ផ្អែកអំពីមូលហេតុថា បន្តទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាតត្បាតជំងឺកូវីដ១៩ តាមរយះការចេញចូលនៃតំបន់នេះ»។ លោក សោភ័ណ បញ្ជាក់បន្ថែមថា «ស្របតាមការណែនាំរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងការបរទេស បច្ចុប្បន្ននេះមាននគរបាល និងកងទ័ព ដែលការពារនៅបន្ទាត់ព្រំដែន បានចុះល្បាតជាប្រចាំ ដើម្បីធានាចំពោះអធិបតេយ្យកម្ពុជា ឬការរំលោភបំពានផ្សេងៗ»។
ចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ កាលពីថ្ងៃទី ១៧ មិថុនា បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ដោយអំពាវនាវឲ្យ«អ្នកនយោបាយខ្មែរគ្រប់ភាគី រកការផ្សះផ្សា និងឯកភាពជាតិ ដើម្បីចូលរួមការពារបូរណភាពទឹកដីរបស់ខ្លួន បញ្ជៀសការឈ្លានពានពីសំណាក់វៀតណាម ហើយត្រូវរួមសហការគ្នា ជំរុញការដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែន ជាពិសេសកោះត្រល់» ស្របតាមកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ ឯកសារផ្លូវការពាក់ព័ន្ធនានា និងតាមយន្តការអន្តរជាតិ។
គួររំឭកថា ក្រុមយោធាវៀតណាម ចូលបោះតង់ ឬបោះជំរំ នៅតាមបណ្តាយព្រំដែនខ្មែរ បានកើនឡើងរហូតដល់ ២៥៦ កន្លែង តាំងពីចុងខែមេសា មកដល់ពេលនេះ។ កាលពីចុងខែមេសា ទាហានវៀតណាម បានប៉ោះតង់ ចំនួន ៣១ កន្លែង នៅខែត្តកណ្តាល។ ហើយទាហានវៀតណាម ក៏បានបោះតង់ ចំនួន ៨៣ កន្លែងផ្សេងទៀត នៅខេត្តតាកែវ បើតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់អភិបាលខេត្ត នៅចុងខែឧសភា។
ថ្លែងក្នុងកម្មវិធី Idea Talk នៃសារព័ត៌មាន The Cambodia Daily ថ្ងៃទី ១៩ មិថុនា លោក គឹម សុខ អ្នកវិភាគនយោបាយ បានទិតៀនត្រង់ៗ ទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ថា «គ្មានវិធានការជាក់លាក់ចំពោះភាគីវៀតណាម ដែលតម្រូវឲ្យទាហានវៀតណាម ត្រូវតែរុះរើតង់ ចេញពីព្រំដែនកម្ពុជាទេ»។ លោកបន្តថា «គ្មានការបញ្ជូនកងទ័ពយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រែង ទៅការពារព្រំដែន ដូចកាលពីឆ្នាំ ២០០៨ ក្នុងរឿងភាគីថៃ ឈ្លានពានប្រាសាទព្រះវិហារ និង ឡាវ បោះទីតាំងនៅព្រំដែន ក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ទេ»។
លោក ឌី ការ៉េត ប្រធានគណ:កម្មាធិការព្រំដែនកម្ពុជា នៅប្រទេសបារាំង បានថ្លែងប្រាប់វិទ្យុវីអូអេ (VOA) កាលពីថ្ងៃទី ២៧ ឧសភា ថាទាំងភាគីវៀតណាម និងថៃ ដែលជាប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា តែងតែបន្តសកម្មភាពជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីរំលោភបំពានទឹកដីកម្ពុជាឥតឈប់ឈរ។ លោកឆ្លើយតបទៅភាគីវៀតណាមថា «ចង់ដាក់តង់ ដាក់អី ការពារវីរុសកូរ៉ូណា ឬកូវីដ១៩ ដាក់ក្នុងដីខ្លួនទៅ រឿងហ្នឹងវាមិនទាន់ចូលក្នុងដីខ្លួនផង ខ្លួនមកដាក់ក្នុងដីគេយ៉ាងម៉េច? ដាក់ក្នុងដីខ្លួនទៅ មានទាស់អី»។ លោក ឌី ការ៉េត បន្តថា «ក្នុងពេលប្រទេសនីមួយៗបិទព្រំដែនរៀងខ្លួន កងទ័ពគួរតែស្ថិតនៅក្នុងទឹកដីរបស់ខ្លួន»។
ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា បានផ្ញើកំណត់ទូត ទៅប្រទេសវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី ១៣ ខែឧសភា «ស្នើឲ្យភាគីវៀតណាម រុះរើតង់ចេញពីតំបន់ព្រំដែន ស្របតាមសេចក្តីប្រកាសរួម ថ្ងៃទី១៧ មករា ១៩៩៥ និងសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែម ឆ្នាំ២០០៥»។ លុះដល់ថ្ងៃទី០២ មិថុនា លោកស្រី អ៊ាត សោភា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា បានកោះហៅឯកអគ្គរដ្ឋទូតវៀតណាម ប្រចាំនៅកម្ពុជា លោក Vu Quang Minh ដើម្បីឆ្លើយបំភ្លឺ។ ខ្លឹមសារនៃការឆ្លើយបំភ្លឺយ៉ាងណា មិនត្រូវបានផ្សេព្វផ្សាយទេ។
លោក អ៊ុំ សំអាន អតីតសមាជិកសភាពីបក្សប្រឆាំង និងលោក ម៉ែន ណាត ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា ធ្លាប់ត្រូវបានបណ្តាញផ្សព្វផ្សាយដកស្រង់សំដី ពីអំឡុងខែមេសា និងខែឧសភា ជុំវិញករណីទាហានវៀតណាម ចូលបោះតង់ ឬជំរំ នៅតំបន់ព្រំដែន បានយល់ស្របគ្នាថា «សេចក្តីប្រកាសរួម រវាងកម្ពុជា-វៀតណាម ឆ្នាំ១៩៩៥ គឺធ្វើឡើងដោយយកទឹកដីខ្មែរ ដាក់ជា«តំបន់ស ឬតបន់មិនទាន់ឯកភាពគ្នា» ហើយសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនបំពេញបន្ថែមឆ្នាំ ២០០៥ ដែលផ្អែកលើសន្ធិសញ្ញាព្រំដែនខុសច្បាប់ ឆ្នាំ ១៩៨៥ ក៏«មិនស្របតាមកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ និងផ្ទូយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៩៣ ត្រង់មាត្រា២ និងមាត្រា៥៥»៕
.
CWCI Cambodia 