រឿងរ៉ាវកោះត្រល់ ដែលមានទីតាំងនៅជិតបង្កើយនឹង ខេត្ដកំពត របស់ខ្មែរ បែរជាធ្លាក់ទៅក្នុងដៃប្រទេសវៀតណាម កាន់កាប់ និងគ្រប់គ្រងទល់សព្វថ្ងៃនេះ បានក្លាយជាប្រធានបទក្ដៅ ក្នុងការវែកញែកយ៉ាងចម្រូងចម្រាស រវាងថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសជំនាន់មុន (អង្គសម្ដេចឪ នរោត្ដម សីហនុ) និង ថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេសបច្ចុប្បន្ន (សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន)។
ព្រះករុណាព្រះបាទសម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ អតីតព្រះមហាវីរក្សត្រនៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទ្រង់ធ្លាប់បានចេញរាជសារ ចុះថ្ងៃទី១៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៥ ពីទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិនថា «នរោត្ដម សីហនុ មិនដែលទទួលស្គាល់ថា ស្របច្បាប់ និងសមហេតុសមផល អំពីកម្ពុជាក្រោម-កោះត្រល់ បានទៅ បារាំង-វៀតណាម នោះទេ ។
លោក ជូ អេនឡាយ អតីតនាយករដ្ឋមន្ដ្រីចិន និង លោក ចេន យី អតីតសេនាប្រមុខចិន ដែលជាវីរបុរសចំណាស់ ជាមួយលោកប្រធាន ម៉ៅ សេទុង ធ្លាប់បានមានប្រសាសន៍ទូលថ្វាយ អង្គសម្ដេចឪ នាអំឡុងឆ្នាំ១៩៥៥ ថា «ច្បាស់ណាស់ កោះត្រល់ជារបស់ខ្មែរ ដ្បិតជាប់នឹងទឹកដីខ្មែរ មិនជាប់ជាមួយ ទឹកដីវៀតណាម ទេ»។
រីឯ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ នាយឧត្ដមសេនីយ៍ផុតលេខផ្កាយមាស៥ បណ្ឌិតសភាចារ្យ ហ៊ុន សែន ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដ៏មានអំណាចមហិមា នៅបច្ចុប្បន្ននេះវិញ តែងបានអះអាងថា «កោះត្រល់ បានបាត់បង់ ពីខ្មែរ ក្លាយជារបស់វៀតណាម តាំងពីយូរយារ ជំនាន់អ្នកដឹកនាំប្រទេសមុនៗ មកម្ល៉េះ»។
អ្វីទៅជាការពិត? តើ កោះត្រល់ របស់ខ្មែរ បានបាត់បង់នៅពេលណា?
«សម្ដេចតេជោ សែន» កាលណោះនៅជាសមមិត្ដនៅឡើយ បានឡើងកាន់កាប់មុខតំណែង ជានាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃ រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា នាឆ្នាំ ១៩៨៥ ។ ការបោះពុម្ពសៀវភៅសិក្សា សម្រាប់សិស្សានុសិស្ស ថ្នាក់ទី៧ មុខវិជ្ជាភូមិវិទ្យានា សម័យនោះ បានចែងអំពីសណ្ឋានដី និងភោគទ្រព្យរ៉ែ ដែលក្នុងនោះ ក៏បានបញ្ជាក់ អំពីក្រុមកោះរបស់ខ្មែរថា «កោះ ដែលនៅឯនាយ ស្ទើរកោះវាលរេញមាន បី ក្រុម គឺ៖ ក្រុមទី១- នៅពីមុខកំពង់ផែកំពង់សោម មានកោះពស់, ក្រុមទី២- នៅមុខរាម មានកោះតាកៀវ កោះឫស្សី កោះត្រែះ កោះចន្លុះ និងកោះស្រមោច, ក្រុមទី៣- បន្ដទៅ កោះត្រល់ មានកោះថ្មី និងកោះសេះ ។ នៅក្នុងលំហឈូងសមុទ្រកម្ពុជា មានកោះតាង កោះអាគ្នេយ៍ កោះព្រីង កោះវៀ និង កោះវ៉ៃ»។
នៅថ្ងៃទី២៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៨៥ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា ដែលមានសមមិត្ដ ហ៊ុន សែន ជានាយករដ្ឋមន្ដ្រី បានចុះសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ ជាមួយសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម។ ចាប់តាំងពីពេលនោះ ថ្វីដ្បិតសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ ឆ្នាំ១៩៨៥ រវាងកម្ពុជានិងវៀតណាម សំដៅកំណត់តែអំពីព្រំដែនគោក (មិនទាន់កំណត់អំពីព្រំដែនទឹកនៅឡើយ) ក៏ពិតមែន ប៉ុន្ដែក្នុងសៀវភៅសិក្សា ផ្នែកមុខវិជ្ជាភូមិវិទ្យាក្រោយៗមក លែងមាននិយាយ អំពីឈ្មោះ កោះត្រល់ របស់ខ្មែរ សម្រាប់ឱ្យកូនខ្មែររៀនសូត្រទៀតហើយៗកោះត្រល់ក៏បានធ្លាក់ទៅជាកម្មសិទ្ធិរបស់ប្រទេសវៀតណាម ដោយប្ដូរដាក់ឈ្មោះថ្មីថា «ភូកុក- Phu Quoc» ទល់សព្វថ្ងៃ។
នៅថ្ងៃទី១០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៥ សម្ដេច ហ៊ុន សែន ក្នុងនាមជានាយករដ្ឋមន្ដ្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានចុះសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែម ជាមួយសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម មានលោក ផាន វ៉ាន់ខាយ (Phan Van khai) ជានាយករដ្ឋមន្ដ្រី នៅប្រទេសវៀតណាមតែម្ដង ដោយប្រថាប់ត្រា ទៅលើសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ ឆ្នាំ១៩៨៥ ក្នុងការកំណត់ព្រំដែនគោក រវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម ឱ្យកាន់តែរឹងមាំ។ ទីបំផុត សន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែម ទៅលើសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ កម្ពុជា-វៀតណាម ឆ្នាំ១៩៨៥នេះ បានក្លាយជាច្បាប់ ដែលប្រកាសឱ្យប្រើ ដោយព្រះរាជក្រម ចុះថ្ងៃទី ៣០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៥។ សន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែមនេះ ត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធានាអះអាងថា មិនឱ្យមានការបាត់បង់បូរណភាពទឹកដី (ផ្ទៃដីគោក) ទំហំ ១៨១.០៣៥ គីឡូម៉ែត្រក្រឡារ បស់កម្ពុជាឡើយ។
មុននឹងសន្ធិសញ្ញាបំពេញបន្ថែម ឆ្នាំ២០០៥ ទៅលើសន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ កម្ពុជា-វៀតណាម ឆ្នាំ១៩៨៥ ចេញជារូបរាង និងត្រូវបានប្រថាប់ត្រា ប្រកបដោយជោគជ័យនោះ គឺមានភាពប្រទាញប្រទង់គ្នាខ្លាំងណាស់ នៅក្នុងស្ថាប័នជាតិផង និងប្រតិកម្ម ពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលផង។ ជាក់ស្ដែង បុរស ៤ នាក់ រួមមាន លោក រ៉ុង ឈុន ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ, លោក ជា មុនី ប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា, លោក ម៉ែន ណាត សមាគមមន្ដ្រីរាជការឯករាជ្យកម្ពុជា និង លោក អៀ ចាន់ណា អគ្គលេខាធិការរងចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ក្នុងនាមជា ក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា ត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាល ប្ដឹងទៅតុលាការ ហើយតុលាការ ក៏បានចេញដីកាចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ពី អ្នកទាំង ៤ ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ ចុះថ្ងៃទី ១១ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០០៥ លើកឡើងអំពីបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ នៃបូរណភាពទឹកដីខ្មែរ ។
កាលពីថ្ងៃទី ១៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៣ កន្លងទៅថ្មីៗនេះ លោក រ៉ុង ឈុន តំណាងក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា និងជាប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ បានធ្វើលិខិតផ្លូវការមួយច្បាប់ គោរពជូន«សម្ដេចតេជោ សែន» ឱ្យធ្វើការពិចារណា ចំពោះបញ្ហាទឹកដី និងកោះ (ជាពិសេស កោះត្រល់) ដែលបានបាត់បង់ ទៅប្រទេសជិតខាង។
មជ្ឈដ្ឋានអ្នកច្បាប់ បានលើកឡើងថា ការបោះពុម្ពសៀវភៅសិក្សា សម្រាប់ឱ្យសិស្សានុសិស្ស រៀនសូត្រ ជាការយកចិត្ដទុកដាក់ និងប្រុងប្រយ័ត្នខ្លាំងណាស់ ហើយសៀវភៅសិក្សា មុខវិជ្ជាភូមិវិទ្យា ថ្នាក់ទី៧ បោះពុម្ពនៅឆ្នាំ ១៩៨៥ នៅមានឈ្មោះ កោះត្រល់ ជាកោះរបស់ខ្មែរ បែរជាលុបបំបាត់ឈ្មោះ កោះត្រល់ នេះទៅវិញ មកទល់បច្ចុប្បន្ន គឹមានន័យថា ឈ្មោះ កោះត្រល់ ទើបត្រូវបានលុបបំបាត់ចោល ពីកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្មែរ ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី ២៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៨៥ តរៀងមក តាមស្មារតីនៃ សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋ ឆ្នាំ១៩៨៥ រវាង កម្ពុជា-វៀតណាម ក្នុងសម័យសមមិត្ដ ហ៊ុន សែន ធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា។
ក្រុមអ្នកច្បាប់ បានលើកឡើងទៀតថា មាត្រា២ និងមាត្រា៥៥ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលជាច្បាប់កំពូល នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានចែងរួចហើយថា «បូរណភាពទឹកដីរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មិនអាចរំលោភបានដាច់ខាត ក្នុងព្រំដែនរបស់ខ្លួន ដែលមានកំណត់ក្នុងផែនទី ខ្នាត ១/១០០ ០០០ ។ …សន្ធិសញ្ញា និងកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងឡាយណា ដែលមិនស្របនឹងឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ បូរណភាពទឹកដី អព្យាក្រឹតភាព និងឯកភាពជាតិរបស់ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រូវលុបចោល»។ ដូច្នេះ សន្ធិសញ្ញាកំណត់ព្រំដែនរដ្ឋរវាង កម្ពុជា-វៀតណាម ដែលបានប្រើប្រាស់ ផែនទី ខ្នាត ១/៥០ ០០០ ដែលផ្ទុយនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ត្រូវចាត់ទុកជាមោឃៈទាំងស្រុង ស្របតាមស្មារតី មាត្រា១៥០ ថ្មី កថាខណ្ឌទី២ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលបានចែងថា «ច្បាប់ និងសេចក្តីសម្រេចទាំងឡាយ នៃស្ថាប័ននានា របស់រដ្ឋ ត្រូវស្របនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ជាដាច់ខាត»៕
Updated, 15-8-2017 / (ឯកសារ៖ អត្ថបទ DNT7, 20-6-2013)
Like this:
Like Loading...
