អត្ថបទនេះ ត្រូវបានដកស្រង់អំពីការផ្សាយរបស់ វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថ្ងៃទី០៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៣ ដែលរាយការណ៍ដោយលោក តាំង សារ៉ាដា។ រហូតមកដល់ឆ្នាំ២០១៩ នេះ ឆ្នាំទៅមុខទៀត របបលោក ហ៊ុន សែន នៅតែមិនអាចរំដោះខ្លួនចេញពីឥទ្ធិពលនយោបាយត្រួតត្រា របស់វៀតណាមបានទេ។ បញ្ហាព្រំដែន នៅតែជារឿងចម្រូងចម្រាស់ដដែល បើទោះបីរបបលោក ហ៊ុន សែន បានព្រមព្រៀងជាមួយ វៀតណាម បោះបង្គោលរួច ៨៤% ហើយ ដែលបានរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងរំលោភកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីសក្តី។ ហើយបញ្ហាជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាមខុសច្បាប់ នៅកម្ពុជា ក៏បានទទួលសិទ្ធិរស់នៅស្របច្បាប់ជាង ៨០% ហើយដែរ នេះបើតាមសារព័ត៌មានរបស់វៀតណាម កាលពីដើឆ្នាំ២០១៩។
លើសពីនេះ ចិន ក៏កាន់តែចូលកាន់កម្ពុជា តាមរយៈការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីរាប់ពាន់លានដុល្លារ ជាមួយការហូរចូលជនជាតិចិនផង។
ដោយលែកបញ្ហាវិបត្តិនយោបាយខ្មែរ នៅតែមិនទាន់អាចស្វែងពន្លឺដោះស្រាយនៅឡើយ ចាប់តាំងពីរបបលោក ហ៊ុន សែន រំលាយបក្សប្រឆាំង និងចាប់ខ្លួនមេដឹកនាំបក្សនេះ គឺលោក កឹម សុខា ដាក់គុក នៅចុងឆ្នាំ២០១៧។ (អត្ថបទបន្ថែមដោយ ម៉ែន ណាត /ខែកញ្ញា ២០១៩)
………………….
អ្នកឃ្លាំមើល ថាកិច្ចសហការខ្មែរ-វៀតណាម អាចក្លាយជាអាណានិគមបែបទំនើប
ក្រុមសកម្មជនខាងកិច្ចការព្រំដែនកម្ពុជា នៅឯនាយសមុទ្រ បានចាត់ទុកប្រទេសខ្មែរថា កំពុងស្ថិតក្រោមនឹមអាណានិគមបរទេសយ៉ាងជ្រៅ ដ៏លំបាករំដោះខ្លួនចេញរួច។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលខ្មែរ បានបន្ទោសថា ជាការវាយតម្លៃ ដែលមិនយល់ស៊ីជម្រៅអំពីកិច្ចការរបស់រដ្ឋាភិបាល។
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលកម្ពុជា ដែលឃ្លាំមើលអំពីស្ថានភាពនយោបាយរបស់កម្ពុជា ជាមួយវៀតណាម បានវាយតម្លៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ឬការចុះអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នា រវាងស្ថាប័នជាតិរបស់កម្ពុជា ជាមួយស្ថាប័នជាតិនៃ ប្រទេសវៀតណាម នោះថា ជាគំនាបមួយដើម្បីត្រួតត្រាកិច្ចការរដ្ឋាភិបាលខ្មែរ។លោក ម៉ែន ណាត ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា ដែលមានមូលដ្ឋានក្នុងប្រទេស ន័រវ៉េ (Norway) បានថ្លែងថា ការចុះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ តាំងពីថ្នាក់ភូមិ ឃុំ រហូតដល់ថ្នាក់ជាតិ របស់ខ្មែរ ជាមួយវៀតណាម គឺជាទំនាក់ទំនង ឬជាសម្ពន្ធភាពមួយ មិនប្រក្រតី។
លោក ម៉ែន ណាត សង្ស័យថា «កិច្ចសហប្រតិបត្តិការដ៏រឹងមាំនេះ អាចជាយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីដ៏ត្រជាក់ ដើម្បីគ្រប់គ្រងប្រទេសកម្ពុជា»។
ក្នុងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ សារព័ត៌មានក្នុងស្រុករបស់វៀតណាម តែងចុះផ្សាយជាញឹកញាប់ អំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភា គីចាប់តាំងពីស្ថាប័នរដ្ឋតូចៗ រហូតដល់ស្ថាប័នរដ្ឋធំៗ របស់ខ្មែរ ជាមួយវៀតណាម។
កាលពីចុងខែមករា ឆ្នាំ២០១៣ សមាគមស្ត្រីវៀតណាម បានចុះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាមួយសមាគមស្ត្រីកម្ពុជា ដើម្បីសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ។ នៅខែដដែលនេះ ក្រសួងយុត្តិធម៌ខ្មែរ ក៏បានចុះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី លើវិស័យច្បាប់ និងយុត្តិធម៌ជាមួយរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរសេវាផ្សេងៗ ដូចជាឯកសារការប្រមូលភស្តុតាង និងការផ្ទេរភស្តុតាង ការកោះហៅសាក្សី រួមទាំងឯកសារចុះបញ្ជី ករណីសំណុំរឿងក្ដីស៊ីវិល។
ស្របពេលគ្នានេះដែរ ក្រសួងមហាផ្ទៃ របស់កម្ពុជា បានចុះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយក្រសួងសន្តិសុខសាធារណៈ របស់វៀតណាម ដើម្បីបន្តកិច្ចសហការឲ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព លើការអនុវត្តច្បាប់ និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម ជាពិសេសនៅតាមខេត្តជាប់ព្រំដែន។
បើទោះបីកម្ពុជា បោះជំហានក្នុងសម័យសកលភាវូបនីយកម្ម ក្នុងការបង្កើតទំនាក់ទំនងល្អ ជាមួយប្រទេសជិតខាងក៏ដោយ កាលនោះលោក កឹម សុខា {ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ} បារម្ភថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសឹងគ្រប់ផ្នែក រវាងកម្ពុជា ជាមួយវៀតណាមដូច្នេះ វាអាចជាមហន្តរាយធំ សម្រាប់ប្រទេសជាតិ។ ប៉ុន្តែលោក បានផ្ដល់អនុសាសន៍ថា «កិច្ចការដែលចាំបាច់ ដើម្បីសហការជាមួយវៀតណាម គឺការងារខាងកសិកម្ម និងបច្ចេកទេស»។
លោក កឹម សុខា បន្តថា អត្ថន័យនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាមួយវៀតណាម មានន័យសឹងស្មើគ្នាទៅនឹង «ទម្រង់នៃពាក្យជំនាញការ» ដែលវៀតណាម បានដាក់ផ្ទាល់ និងជាចំហឲ្យតាមដានស្ថានភាពខ្មែរ ពីថ្នាក់ភូមិដល់ថ្នាក់ប្រធានរដ្ឋ កាលពីទសវត្សទី៨០ នៅគ្រាដែលកម្ពុជា ស្ថិតក្រោមការត្រួតត្រារបស់វៀតណាម។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការរិះគន់ទាំងនេះ លោកឧត្ដមសេនីយ៍ ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ បានចាត់ទុកការរិះគន់របស់ក្រុមអ្នកនយោបាយ និងអ្នកឃ្លាំមើលទាំងនេះថា ជាការវាយប្រហារដែលមិនយល់ អំពីការពិត ហើយមិនបានឈរលើគំនិតអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ អ្នកវិភាគឯករាជ្យ បានព្រមានថា កម្ពុជា មិនត្រូវភ្លេចខ្លួន ហើយសប្បាយគគ្រឹកគគ្រេង ទៅនឹងទំនាក់ទំនងស្អិតល្មួតគ្រប់សរសៃឈាម នៃការដឹកនាំរបស់ខ្លួន ជាមួយប្រទេសធំ ដែលមានប្រជាជនច្រើន និងមានកម្លាំងខ្លាំងដូចជា វៀតណាម នោះទេ ពីព្រោះប្រទេសនេះ អាចលេបយកកម្ពុជា បានយ៉ាងងាយ។
របត់នយោបាយកម្ពុជា បច្ចុប្បន្នកំពុងបោះជំហានជ្រៅ និងស្និទ្ធស្នាលខ្លាំង ជាមួយប្រទេស ចិន ខណៈដែលវៀតណាម កំពុងមានទំនាស់ជាមួយ ចិន ដោយសារជម្លោះដែនសមុទ្រ។
អ្នកវិភាគជាច្រើនបានបកស្រាយថា កម្ពុជាបានស្រវេស្រវាដកខ្លួនចេញពីគំនាបរបស់វៀតណាម ដោយយកចិន ជាខ្នងបង្អែក។
អតីតឯកអគ្គរាជទូតខ្មែរប្រចាំប្រទេសហ្វីលីពីន លោក ហើស សេរីធន ក៏ធ្លាប់បានចោទវៀតណាម ថាបានលេងនយោបាយខ្មៅកខ្វក់ក្នុងរឿងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ អះអាងថា ភាពខ្នះខ្នែងរបស់វៀតណាម ក្នុងការបង្កើនល្បឿនយកនាមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសឹងគ្រប់ផ្នែក តាំងពីស្ថាប័នកំពូលរហូតដល់ថ្នាក់មូលដ្ឋាន គឺជាការគ្រៀកយកកម្ពុជា ជាប្រទេសក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូចិន ដើម្បីទប់ទល់ឥទ្ធិពលអំណាចរបស់ចិន។
មន្ត្រីស្ថានទូតវៀតណាម ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា មិនអាចឆ្លើយបំភ្លឺបានទេ ជុំវិញការវិភាគទាំងនេះ។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អះអាងថា ការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងកម្ពុជា ជាមួយប្រទេសជិតខាង គឺជាកិច្ចការធម្មតា ក្នុងន័យការពារសន្តិសុខសណ្តាប់ធ្នាប់ និងស្ថិរភាពក្នុងតំបន់។
អ្នកនាំពាក្យនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន ថ្លែងថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសជិតខាង មានសារសំខាន់ណាស់ ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន អំពើភេរវកម្ម ឬវិច្ឆេទកម្មខាងសេដ្ឋកិច្ចនោះ។
សកម្មជនបក្សប្រឆាំង នៅតាមខេត្តជាប់ព្រំដែន វៀតណាម អះអាងថា ទាំងអាជ្ញាធរដែនដី មន្ត្រីនគរបាល និងមន្ត្រីកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធជាន់ខ្ពស់ តែងទទួលបានលាភសក្ការៈជាញឹកញាប់ ពីក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល វៀតណាម។
កាលនោះលោក រៀល ខេមរិន ជាប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រចាំខេត្តស្វាយរៀង បានថ្លែងប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី តាមទូរស័ព្ទថា លាភសក្ការៈ ដែលក្រុមមន្ត្រីខ្មែរ បានទទួលពីវៀតណាម គឺជាការតបស្នងសងគុណ ដល់ការសម្រួលឲ្យពលរដ្ឋ វៀតណាម អាចចេញចូលស្នាក់នៅ ឬប្រកបរបរជួញដូរ ក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានទទួលស្គាល់អាជ្ញាធរវៀតណាម ពិតជាបានអញ្ជើញមន្ត្រីអាជ្ញាធរខ្មែរតាមព្រំដែនមែន ប៉ុន្តែជាការអញ្ជើញបែបមិត្តភាព ដើម្បីជូនពរគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងពេលបុណ្យចូលឆ្នាំនៃ ប្រទេសរៀងៗខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។
លោក អឿង សារិ អតីតប្រធានមន្ទីរព័ត៌មាន ខេត្តរតនគិរី ដែលសព្វថ្ងៃជាជំនួយការរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន អះអាងថា អាជ្ញាធរវៀតណាម តែងឲ្យវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ និងលុយកាក់ដល់អាជ្ញាធរកម្ពុជា ក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ហើយកម្ពុជាតែងឲ្យវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ ដល់វៀតណាមវិញ ពេលបុណ្យឆ្នាំខ្មែរ។ ប៉ុន្តែលោក អឿង សារិ បានបដិសេធថា កញ្ចប់អនុស្សាវរីយ៍ និងលុយកាក់ទាំងអស់នោះ មិនមែនជាការទិញទឹកចិត្តអាជ្ញាធរខ្មែរ ដូចដែលក្រុមមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង ចោទប្រកាន់នោះទេ។
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើល និយាយថា ទំនាក់ទំនងស្អិតល្មួតរវាង កម្ពុជា-វៀតណាម បានសម្រួលដល់ការរស់នៅ និងការរកស៊ីកាក់កប របស់ប្រជាជនវៀតណាម ច្រើនក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។ ទន្ទឹមនឹងទំនាក់ទំនងល្អ រវាងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម និងរដ្ឋាភិបាលខ្មែរ ពលរដ្ឋខ្មែរតាមបណ្ដោយព្រំដែន កម្ពុជា-វៀតណាម តែងនាំគ្នាតវ៉ាអំពីការរំលោភយកដីស្រែ និងដីចម្ការ ពីសំណាក់អាជ្ញាធរវៀតណាម ជាប្រចាំ៕
.
CWCI Cambodia 